Bir Anı: Türk Eximbank Eski Genel Müdürü Adnan Yıldırım ve Ben
Sezar’ın hakkını Sezar’a vermek gerekirse, Türk Eximbank’ın bugünkü genel müdürü değerli insan Sayın Ali Güney Bey’den önceki genel müdürü Sayın Adnan Yıldırım Bey idi ve bu kurum İçin, tüm kesimlerin tanıyabilmeleri için çok çaba sarfetti. Bugün ise aynı çabayı bugün Türk Eximbank Genel Müdürü Sayın Ali Güney Bey de göstermeye devam etmektedir. Türk Eximbank’a ilgim eğitim konularımın odağında yer alması ile başlamış olmakla birlikte ilgili kurumun yaptığı her toplantıya da katılırdım. Kaçırmazdım. Çünkü üst kademedeki kişileri o toplantıda görme şansım olduğu gibi ihracatçılarımıza destek olmak amacıyla, ihracatçılarımızın verdiğim eğitimlerimde bana sordukları soruların bir kısmını ben de böylesi toplantılarda üst düzey yetkililere soruyordum. Yanıtlarını biliyorum ancak, benim soruma verilecek yanıt ile bakarsınız çok farklı kesimler kafalarındaki soru işaretlerine yanıt bulabilme şansını yakalayabiliyorlardı.
İşte böyle bir gündü. Türk Eximbank eski genel müdürü Sayın Adnan Yıldırım TİM – Türkiye İhracatçılar Meclisi konferans salonunda ihracatçılara hitaben Türk Eximbank’ı bilgilendirme toplantısı yapacağını bahisle ihracatçılarımızı davet etmişlerdi. Kambersiz düğün olur mu? Ben de kendimi bu toplantıya davet ettim. Zira uzun yıllardır eğitimlerimde (www.rblecturer.com) Türk Eximbank ve krediler konulu eğitimleri veren ben ihracatçıların çeşitli sorularına en doğru yanıtı vermek durumunda olduğumdan dolayı Sayın Adnan Yıldırım Bey’in bu toplantısına benim katılmam kaçınılmaz oldu.
Toplantı günü geldi. Ben de toplantıya geldim. Hatta toplantıya gelirken eğitimlerimde kullandığım ve tarafımca hazırlamış olduğum yukarıda resimlerini paylaştığım kitaplarımdan da dört adet yanıma aldım ve bir fırsat yaratıp Adnan Yıldırım Bey’e veririm dedim. Fırsatlar insanın yakınına gelse de, avucuna gelmeyebilir. Önemli olan o fırsatları görüp yakalayabilmek. Ben de öyle yaptım. Toplantı salonuna gelen ihracatçı misafirler nedendir bilinmez sürekli arka sıralara oturmayı tercih ettiler. Ben de en öndeki protokol sırasına oturdum ve masadaki tuzluk misali en ön sırada oturduğumdan dolayı tek başıma kaldım. Ama arka taraflar, arka sıralara doğru dolu idi. Buradaki düşüncem şöyle idi: Türk Eximbank eski genel müdürü Sayın Adnan Yıldırım Bey doğal olarak Türk Eximbank’ı anlatacak ve ardından salonda oturan ihracatçı misafirlerimizin sorularını alacaktı. Bu her zaman öyle oluyordu. Bu sefer de öyle oldu. Adnan Yıldırım Bey izleyicilere “bana sorusu olan var mı?” der demez en önde oturan ben hemen parmak kaldırdım. En önde oturmanın avantajı ve parmak kaldırıp söz almak için fırsat kollayan benim için iyi bir fırsattı. Adnan Yıldırım Bey, salonda ve en önde oturan ilk parmak kaldıran beni ilk gördü ve ilk söz hakkını bana verdi.
Dedim ya fırsatları kovalayacaksınız diye… Sorumu Adnan Yıldırım Bey’e sormadan önce kendimi kısa cümlelerle tanıttım, kitaplarımı kendisine takdim ettim. Kitaplarımı alan Adnan Yıldırım Bey Türk Eximbank konusunu işlediğimden dolayı memnun olduğunu belirtti ve kitaplarımı kısa süreliğine inceledi.
Ve sorumu sordum…
Sorum şöyle idi; “Yurt dışındaki ülkelerdeki Eximbank emsalindeki bankalar hem kendi ülkelerindeki ihracatçısını destekliyor, hem de o ülkeden mal almak isteyen ithalatçıları destekleyerek bu yolla kendi ülkelerinden yapılan ihracatın daha fazla arttırılmasına destek vermektedirler. Örneğin Almanya Hermes Kredisi, Amerika GSM Kredisi vs vermek suretiyle hem kendi ihracatçısına kredi desteği vererek ihracatı artırıyor, hem de Almanya’dan mal almak isteyen farklı bir ülkedeki ithalatçıya alacağı mal kadar kredi sağlayarak, mal bedelini kendi ihracatçısına peşin ödeyerek malı ithal etmek isteyen yurt dışındaki alıcıyı kredilendirmek sureti ile düşük faizli, uzun vadeli kredi vermek sureti ile Alman ihraç mallarının satışına destek vermektedir. Ancak Türkiye’de, bizim ihracatçının dostu olan Türk Eximbank neden bu işi yapmıyor?”
Diye sordum.
Adnan Bey öncelikle benim mesleğimi sorduktan sonra nezaketli bir şekilde sorumu detaylı yanıtladı. Adnan Yıldırım Bey’in yanıtı kısaca şöyle idi;
- Biz bu konuda dünyadaki birkaç ülkenin Eximbank’ı ile pilot anlaşma yaptık ve Türkiye’den mal almak isteyen Türkiye dışındaki ithalatçıları destekleyerek Türkiye’nin daha fazla ihracat yapmasının önünü açmayı hedefliyorum. Dünyada bir kaç ülke ile limit çalışması yaptık ve yaklaşık USD.900 Milyon Dolarlık bir risk oluşturduk. Gidişatı kontrol ediyoruz. Ancak bir olumsuzluk var; Türkiye enflasyonist bir ülke olduğundan dolayı, vereceğimiz kredinin maliyeti diğer ülkelerdeki ithalatçılara pahalı geliyor. Zira Türkiye’de enflasyon yüksek, diğer ülkelerde daha düşük. Durum böyle olunca biz Türk Eximbank olarak her ülkeye giremiyoruz paramızın maliyeti nedeniyle. Ancak enflasyon seviyesi Türkiye’den daha yüksek olan ülkelere biz Türk Eximbank olarak girebiliyor ve fiyatlamamızı yapabiliyoruz.
Geçmiş zaman olur ki, Sayın Adnan Yıldırım Bey ile TİM – Türkiye İhracatçılar Meclisi – Çobançeşme İstanbul salonlarında yaptığımız sohbetin üzerinden pek fazla bir zaman geçmedi ve bugün Türk Eximbank web sitesindeki kredi ürünleri arasında; Yurt Dışı Bankalar Alıcı Kredileri de mevcuttur. İnanıyorum ki o tarihlerdeki Türk Eximbank’ın yönetim kadrosu olan Genel Müdür Sayın Adnan Yıldırım ve değerli ekip arkadaşları kredilerden sorumlu genel müdür yardımcısı Sayın Necdet Karadeniz Bey ve emeği geçen ekip arkadaşlarının ülkemiz ihracatının arttırılmasında katkıları büyük olmuştur. Bugün bu bayrağı Türk Eximbank’daki yönetim kadrosu ve değerli çalışanları daha da yükseğe taşıma gayreti içindeler.
Türk Exımbank Kaynaklı Krediler Yurt Dışı Bankalar Alıcı Kredileri
Yurt Dışı Bankalar Alıcı Kredileri programımız kapsamında, Bankamız tarafından kredi limiti tahsis edilmiş yurt dışında yerleşik muteber bankalar aracılığıyla, ülkemizden mal ve/veya hizmet ithal etmek isteyen yabancı alıcıları finanse ediyoruz.
Yurt Dışı Bankalar Alıcı Kredileri Başvuru Ve Değerlendirme Süreci
Kredi başvurusunun, yabancı alıcı tarafından doğrudan limit tahsis ettiğimiz yurt dışında yerleşik Bankaya yapılmasını; Bankamıza ise, bu banka tarafından iletilmesini bekliyoruz.
Bankamıza ulaşan başvuruları, yabancı Bankanın cari limiti çerçevesinde, OECD Resmi Destekli İhracat Kredileri Uzlaşısına ve Bankamız değerlendirme kriterlerine göre değerlendiriyoruz.
Yurt Dışı Bankalar Alıcı Kredileri Kapsam
Türkiye’den gerçekleşecek Türk menşeli tüketim ve sermaye mallarıyla ile Türkiye’den gerçekleştirilen hizmet ihracatına finansman sağlıyoruz.
24 aydan kısa vadeli kredilerde Bankamız finansmanı, Türkiye’den gerçekleştirilecek ihracatın kontrat bedelinin azami %100’üne kadar olabilir. Fakat OECD Resmi Destekli İhracat Kredileri Uzlaşısı uyarınca, 24 ay ve daha uzun süreli vadelerde, Bankamız finansmanı ihracat kontrat bedelinin %85’i ile sınırlıdır. Söz konusu kontratlardaki bakiye %15’in, yabancı alıcı veya yurtdışı bankanın kendisi tarafından finanse edilmesi gerekmektedir.
Yurt Dışı Bankalar Alıcı Kredileri Avantajları Nelerdir ?
İhracatçılarımızın yabancı alıcılarına, ürün paketinin yanı sıra finansman paketi de sunabilmesine olanak tanıyoruz. Yurtdışında yerleşik bankalar aracılığıyla, yabancı alıcılara alternatif finansman kaynağı sağlıyoruz.
İhracatçılarımızın satış potansiyelini arttırıyoruz.
Yurt Dışı Bankalar Alıcı Kredileri Şartlar Nelerdir?
Öncelikle ihracatın gerçekleşeceği ülkede, limit tahsis ettiğimiz muteber bir bankanın bulunması ve ilgili yabancı alıcı adına, Bankamızdan borçlanmaya olumlu yaklaşması gerekmektedir.
Finansmana konu ürünlerin Türkiye’den Türkiye menşeli olarak ihraç edilmesi beklenmektedir.
Limit tahsis ettiğimiz yabancı bankaların limitlerini, banka bilançolarındaki değişimi ve mukim olduğu ülkenin ekonomik ve politik durumunu etkileyen her türlü güncel veriyi değerlendirerek belirli aralıklarda güncelliyoruz. Bu kapsamda, başvuru tarihinde yabancı bankanın bakiye limitinin güncel ve yeterli düzeyde olması gerekmektedir.
Yurt Dışı Bankalar Alıcı Kredileri Maliyetler Nelerdir?
Alıcı kredisi niteliğindeki Program kapsamında tahsis edilen kredilerden doğan maliyetler, genel olarak doğrudan kredi borçlusu tarafından karşılanır. Başlıca maliyet unsurları:
Yurt Dışı Bankalar Alıcı Kredileri Faiz
Faiz (Bankamız kaynak maliyetleri dikkate alınarak, işlem bazında belirlenir.),
Risk Primi (OECD Resmi Destekli İhracat Kredileri Uzlaşısı kapsamında bir defaya mahsus tahsil edilir.), Komisyon (Yönetim Komisyonu, Taahhüt Komisyonu).
Türk Eximbank Ve Türk İhracatçısı
Türk Eximbank, Türk ihracatçısı için elini taşın altına koyuyor ve Türk ihracatçısının yurt dışına daha fazla mal satabilmesini teminen, Türkiye’den mal satın alabilecek ithalatçıları fonlamaktadır. Kuşkusuz ki bu Türk Eximbank için ticari ve politik bir risk olmakla birlikte bu konuda üstlenilen risklerin “hedge” edilmesini Türk Eximbank kuşkusuz ki yerine getirmektedir.
Reşat BAĞCIOĞLU
ICC Uluslararası Ticaret Odaları
Türkiye Milli Komitesi
Türkiye Bankacılık Komite Başkanlığı Üyesi