İş Hayatında Kritik Seviye
Cavit SOY
Hayatta her şeyin kritik seviyesi vardır. Mesela biz satınalmacılar için aldığımız ürünlerin kritik stok seviyesi vardır. Buna emniyet stoğu da diyebiliriz. Eğer imalat yapıyorsak kullandığımız ve sarf ettiğimiz her malzeme ve ürün için kritik bir stok seviyesi belirleriz. O seviye geldiğinde alarmımız bizi uyarır ve ürünü tedarik edip yerine koyarız. Kritik seviyeyi her zaman korumaya çalışırız ki zor durumda kalmayalım. Bazen aradığımız ürün stokta kalmadığında termini ve kalitesi konusunda sıkıntı yaşayabilir veya yaşatabiliriz. O yüzden her satınalmacı zaman içinde her ürünün kritik stok seviyesini belirlemeli ve kullandığı sisteme girmelidir.
Peki firmaların, şirketlerin ve fabrikaların daha başka ne gibi durumlar için kritik seviyeleri olmalı sizce?
Bence personel sayısında da kritik bir sayı olmalıdır. Mesela imalat yapıyorsanız elinizde her zaman belirli sayıda kaynakçı, montajcı, tornacı, makasçı, presci, CNC operatörü, testereci, boyacı bulunmalıdır. Tek bir kaynakçınız var ise ve o da ayrılmak isterse ne yapacaksınız? Ha deyince kaynakçı bulmak çok zor artık. Hele de iyi bir kaynakçı. Maalesef yeterince usta yetişmiyor fabrikalar ve imalathaneler için.
Öte yandan mühendis, tasarımcı, muhasebeci, satın alma uzmanı, satış elemanı, insan kaynakları elmanı, depocu gibi beyaz yaka çalışanlarının da kritik seviyeleri vardır. Yaptığınız işe göre yeterince beyaz yaka çalışanı istihdam etmek zorundasınız. Mühendis veya tasarımcı bulmak kolay olabilir ama tecrübeli ve sizin işinizden anlayan personel bulmak çok zordur. Eğer kritik eleman seviyesini korumazsanız elinizdeki yarım işle ortada kalabilirsiniz.
Yönetici ve çalışanlar için sabrın da bir sınırı vardır. Kritik seviyeye yükseldiğinde sabır taşabilir. Sürekli sabır ve tansiyon seviyesi yüksek olarak çalışırsanız çabuk yıpranırsınız. Bu durum sizi hataya ve yanlışa sürükler ve bunun maliyeti bazen ummadığınız oranda yüksek çıkabilir. Diğer yandan yöneticilerin çalışanlar veya çalışanların yöneticiler karşısında güven seviyeleri vardır. Yöneticisinin güvenini kaybeden personel barındırılmaz veya çalışanların güvenini kaybeden yönetici işyerinde motivasyonu oldukça aşağı seviyeye çeker.
Üretim aşamalarında da ürün teslim zamanı için kritik seviye vardır. Eğer bu zamanı önceden belirlemezseniz ve üretim planı oluşturmazsanız, ürünü zamanında teslim edemezsiniz. O yüzden teslim zamanı yaklaştığında üretime hız vermeniz gerekir. Diğer işlerin üretimini hafifletirken teslim zamanı konusunda kritik seviyeye yaklaşan ürünün üretimi ön plana almalısınız.
Üretim sırasında oluşabilecek hataların oranı için de bir güven seviyesi vardır. Hedef sıfır hatayı yakalamak veya minimum hata seviyesini yakalamaktır.
İş güvenliği konusunda da kritik ramak kala ve risk seviyeleri vardır. İş kazalarınızı minimuma indirmek için en az kaza riskine sahip olmak gerekir. Her makinanın risk oluşturabileceği durumlar hakkında çalışan ve kullanan personel mutlaka bilgilendirilmelidir.
Personelin moral seviyesi vardır ki en önemlisidir bence. Kesinlikle kritik seviyenin altına inmemesi için kurum yönetimince gerekli tedbirler alınmalı, gerekli moral ve motivasyon çalışmaları insan kaynaklarınca planlanmalı ve uygulanmalıdır. Personelin iş performansı ve verimliliğinin belirli kritik seviyenin altına inmemesi buna bağlıdır.
Firmanın mali kaynaklarının ve ödeme gücünün kritik seviyenin altına inmemesi için lazım gelen tüm önlemlerin alınması finans bölümünün işidir. Borç-alacak dengesinin, gelir, yatırım, ödemeler dengesinin hassasiyetle takip edilmesi, maaşların ve devlete ait yükümlülüklerin yerine getirilmesi en önemli konular arasındadır. Üretim, pazar araştırması, reklam, ihracat gibi gelir getirici çalışmaların haftalık, aylık, yıllık ve uzun dönemler göz önüne alınarak planlanması yönetimin en önemli gündem maddesi olmalıdır.
Firmalar için en önemli seviye belirlemelerinden biri de müşteri memnuniyeti üzerine olmalıdır. Müşteri memnuniyeti kesinlikle kritik seviyenin altına inmemelidir. Satış sonrası hizmetler personeli ve birimi bu konunun muhatabıdır. Müşterilerin memnuniyet ortalaması firmanın geleceğini belirler.
Cavit SOY
