Dış Ticarette Bankalar ve KOBİ’lerin Yaşadıkları Zorluklar
Turan AKIN
Danışmanlığını yürüttüğüm son 2 akreditif işlemiyle ilgili bankalarda yaşadıklarım inanılır gibi değil. Kim bilir KOBİ’ler neler yaşadı ve yaşıyor.
İlginçtir iki gerçek olay aynı bankanın 2 farklı il ve şubesinde geçiyor.
Birinci işlem ; şirketimiz Afrika’ya ihracat yapıyor, özellikle detay vermiyorum.
Sürece işlemin ortasında dahil olunca akreditifi sağlıklı hale getirmek imkansıza yakındı.
Akreditif Etiyopya’dan Londra üstü kendi bankamıza geldi, ben gelen bu model L/C bağlamında ihracatçı için ticari riskleri azaltmak için KOBİ’mize uzman bir gümrükçü buldum (Net Gümrüklemeye ve ekibine teşekkürler) FOB INCOTERMS’e göre olan yüklemede acenteye Konşimento (B/L) Talimatı verdim, ilgisi olmayan onlarca hatalı yazı olan taslak B/L geldi. Acenteye diyorum ki; her bilgi doğru olarak Konşimento Talimatında yazıyor siz nasıl ve nereden bulup bu yanlış verileri yazıyorsunuz diyorum bizi anlayacak durumda ekip yok. Etiyopya’ya yük taşıyan sanırım tek firma, koca firma ile belki 10 defa görüştük, aynı dili konuşacağımız, ihracatçıyı anlayacak kişi yok.
Ben, bizim tarafa ait ihracat belgelerinin taslaklarını hazırlıyorum, B/L’i acente, Menşe belgesini gümrükçümüz hazırlıyor. İki yere de talimatla nerelere neler yazılmalı L/C şatları gereği bildiriyorum. Üreticimiz ilk defa ihracat yaptığı ve beklenmedik özel bir durum olduğundan bankaya sunması gereken 5 evraktan 2 adedini unutuyor ve kargo bankadan yola çıkıyor. Ertesi gün bankaya danışman olarak mail atıyorum, vesaik nasıl gitti, rezerv var mı, sunulduğu şekliyle mi çıktı diyorum bankacı biz bilgiyi ihracatçıya verdik diyor.
5 gün geçiyor karşı bankadan rezerv bildirimi (uygun olmayan, L/C’ye göre hatalı belge) geliyor ; diyorlar ki 2 belge sunulmamış.
Bir banka şubesi atlayabilir, deneyimli kimse pek kalmadı şubelerde ama dış ticaret operasyon merkezi şube üstünden 5 belgeden 2 adedini sunmayan ihracatçıyı uyarmaz mı?
Çok basit bir konu değil mi, topu topu 5 belge, 2 adedi nerede denilmez mi?
Kıssadan Hisse : Dış Ticarette Banka, Bankacı, Gümrükçü, Lojistik firması, Danışman çok kritik, ucuz olsun diye ihracat size pahalıya patlamasın.
İkinci işlem İstanbul’dan
Bankamız ile önce ithalatçı görüşüyor pek tabii, diyoruz ki biz Çin’den ithalat yapacağız; bize İthalat Akreditif Açılış Formu iletir misiniz. Peşinden ben arıyorum, uzun uzun konuşuyoruz, diyoruz ki proforma ekte, ilk bankayı swift şifresi yok diye istemediniz, şimdi istenen bankaya yeni hesap açtırdık, L/C arada başka bir banka olmadan direkt ihracatçıya gidecek şekilde kurguluyoruz. 2 gün geçiyor bize Yabancı Para Transfer Formu geliyor.
Satınalmada risk olmasın diye peşinat ödemiyoruz, yabancı para transferi yok, tümüne L/C açacağız, hatta KKDF ödememek için Gemi limana gelince ödemeli olacak şekilde heyecanla L/C açmaya çalışıyoruz 3 gün oldu hala ilgili forma ulaşamadık. Çin de bizden taslak L/C’yi bekliyor.
Dış Ticarette Banka, Bankacı, Gümrükçü, Lojistik firması, Danışman, Avukat çok kritik, ucuz olsun diye ihracat size pahalıya patlamasın. Pek tabii girişimciler, mikro işletmeler için maliyet önemli ancak özellikle ilk işlemlere daha az hata için küçük maliyetlere çok takılmayın derim.
Dış ticarette akreditif; bilmeyen için çok zor ve maliyetli olsa da yeni işlerde, güvensizlik hissedilen iş modellerinde iki tarafı koruyup kollayan çok önemli bir finansal enstrümandır.
İthalatçı için teminat, kredi limiti gerektirir, en kötü peşin para karşılığı vs L/C açılabilir. Bazı ithalatçılar bankaya komisyon ödeyeceğime tümünü peşin ödeyeyim diyor ama bazen üretim yetişmeyip mevsim değiştikten sonra malına kavuşan veya talaş alan da oluyor. L/C olsa son yükleme tarihine uyulmak zorunda, ürünler yükleme öncesi denetlettirilebilir durumdadır.
Siz siz olun bir bilene danışın, küçük bir hata size pahalıya patlamasın!
Turan AKIN