E-İhalede, Yeterlik Bilgileri Tablosunda Teyit Edilemeyen Belgeler Tüm İsteklilerden Mi İstenilmelidir? 

İtirazen Şikayet Konusu; İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, kendileri dâhil 4 isteklinin söz konusu ihaleye eşit teklif verdiği, eşit teklifler arasında ekonomik açıdan en avantajlı birinci ve ikinci isteklinin belirlenememesi nedeniyle, idarece 22.02.2022 tarihinde EKAP üzerinden gönderilen yazı ile 4 isteklinin yapılacak kuraya davet edildiği, ancak, İdari Şartname’nin 36’ncı maddesi, Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin 59/A-10’uncu maddesi, Elektronik İhale Uygulama Yönetmeliği’nin 4 ve 24 üncü maddelerinin gereği olarak, idarece kura çekimine davet edilen 4 isteklinin Yeterlik Bilgileri Tablosu’nda beyan ettikleri bilgi ve belgelerden EKAP veya diğer kamu kurum ve kuruluşları ile kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarının internet sayfası üzerinden sorgulanamayanlara ilişkin tevsik edici belgelerin, belgelerin sunuluş şekline uygun olarak sunmaları için makul bir süre verip, bu belgelerin doğruluğunun ve yeterlik kriterlerini sağlayıp sağlamadığının kontrol edilmesi, bu kontrol sonucunda geçerli teklif olan isteklilerin kuraya davet edilerek, kura çekimin yapılması gerektiği iddialarına yer verilmiştir.

Kamu İhale Kurulu Kararı Özeti; 16.03.2022 tarihli ve  2022/UH.I-381 sayılı Kamu İhale Kurulu kararına göre;

Kamu İhale Kurulu tarafından ihale işlem dosyası üzerinden yapılan inceleme neticesinde; ihalede 16 adet ihale dokümanı indirildiği, 14.02.2022 tarihinde e-teklif alınmak suretiyle yapılan ihaleye 8 isteklinin katıldığı, 01.03.2022 onay tarihli ihale komisyonu kararında, söz konusu ihaleye teklif veren isteklilerden Yakışır Hizmet Bilgisayar Gıda Tur. İnş. Tek. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin teklifi Yeterlik Bilgileri Tablosu’nda geçici teminata ilişkin satırların doldurulmaması ve EKAP üzerinden e-gtm bilgisine ulaşılamaması nedeniyle değerlendirme dışı bırakıldığı, Ekol Grup Güvenlik Koruma ve Eğitim Hiz. Ltd. Şti., Ar Güvenlik Koruma ve Eğitim Hiz. Tic. A.Ş., Başkent Güvenlik Hiz. Ltd. Şti.-Al Grup Güvenlik Hiz. Ltd. Şti. İş Ortaklığı ile Ulusal Özel Güvenlik ve Kor. Hiz. San. ve Tic. A.Ş.-United Group Ufs Güvenlik Hiz. A.Ş. İş Ortaklığının söz konusu ihaleye 835.228.766,19 TL olarak eşit teklif verildiği, idarece Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin 63’üncü maddesi ile Kamu İhale Genel Tebliği’nin 70’inci maddesine göre yapılan puanlamada da anılan isteklilerin eşit puana sahip oldukları, ayrıca idarece sınır değerin 835.228.766,19 TL olarak belirlendiği, belirlenen bu sınır değerin altında hiçbir istekli olmadığından aşırı düşük teklif açıklamasının istenilmediği görülmüştür.

İdarece 22.02.2022 tarihinde EKAP üzerinden 4 istekliye gönderilen “Ekonomik Açıdan En Avantajlı Birinci ve İkinci Teklifin Belirlenmesi” konulu yazıda “…Devlet Hava Meydanları İşletmesi Genel Müdürlüğü ve bünyesinde bulunan Havalimanları ile Havalimanlarına bağlı Seyrüsefer Yardımcı İstasyonlarına 01.04.2022- 31.12.2023 tarihleri arasında toplam 3748 personelle Özel Güvenlik Hizmet Alımı hizmet alımı” işine ait ihalede yapılan puanlama sonucunda, ekonomik açıdan en avantajlı birinci teklif ile ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi belirlenememiş olup, ekonomik açıdan en avantajlı birinci ve ikinci teklif sahibini belirlemek amacıyla 4 istekli arasında kura yöntemine başvurulacaktır.

Yapılacak kura işlemine katılmak üzere firmanız yetkilisinin 24/02/2022 Perşembe günü saat 11.00’da aşağıda belirtilen adreste hazır bulunması, katılım olunmaması halinde Kamu ihale Genel Tebliğinin 70. Maddesine göre işlem yapılacağı hususunda bilgi ve gereğini rica ederiz.” ifadelerine yer verilmiştir.

24.02.2022 tarihinde idarece yapılan kura yöntemi sonucuna göre Ulusal Özel Güvenlik ve Kor. Hiz. San. ve Tic. A.Ş.-United Group Ufs Güvenlik Hiz. A.Ş. İş Ortaklığının ekonomik açıdan en avantajlı birinci teklif, Ar Güvenlik Koruma ve Eğitim Hiz. Tic. A.Ş.nin ise ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif olarak belirlendiği, bu çerçevede de bahsi geçen isteklilerden 24.02.2022 tarihinde EKAP üzerinden gönderilen “Beyan edilen bilgileri tevsik eden belgelerin sunulması” konulu yazıda “…ihalede tekliflerin değerlendirmesi sürecine geçilmiş olup, beyan etiğiniz bilgi ve belgeleri tevsik eden ve EKAP veya diğer kamu kurum ve kuruluşları ile kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarının internet sayfası üzerinden sorgulanamayan aşağıdaki belgeleri ekleri ile birlikte, İdari Şartnamenin 7.9. maddesine uygun olarak, 28.02.2022 tarihine kadar İdaremize sunmanız gerekmektedir.” ifadeleri ile ekonomik açıdan en avantajlı birinci ve ikinci teklif olarak belirlenen isteklilerden, beyan edilen bilgi ve belgelerden sorgulanamayanların sunulmasının istenildiği görülmüştür.

Yukarıda aktarılan mevzuattan, ekonomik açıdan en avantajlı teklifin sadece fiyat esasına göre belirlendiği ihalelerde, en düşük geçerli teklifin birden fazla istekli tarafından verilmesi durumunda, bu teklifler öncelikli olarak Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliğinin 63. maddesinin birinci fıkrasında yer alan kriterlere göre puanlanacak ve en yüksek puana sahip istekli ekonomik açıdan en avantajlı teklif sahibi, en yüksek ikinci puana sahip istekli ise ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi olarak belirleneceği,

puanlama sonucunda en yüksek puana sahip birden fazla isteklinin bulunması durumunda, bunlar arasında kura yöntemine başvurulacağı, kura işleminden önce idare tarafından eşit puan sahibi isteklilere davette bulunulacağı ve davet yazısında ekonomik açıdan en avantajlı teklifin tespiti için kura çekileceği bilgisi ile kuranın yeri ve saatinin belirtileceği,

idare tarafından davet yapılmasının yeterli olduğu, kuranın yapılması için davet edilen isteklilerin katılımının beklenmesinin zorunlu olmadığı, kura işleminin ihale komisyonu tarafından saydamlık ve güvenirlik ilkelerine uygun biçimde yapılacağı,

işlem sırasında ihale komisyonu üyeleri hazır bulunacağı, eşit teklif sahibi isteklilerin ticaret unvanları aynı özelliklere sahip kağıtlara yazılarak, kuraya katılan istekliler huzurunda bir komisyon üyesi tarafından çekiliş yapılacağı,

puanlama sonucunda iki isteklinin eşit puana sahip olması durumunda kuradan çıkan isteklinin ekonomik açıdan en avantajlı teklif sahibi, diğer isteklinin ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi olarak belirleneceği,

ancak ikiden fazla isteklinin aynı puana sahip olması durumunda iki kez kura çekileceği, bu durumda ilk çekilişte ekonomik açıdan en avantajlı teklif sahibi istekli, ikinci çekilişte ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi isteklinin belirleneceği,

puanlanma sonucunda ekonomik açıdan en avantajlı teklif sahibi belirlenebilmesine rağmen, en yüksek ikinci puana sahip birden fazla istekli bulunması durumunda, ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibini belirlemek amacıyla bu istekliler arasında kura yöntemine başvurulacağı anlaşılmaktadır.

Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Elektronik ihale” başlıklı 59’uncu maddesinde ise,

ihale dokümanında belirtilen geçici teminat mektubu, katılım belgeleri ve yeterlik kriterleri ile fiyat dışı unsurlara ilişkin değerlendirmenin, istekliler tarafından beyan edilen bilgi ve belgelerden; EKAP veya diğer kamu kurum ve kuruluşları ile kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarının internet sayfası üzerinden sorgulanarak temin veya teyit edilebilenler için sorgulama sonucunda elde edilen bilgiler; belirtilen yöntemle temin veya teyit edilemeyenler için ise yeterlik bilgileri tablosunda beyan edilen bilgiler esas alınarak yapılacağı,

bu değerlendirme sonucunda ihalede öngörülen şartları sağlamadığı anlaşılan tekliflerin değerlendirme dışı bırakılacağı,

ekonomik açıdan en avantajlı teklif sahibi ile ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi olması öngörülen isteklilerden sorgulanamayan bilgi belgelerin sunulmasının istenileceği, tevsik edilen belgelerin uygun olmaması durumunda tekliflerinin değerlendirme dışı bırakılacağı, idarece, belirtilen bu işlemlere, ekonomik açıdan en avantajlı birinci ve belirlenecek ise ikinci teklif sahibi tespit edilinceye kadar devam edileceği hüküm altına alınmıştır.

Ayrıca yukarıda aktarılan İdari Şartname’nin “Ekonomik açıdan en avantajlı teklifin belirlenmesi” başlıklı 35. maddesinde bu ihalede ekonomik açıdan en avantajlı teklifin, teklif edilen fiyatların en düşük olanı olduğu, ekonomik açıdan en avantajlı teklifin birden fazla istekli tarafından verilmiş olması halinde ilgili uygulama yönetmeliğinde düzenlenen usule göre ihalenin sonuçlandırılacağı, ekonomik açıdan en avantajlı teklifin birden fazla istekli tarafından verilmiş olması halinde; Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin 63. maddesinin birinci fıkrasında düzenlenen kriterlerin sırasıyla dikkate alınarak ekonomik açıdan en avantajlı teklifin belirleneceğinin düzenlendiği,

Bahse konu Yönetmelik’in 63. maddesinin üçüncü fıkrasında ise, birinci fıkrada yer alan kriterleri sağlayamayan isteklilere puan verilmeyeceği, yapılan değerlendirme sonucunda daha yüksek puana sahip isteklinin ekonomik açıdan en avantajlı teklif sahibi olarak belirleneceği, ancak bu değerlendirme sonucunda eşitliğin bozulmaması durumunda, puanları eşit olan istekliler davet edilmek suretiyle, ihale komisyonu tarafından kura yöntemine başvurulacağı, kura sonucunda tespit edilen isteklilerin, ekonomik açıdan en avantajlı teklif sahibi ve ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi olarak belirleneceğinin hüküm altına alındığı anlaşılmıştır.

Bu çerçevede, başvuruya konu ihalenin idarece e-teklif alınmak suretiyle gerçekleştirildiği, elektronik ihalede teklif değerlendirme süreçlerinin aktarılan Yönetmelik’in 59/A maddesinde hüküm altına alındığı,

bu bağlamda, idarece öncelikle isteklilerin yeterlik bilgileri tablosunda beyan ettikleri bilgi ve belgelerden EKAP veya diğer kamu kurum ve kuruluşları ile kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarının internet sayfası üzerinden sorgulanarak temin veya teyit edilebilenler için sorgulama sonucunda elde edilen bilgiler;

belirtilen yöntemle temin veya teyit edilemeyenler için ise yeterlik bilgileri tablosunda beyan edilen bilgiler esas alınarak yapılacağı,

daha sonra yapılacak bu değerlendirmelere göre ekonomik açıdan en avantajlı birinci ve ikinci teklif olması öngörülen teklif sahiplerinin belirleneceği,

sadece belirlenen bu isteklilerden, yeterlik bilgileri tablosunda yer alan bilgi ve belgelerden sorgulanamayanlara ilişkin tevsik edici belgeleri, belgelerin sunuluş şekline uygun olarak sunmalarının istenileceği,

bu aşamada diğer isteklilerin tevsik edici belgelerinin sunulmasının istenilmeyeceği,

ekonomik açıdan en avantajlı birinci ve ikinci teklif olması öngörülen teklif sahiplerinin sunduğu belgelerin uygun olmaması durumunda ise bu isteklilerin tekliflerinin değerlendirme dışı bırakılması sebebiyle, diğer isteklilerden ekonomik açıdan en avantajlı birinci ve belirlenecek ise ikinci teklif sahibi tespit edilinceye kadar tevsik edici belgelerin istenilmesine devam edileceği,

E- teklif alınarak gerçekleştirilen ihaleye ilişkin somut durumda, yeterlik bilgileri tablosu üzerinden yapılan değerlendirme neticesinde ihalede istenilen şartları sağladığı idarece tespit edilen 4 isteklinin de kura işlemine davet edildiği, kura sonucunda ekonomik açıdan en avantajlı birinci ve ikinci teklif olması öngörülen teklif sahiplerinden yeterlik bilgileri tablosunda yer alan bilgi ve belgelerden sorgulanamayanlara ilişkin tevsik edici belgeleri, belgelerin sunuluş şekline uygun olarak sunmalarının istenildiği ve söz konusu istekliler tarafından sunulan belgelerin uygun olduğu hususuna ihale komisyonu kararında yer verildiği, dolayısıyla geçerli teklif sahibi olmayan bir isteklinin kura işlemine dahil edilmediği, bu nedenle kura işleminin yapılma zamanının mevcut durumu etkilediğinden söz edilemeyeceği değerlendirildiğinden, idarece elektronik ortamda gerçekleştirilen ihalede teklif değerlendirme işlemlerinin yukarıda aktarılan mevzuata uygun bir şekilde yapıldığı anlaşılmış olup, başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.

Anılan Kanun’un 54. maddesinin on birinci fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen şikâyet başvurusunun reddine, Oybirliği ile karar verilmiştir.

Mehmet ATASEVER

Kamu İhale Kurulu Eski Üyesi/ Akademisyen