Emeklinin Umutları
Emekli aylıklarına 2023 yılı ilk altı ay için yapılan zamın yeterli olmadığı konusunda genel istatistikler ve otoriteler aynı fikirde. Yapılan zammın yetersiz olduğu konusunda tüm taraflar hem fikir. Ancak emekliler ellerindeki son derece düşük emekli aylıklarıyla ne yapacaklarını düşünürlerken, otoritelerden emekli aylıklarının arttırılmasına ilişkin çeşitli formüller üzerinde durulduğu gibi bu konuda çeşitli beyanlar da verilmektedir.
Ancak emekli aylıklarının iyileştirilmesine dair otoritelerin verdikleri beyanlar her 24 saatte bir değişkenlik göstermekte ve bir gün ak dediklerine ertesi gün tam tersi bir açıklama yaparak kara demeye başladılar. Emeklinin de kafası karıştı desem yeridir. Emekli aylıklarına iyileşme niteliğinde zam yapılacak mı, yoksa yapılmayacak mı ? Gerçi zam yapılsa da, yapılan bu zam emekliye ne kadar çare olacak ? Tartışılır.
Ekim Ayında Emekli Zammı Yok
Ekim ayında ara zam beklentisinde olan milyonlarca emekli, müjdeli haber beklerken, AK Parti kanadından hayal kırıklığına sebep olan açıklama geldi.
AK Parti kaynakları, depremin yarattığı ekstra yük ve bütçe kısıtlamalarına işaret ederek, şu an için yılbaşından önce bir zamın pek mümkün olmadığını belirtiyorlar. 2023 bütçesinin yetersiz olduğunu ve bu nedenle ek bütçe gerektiğini dile getiriyorlar. Ek bütçenin büyük bir kısmının AFAD’a ayrıldığını ve borçlanma sınırlarının artırıldığını vurguluyorlar. AK Parti ekonomi uzmanları, “Bütçe gerçekleşmelerini göz önünde bulundurarak Ocak ayı için bir düzenleme yapılabilir. Ancak Ekim ayında bu konuda bir adım atmamız zor görünüyor, kaynaklar şu an için yetersiz” şeklinde değerlendirmede bulunarak zam yapılmayacağının sinyallerini verdiler.
Emeklilerin aylıklarının düşük oluşunu beyanla ek zam yapılacağı konusunda sürekli değişik beyanlar verilmesi emeklileri fazlası ile üzmektedir. Emeklilere verilecek zamın beklentisi içinde olan emekliler yeteri kadar üzülmektedir. Bu üzüntülerine bir de sürekli değişken beyanların gelmesi emeklileri büsbütün sıkıntıya sokmaktadır.
Emekliler Enflasyonun Altında Ezildiler mi ?
Her ne kadar otoriteler emeklilerin aldıkları maaşın enflasyon altında ezilmediklerini söylese de, üzülerek söylemem gerekirse maaş artışı konusunda enflasyon altında en fazla ezilen kesimin emekliler olduğunu belirtmek isterim.
Bugünkü Emekliler
Günümüzde “emekli” denildiğinde gerçek anlamda yaşam standartının altında emekli aylığı olan, mahrumiyetlerle savaş veren, son derece kısıtlı para harcayan ve sürekli borç ile yaşayan kişiler olduğunu düşünmek istemesem de, gerçek olan maalesef bu tanıma bire bir uymaktadır.
Hayat Pahalılığı Ekonomik Değil Psikolojik Nedenmiş
Bu yazıyı kaleme aldığım sıralarda TV haberlerinde manşetten verilen bir beyanatta aynen şu ifadeler vardı;
“Hayat pahalılığı ekonomik değil psikolojiktir.” denilmektedir.
Bu ifade ve teşhis karşısında söyleyecek söz bulamadım. Ne anlamalıyız bu ifadeden? Ücretlinin aldığı maaş ve zam yeterli olup da hayat pahalılığının sadece psikolojik nedenlere dayandırıldığı ifadesini nasıl açıklayabilirim? Doğrusu hayat pahalılığı psikolojik ise, hepimizin psikolojisi bozuluyor sanırım.
Gerek Emekliler Gerekse Çalışanlar Kışlık Erzaklarını Almada Zorlanıyor
Kışlık konserve, turşu, kuru gıdaları ve reçellerini yapmanın tam zamanı. Çarşı ve pazarda, çeşitli sohbetlere kulak kabarttığımda:
- Bir yıl önce konservelik ve salçalık domates 4 Lira iken bugün 15 Lira
- Bir yıl önce patatesin kilosu 3-5 Lira iken bugün 20 ila 25 Lira
- Bir yıl önce turşuluk malzemelerin kilosu 10 Lira iken bugün 40 Lira
- Bir yıl önce dana etinin kilosu 150 Lira iken bugün 380 ila 600 Lira
- Bir yıl önce lahananın kilosu 5 Lira iken bugün 25-30 Lira
Meyve fiyatlarından hiç bahsetmesem yerinde olur. Sinir bozucu
Ama sevindirici bir notum var;
Bir yıl önce turşuluk kavanoz kapağının tanesi 150 kuruş iken bu sene de aynı. Kavanoz kapağına “Zam” gelmemiş koca bir yıl geçmesine rağmen.
Nasıl zam gelsin ki ? Turşu ve konserve yapamayan insanların kavanoz ve kapağına talebi çok azaldı. Malum; arz-talep az olunca fiyat da artmadı. Anlayacağınız kavanoz kapağı üretim maliyetinin altında fiyattan satılıyor. Hep olumsuz donelerden bahsetmeden bu haftaki yazımı tamamlamak istiyorum.
Emekliye Ek Zam Olacak mı ?
Emekli umutlanmasın. Bence zam olmaz. Emekliler ellerindekilerle yetinsin. Hatta şükretsinler.
Reşat BAĞCIOĞLU
ICC Uluslararası Ticaret Odaları
Türkiye Milli Komitesi
Türkiye Bankacılık Komite Başkanlığı Üyesi
