“Maliyetleri Müşteriye Müesseseleştirip mi Yansıtsak, Yoksa Muhasebeleştirip mi Yönetsek?”
Zafer URFALIOĞLU
Satınalma yaparken (-ki bu mal ya da hizmet olabilir); Fiyat, Değer, Eder, Maliyet, Masraf, Bize Gelişi, Size Hediyesi vs vs vs. gibi dile gelen ifadelerin içinden açıkçası beni en çok ilgilendiren “Maliyet” olmuştur. Yanlış anlaşılmasın “Birim Fiyat” benim için elbette önemli ama bana olan maliyeti daha bir önemlidir diyorum.
–Maliyet bedelini, iktisadi bir kıymetin iktisap edilmesi veyahut değerinin artırılması münasebetiyle yapılan ödemelerle bunlara müteferri bilumum giderlerin toplamıdır.– diye tanımlar kolunda kara kılıf, gözünde kalın gözlük ve elinde mürekkep lekeleri olan yaşlı muhasebeciler.
Ya da
–Maliyet, bir ünite malın elde edilmesi için harcanan üretim faktörlerinin (emek, sermaye, toprak) toplamıdır.– olarak da ifade edilir.
Elde etmek, üretmek yada satın almak olabilir fark etmez.
Misal; İstanbul ili Avcılar ilçesindeki bir işletmeye gereken 100 litre sütü tedarik etmek için gereken bütçe;
a) 1, 3, 5 yada 10 litrelik ambalajda olmasına,
b) Toptancıdan, üreticiden yada bir marketten alınıyor olmasına,
c) Çiğ yada işlenmiş olmasına,
d) Satıcının getirmesine yada bizim gidip almamıza,
e) Bir defaya mahsus yada periyodik olarak almamıza,
f) Yağlı yada yağsız olmasına,
g) A Marka yada B Marka olmasına,
h) En birinci kalite yada beşinci kalite olmasına,
i) Ödemesini nakit, açık hesap, kredi kartı yada vadeli evrakla yapmamıza,
j) Son kullanma tarihinin yakın olup olmamasına,
k) Satıcının o sütü satma isteğine/ihtiyacına,
l) İşletmenizin süte olan ihtiyacına,
m) Sütün bulunduğu il yada ilçeye, vs. vs. vs. Gibi şartlara göre değişiklik gösterecektir.
Unutmadan: Süt için inek, keçi ya da koyun almak, ahır yapmak, yem almak, veteriner ve çoban kiralamak da ihtimaller arasında ama biz çok da şey etmek istemedik.
Pandemi dönemi konteyner yokluğunda içindeki üründen daha pahalıya konteyner kiraladığımız günler oldu.
“İhtiyaç, birim fiyatı örten bir perdedir, ta ki maliyetlerle yüzleşene kadar” İşte tam da bu nedenle önce maliyetine bakarım ben. Günün sonunda yırtılan perdeden maliyetler çıktığında bu zararı müessese zararı olarak fiyatlara yani direkt müşteriye mi yansıtacağız yoksa en başından faaliyetlerimizi Maliyet Muhasebesi ile mi yöneteceğiz.
İşte esas mesele bu!
Özetle, Tedarik Zinciri Süreci özelinde Shakespeare’le aynı fikirdeyim. “Almak ya da almamak işte bütün mesele maliyet”
Maliyet Muhasebesinin en önemli faydası, beklenen maliyet ile gerçekleşen maliyet arasındaki farkın net bir şekilde görünmesini sağlamasıdır. Sapma değerlerinin önceden, işlem sırasında ya da en kötüsü gün sonunda görünmesini sağlar. Bu özelliğiyle de Maliyet muhasebesi mal ve hizmetlerin fiyatlandırmasının daha gerçekçi bir şekilde yapılmasını sağlar.
Özellikle fuar dönemlerine, turizm sezonu/bölgesi veya bölgesel özel günlere denk gelen iş seyahatlerinde ulaşım, konaklama ve transfer maliyetlerinin (-ki onu da istediğiniz gün ve saate bulabilirseniz elbette) neredeyse %200 artması işte tam da sözünü ettiğim gözümüzü karartan “İhtiyaç Perdesine” bir örnektir.
İhtiyaç perdesiyle gözünüz kararmadan önce düzenli yönetilen bir Maliyet Muhasebesiyle Konaklama, Ulaşım ve Transfer hizmeti alımlarınızı sözleşmelerle garanti altına alabilirsiniz. Farklı sektörler arasında yapılan çözüm ortaklığı antlaşmalarından biri olan Seyahat Hizmetleri Alım Sözleşmesi ile maliyetleri kontrol altına almak mümkün. Birden fazla tedarikçiden teklif almak, istenen zamanda bilet ya da oda bulmaya çalışmak yerine sizin için bu hizmeti sağlayacak güvenilir bir çözüm ortağı avantajlı olacaktır.
“İhtiyaçlar gözünüzü karartmasın.” Seyahat Hizmetleri Alım Sözleşmenizi mutlaka önceden yapın.
Bir Dost…
Zafer URFALIOĞLU
