Dışarıdan Atanan Şirket Müdürünün Sosyal Güvenliği
Şerafettin YILDIZ
Şirket; en az bir ya da daha fazla gerçek veya tüzel kişinin bir araya gelerek emek veya mallarını ortak amaçla ve bir sözleşme ile birleştirmeleri sonucu ortaya çıkan ticari işletmelerin ortak adıdır. Ülkemiz mevzuatına göre birkaç çeşit şirket türü bulunmakta ise de ülkemizde en yaygın olan şirket türü “Limited Şirketi”dir. Şirket müdürü ise; limited şirketlerin yönetim ve temsil yetkisine sahip tek organıdır. Türk Ticaret Kanunu’nun 632. maddesi ile, şirket müdürlüğü yetkisinin şirket ortağı olan ya da şirket ortağı olmayan üçüncü kişilere veya tüzel kişilere verileceği hüküm altına alınmıştır, buna göre limited şirketlerde ortak olmayan bir kişi de şirket müdürü olarak atanabilmekte ve şirketi yöneterek temsil edebilmektedir.
Sosyal Güvenlik Mevzuatımız açısından 5510 sayılı Kanun 4-1/b bendine göre; Anonim şirketlerin yönetim kurulu üyesi olan ortakları, sermayesi paylara bölünmüş komandit şirketlerin komandite ortakları, limited şirket ortakları, diğer şirket ve donatma iştiraklerinin ise tüm ortakları 4-1/b (Bağ-kur) kapsamında sigortalı sayılmışlardır. Yine aynı Kanunun 4-1/a bendine göre; “Hizmet akdi ile bir veya birden fazla işveren tarafından çalıştırılanlar 4-1/a (SSK) kapsamında sigortalı sayılmışlardır. Ancak söz konusu kanun maddelerinde, şirket ortağı olmayarak dışardan atanan şirket müdürünün sigortalılığı hakkında ise herhangi bir ifade bulunmamaktadır.
Peki bu durumda, şirket ortağı olamayan fakat dışardan atanarak şirket müdürlüğü görevini yürüten kişinin sosyal güvenliği nasıl sağlanacaktır?
Yukarıda yapılan açıklamalardan da anlaşılacağı şirket müdürü olarak dışardan atanan kişinin şirket ortağı olamaması sebebiyle 4-1/b (Bağ-kur) sigortalısı olması mümkün olmamakla birlikte şirketi temsil eden ve şirketin tüm işlemlerinden sorumlu olan şirket müdürünün şirket ve şirket ortaklarıyla arasında bir bağımlılık ve hizmet akdi oluştuğu da ortadadır. Bu sebeple şirket ortağı olmayarak dışardan atanan şirket müdürlerinin 4-1/a (SSK) kapsamında sigortalı olmaları gerekmektedir. Ayrıca şirket ortağı olamayan fakat dışardan atanarak şirket müdürlüğü görevini yürüten kişinin işyeri tarafından 4-1/a sigortalısı kapsamında sosyal güvenliğinin sağlanmamış olmasının Sosyal Güvenlik Kurumunca tespit edilmesi halinde işyerine kayıt dışı istihdamda bulunduğu için idari para cezaları uygulanacaktır.
Sonuç itibariyle, Limited şirket ortağı olan kişiler şirket müdürü olarak atansın veya atanmasın fark etmeksizin 5510 Sayılı Kanun’un 4-1/b (Bağ-kur) bendi kapsamında sigortalı olacaklardır. Şirket ortağı olmayan fakat şirket müdürü olarak dışarıdan atanan kişinin ise şirket ortağı olmaması sebebiyle 4-1/b (Bağ-kur) bendi kapsamında sigortalı olması mümkün değildir, söz konusu kişilerin şirket müdürlüğü görevini yürütmeleri nedeniyle şirket ve şirket ortaklarıyla arasında bir bağımlılık ve hizmet akdi oluşmaktadır, buna istinaden şirket ortağı olamayan ancak dışardan atanarak şirket müdürlüğü görevini yürüten kişilerin mutlaka 4/1-a (SSK) kapsamında sigortalı olması gerekmektedir.
Bu kurala uymayarak dışardan atanan şirket müdürünü 4-1/a sigortalısı kapsamında sigortalı bildirmeyen şirketlerin Sosyal Güvenlik Kurumca tespit edilmesi halinde, şirket hakkında kayıt dışı istihdamda bulunmasından dolayı idari para cezaları uygulanacaktır.
Şerafettin YILDIZ
Sosyal Güvenlik Denetmeni
