İtirazen Şikayet Konusu; İdarece internet ortamından teyidi yapılamayan belgelerin istenilmesi için 4 gün olarak belirlenen sürenin makul bir süre olmadığı, dört günlük sürenin evrakların temini ve idareye elden teslimi için yeterli ve makul bir süre olmadığı, nitekim bu hususun İdari Şartname’nin 36.1’inci maddesi kapsamında düzenlendiği, idare tarafından istenen belgelerin mahiyeti ve çokluğu ile şirketlerinin faaliyet adresinin idarenin bulunduğu yer ile aynı olmadığı dikkate alındığında söz konusu sürenin makul olmadığı, idarenin süre belirlemesindeki takdir yetkisini son derece kısıtlı bir şekilde kullanmasının hukuka ve hakkaniyete uygun olmadığı, şayet idarenin şirketlerinin ikametgah adresi ve talep edilen belge yoğunluğu dikkate alınarak süre belirlenmiş olsaydı söz konusu evrakların elden teslim edilme imkanının da bulunacağı, söz konusu idare ile daha önce böyle bir süre ile karşılaşılmadığı, diğer ihalelerde sürelerin daha uzun olduğu vb. iddialara yer verilerek söz konusu ihalede değerlendirme dışı bırakılmalarının hukuka aykırı olduğu iddialarına yer verilmiştir.
Kamu İhale Kurulu Kararı Özeti; 06.04.2022 tarihli ve 2022/UM.I-453 sayılı Kamu İhale Kurulu kararına göre;
Kamu İhale Kurulu tarafından ihale işlem dosyası üzerinden yapılan inceleme neticesinde;
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Temel ilkeler” başlıklı 5’inci maddesinde “İdareler, bu Kanuna göre yapılacak ihalelerde; saydamlığı, rekabeti, eşit muameleyi, güvenirliği, gizliliği, kamuoyu denetimini, ihtiyaçların uygun şartlarla ve zamanında karşılanmasını ve kaynakların verimli kullanılmasını sağlamakla sorumludur…” hükmü,
Mal Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Başvuruların ve tekliflerin alınması, açılması ve belgelerdeki bilgi eksikliklerinin tamamlatılması” başlıklı 55’inci maddesinde “…(4) Başvuru veya teklif zarfı içinde sunulması istenilen belgeler ve bu belgelere ilgili mevzuat gereğince eklenmesi zorunlu olan belgelerden herhangi birinin, aday veya isteklilerce sunulmaması halinde, bu eksik belgeler idarelerce tamamlatılamaz.
Anılan Yönetmelik’in “Elektronik ihale” başlıklı 58/A maddesinde “(1) İhaleler, e-teklif alınmak suretiyle bu maddeye uygun olarak yapılabilir.
…
(9) Ekonomik açıdan en avantajlı teklifin tespitinde aşağıdaki esaslar dikkate alınır:
- a) Diğer tekliflere veya yaklaşık maliyete göre aşırı düşük tekliflerin bulunmadığı ihalelerde, geçerli tekliflerden ekonomik açıdan en avantajlı birinci ve ikinci teklif olması öngörülen teklif sahiplerine; yeterlik bilgileri tablosunda beyan ettikleri bilgi ve belgelerden EKAP veya diğer kamu kurum ve kuruluşları ile kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarının internet sayfası üzerinden sorgulanamayanlar ile teknik şartnameye cevaplar ve açıklamalara ilişkin tevsik edici belgeleri sunmaları, ayrıca ihale dokümanında öngörülmesi halinde numune/demonstrasyon işlemlerine ilişkin ürün örneklerini vermeleri/kurulumlarını yapmaları için makul bir süre verilir.
Beyan edilen bilgi/belgeler ve teknik şartnameye cevaplar ve açıklamalara ilişkin tevsik edici belgeleri sunmayan istekliler ile numune ve/veya demonstrasyon işlemlerine ilişkin yükümlülüklerini yerine getirmeyen isteklilerin teklifleri değerlendirme dışı bırakılarak geçici teminatları gelir kaydedilir, sunduğu belgeler ile katılım ve yeterlik kriterlerine ilişkin şartları sağlayamayan istekliler ile numune ve/veya demonstrasyon değerlendirmesi başarısız sonuçlanan isteklilerin teklifleri ise değerlendirme dışı bırakılır.
İdari Şartname’nin 22.8.maddesinde; İdarece talep edilmesi durumunda istekliler tarafından, e-teklifleri kapsamında beyan edilen bilgi ve belgelerden, EKAP veya diğer kamu kurum ve kuruluşları ile kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarının internet sayfası üzerinden sorgulanarak teyit edilemeyenler ekleri ile birlikte, belgelerin sunuluş şekline uygun olarak süresi içerisinde sunulmak zorundadır.”
Düzenlemeleri yer almaktadır.
Ayrıca yapılan ihalede İdarece internet ortamından teyidi yapılamayan belgelerin süresi içerisinde idareye sunulmasına ilişkin sorumluluğun da istekliye ait olduğu gibi, idarece istenilen belgelere yönelik belirlenen süreye ilişkin başvuru sahibi tarafından kamu ihale mevzuatında belirlenen şikayet süreleri içerisinde idareye yapmış olduğu şikayet başvurusunun bulunmadığı görülmüştür.
Öte yandan, mevzuatta söz konusu belgelerin idarece istenilmesine ilişkin belirtilen “makul süreye” yönelik net bir tanımlamanın bulunmadığı anlaşılmakta olup, söz konusu süre belirlemesinin idarenin takdir yetkisi çerçevesinde değerlendirilmesi gerektiği de anlaşılmaktadır.
Açıklanan nedenlerle, yeterlik bilgileri tablosunda beyan edilen bilgi/belgelere ilişkin tevsik edici belgeleri süresinde sunmayan isteklilerin tekliflerinin değerlendirme dışı bırakılarak geçici teminatlarının gelir kaydedileceği anlaşıldığından, süresi içerisinde istenilen bilgi ve belgeleri sunmayan başvuru sahibi isteklinin teklifinin değerlendirme dışı bırakılmasına yönelik idarece tesis edilen işlemde mevzuata aykırılık bulunmadığı sonucuna varılmıştır.
Anılan Kanun’un 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen şikâyet başvurusunun reddine, Oybirliği ile karar verilmiştir.
Mehmet ATASEVER
Kamu İhale Kurulu Eski Üyesi/ Akademisyen
