Dikey Anlaşmalarda Eşik %40’dan %30’a Düştü
Av. Elsen Ece Tokat
ece@toyalaw.com
Rekabet Kurumu Başkanlığı tarafından 5 Kasım 2021 tarihli 31650 Sayılı Resmi Gazete’de Yayımlanan Dikey Anlaşmalara İlişkin Grup Muafiyeti Tebliği’nde Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ (Tebliğ No: 2021/4) uyarınca, Rekabet Kanunu’nun 4’üncü maddesinde düzenlenen yasaklardan muafiyet, ancak dikey anlaşmalardaki hizmet veya mal sağlayan tarafın ilgili mal veya hizmetleri sağladığı ilgili pazardaki pazar payının %30’u aşmaması durumunda uygulanacak. Ayrıca tek alıcıya sağlama yükümlülüğü içeren dikey anlaşmalarda ise muafiyet, alıcının dikey anlaşma konusu malları ve hizmetleri aldığı ilgili pazardaki payının %30’u aşmaması koşuluyla uygulama alanı bulabilecek. Değişiklik öncesi pazar payı eşiği %40 olarak uygulanıyordu.
Dikey anlaşmalar, üretim veya dağıtım zincirinin farklı seviyelerinde faaliyet gösteren iki ya da daha fazla teşebbüs arasında belirli mal veya hizmetlerin alımı, satımı veya yeniden satımı amacıyla yapılan anlaşmalardır.
Tebliğ’de yapılan diğer bir değişiklik ise pazar payının hesaplanması ve uygulanması hakkındadır. Bu kapsamda Tebliğ’de yüzde 30 olarak değiştirilen pazar payı eşiğinin hesaplanmasında uygulanan kurallar açısından pazar payı başlangıçta %30’dan fazla olmayıp daha sonra %35’i aşmayacak şekilde eşiğin üzerine çıkarsa muafiyet, pazar payı eşiğinin ilk aşıldığı yılı takip eden sonraki iki yıl boyunca da geçerli olmaya devam edecek ve pazar payı başlangıçta %30’dan fazla olmayıp daha sonra %35’in üzerine çıkarsa muafiyet, pazar payı eşiğinin ilk aşıldığı yılı takip eden yıl boyunca da geçerli olmaya devam edecektir.
Değişiklik ile birlikte grup muafiyetinden halihazırda yararlanmakta olan, ancak pazar payının %30’dan fazla olması nedeniyle, dikey anlaşmaları uygulama dışında kalan teşebbüslerin 5 Kasım 2021 tarihinden itibaren 6 (altı) ay içerisinde Rekabet Kanunu’nun 5’inci maddesinde düzenlenen bireysel muafiyet şartlara uygunluğunun sağlanması gerekecektir.
Değişiklik ile Avrupa Komisyon’u tarafından düzenlenen Dikey Grup Muafiyeti Regülasyonu’nda (Vertical Block Exemption Regulation “VBER”) belirtilen yüzde 30’luk pazar payı eşiği ile yeknesaklık sağlandı.
5 Kasım 2021 CUMA | Resmî Gazete | Sayı : 31650 |
TEBLİĞ | ||
Rekabet Kurumu Başkanlığından:
DİKEY ANLAŞMALARA İLİŞKİN GRUP MUAFİYETİ TEBLİĞİ (TEBLİĞ NO: 2002/2)’NDE DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR TEBLİĞ (TEBLİĞ NO: 2021/4) MADDE 1 – 14/7/2002 tarihli ve 24815 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Dikey Anlaşmalara İlişkin Grup Muafiyeti Tebliği (Tebliğ No:2002/2)’nin 2 nci maddesinin ikinci ve üçüncü fıkraları aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir. “Bu Tebliğ ile sağlanan muafiyet, sağlayıcının dikey anlaşma konusu mal veya hizmetleri sağladığı ilgili pazardaki pazar payının %30’u aşmaması durumunda uygulanır. Tek alıcıya sağlama yükümlülüğü içeren dikey anlaşmalarda muafiyet, alıcının dikey anlaşma konusu malları ve hizmetleri aldığı ilgili pazardaki payının %30’u aşmaması koşuluyla uygulanır.” MADDE 2 – Aynı Tebliğin 6/A maddesinin ikinci fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir. “Bu Tebliğde belirtilen %30’luk pazar payı eşiğinin uygulanmasında aşağıdaki kurallar uygulanır: a) Pazar payı bir önceki yılın verisi kullanılarak hesaplanır. b) Pazar payı bağlı dağıtıcılara satış amacıyla sağlanan tüm mal ve hizmetleri içerir. c) Pazar payı başlangıçta %30’dan fazla olmayıp daha sonra %35’i aşmayacak şekilde eşiğin üzerine çıkarsa muafiyet, pazar payı eşiğinin ilk aşıldığı yılı takip eden sonraki iki yıl boyunca da geçerli olmaya devam eder. d) Pazar payı başlangıçta %30’dan fazla olmayıp daha sonra %35’in üzerine çıkarsa muafiyet, pazar payı eşiğinin ilk aşıldığı yılı takip eden yıl boyunca da geçerli olmaya devam eder. e) (c) ve (d) bentlerinin sağladığı haklar, sürenin iki takvim yılını aşmasına neden olacak şekilde birleştirilemez.” MADDE 3 – Aynı Tebliğe aşağıdaki geçici madde eklenmiştir. “GEÇİCİ MADDE 3 – Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihte 2002/2 sayılı Tebliğ ile sağlanan grup muafiyetinden yararlanmakta olan, ancak 2002/2 sayılı Tebliğin 2021/4 sayılı Tebliğ ile değişik 2 nci maddesinde öngörülen kapsamın dışında kalan anlaşmaların bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren altı ay içerisinde 4054 sayılı Kanunun 5 inci maddesinde düzenlenen şartlara uygunluğunun sağlanması gerekir. Bu süre içerisinde anılan anlaşmalara 4054 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinde öngörülen yasaklama uygulanmaz.” MADDE 4 – Bu Tebliğ yayımı tarihinde yürürlüğe girer. MADDE 5 – Bu Tebliğ hükümlerini Rekabet Kurumu Başkanı yürütür. |