İtirazen Şikayet Konusu; İdari Şartname’nin 46’ncı maddesinde sözleşmenin uygulanması aşamasında fiyat farkı verileceğinin düzenlendiği, ancak yapılan düzenlemede fiyat farkı katsayılarının fiyat farkı katsayılarının toplamlarının hatalı olduğu iddialarına yer verilmiştir.

Kamu İhale Kurulu Kararı Özeti; 23.11.2022 tarihli ve 2022/UH.II-1443  sayılı Kamu İhale Kurulu kararına göre, Yapılan incelemede; 4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu’nun “Fiyat farkı verilebilmesi” başlıklı 8’inci maddesinde “Sözleşme türlerine göre fiyat farkı verilebilmesine ilişkin esas ve usulleri tespite Kamu İhale Kurumunun teklifi üzerine Cumhurbaşkanı yetkilidir.

Sözleşmelerde yer alan fiyat farkına ilişkin esas ve usullerde sözleşme imzalandıktan sonra değişiklik yapılamaz…” hükmü,

4734 Sayılı Kamu İhale Kanununa Göre İhale Edilen Hizmet Alımlarında Uygulanacak Fiyat Farkına İlişkin Esaslar’ın “Fiyat Farkı Hesabı” başlıklı 5’inci maddesinde “…(1) Fiyat farkı aşağıdaki formüllere göre hesaplanır:

…

1. c) Diğer hizmet alımlarında;

F = An x B x ( Pn-1)

İn AYn Yn Gn Mn

Pn = a1 + a2 —— + b1 —— + b2 —— + b3 —— + c ——

İo AYo Yo Go Mo

(2) Formüllerde yer alan;

1. a) F: Fiyat farkını (TL),
2. b) B: 0,90 sabit katsayısını,
3. c) An: İlk geçici hakedişte (n=1) olmak üzere (n) inci hak edişte; birim fiyatlı işlerde uygulama ayında gerçekleşen iş kalemlerinin sözleşme fiyatlarıyla çarpılması sonucu bulunan tutarı (TL), götürü bedel işlerde ise uygulama ayında gerçekleşen ilerleme yüzdesiyle sözleşme bedelinin çarpılması sonucu bulunan tutarı (TL),

ç) Pn: İlk geçici hakedişte (n=1) olmak üzere (n) inci hakedişte, fiyat farkı hesabında kullanılan temel endeksler ve güncel endeksler ile a1, a2, b1, b2, (Ek ibare: 24.02.2022-31760 R.G./2. md.; yürürlük: 26.03.2022) b3 ve c değerlerinin ağırlık oranlarını temsil eden katsayıların yukarıdaki formüle uygulanması sonucu bulunan fiyat farkı katsayısını,

1. d) a1: Haftalık çalışma saatinin tamamı idarede kullanılan işçiliklerin ağırlık oranını temsil eden ve 6 ncı maddeye göre fiyat farkı hesaplanan sabit bir katsayıyı,
2. e) a2: Haftalık çalışma saatinin tamamı idarede kullanılmayan işçiliklerin ağırlık oranını temsil eden sabit bir katsayıyı,
3. f) b1: Akaryakıtın ağırlık oranını temsil eden sabit bir katsayıyı,
4. g) b2: Diğer katı veya sıvı yakıtların ağırlık oranını temsil eden sabit bir katsayıyı,

ğ) b3: Malzeme veya diğer hizmetlerin ağırlık oranını temsil eden sabit bir katsayıyı

1. h) c: Makine ve ekipmanın amortismanına ilişkin ağırlık oranını temsil eden sabit bir katsayıyı, …

ifade eder.

…

(3) Ağırlık oranlarına ilişkin sabit katsayıların, işin niteliğine ve işte kullanılan girdilere uygun biçimde toplamı bire (1.00) eşit olacak şekilde belirlenerek ihale dokümanında gösterilmesi ve her sabit katsayı için dördüncü fıkraya göre hesaplamaya esas endeksin belirlenmesi zorunludur. Katsayıların belirlenmesinde öncelikle a 2, b 1, b 2, b 3 ve c katsayıları belirlendikten sonra bunların toplamı birden çıkarılarak bulunan sayı a 1 katsayısı olarak alınır…” hükmü,

İdari Şartname’nin “Fiyat farkı” başlıklı 46’ncı maddesinde “46.1. İhale konusu iş için sözleşmenin uygulanması sırasında aşağıdaki esaslara göre fiyat farkı hesaplanacaktır.

46.1.1.

1- Yürürlükte bulunan 4734 Sayılı Kamu İhale Kanununa Göre İhale Fiyat Farkı Açıklamaları
24.02.2022 tarihinde yayınlanan 4734 Sayılı Kamu İhale Kanununa Göre İhale Edilen Hizmet Alımlarında Uygulanacak Fiyat Farkına İlişkin Esaslar’ a göre fiyat farkı verilecek olup fiyat farkı aşağıdaki formüle göre hesaplanacaktır.

F = An x B x [(Sn/So)-1]
b) Elektronik haberleşme hizmeti alımlarında;

F = An x B x [(En/Eo)-1]

1. c) Diğer hizmet alımlarında;
   F = An x B x ( Pn-1)
   …………………….İn……….AYn………..Yn…………Gn………Mn
   Pn = a1 + a2 —— + b1 —— + b2 —— + b3 —— + c ——
   ……………………..İo……….AYo………..Yo………..Go…………Mo

(2) Formüllerde yer alan;

1. a) F: Fiyat farkını (TL),
2. b) B: 0,90 sabit katsayısını,
3. c) An: İlk geçici hakedişte (n=1) olmak üzere (n) inci hak edişte; birim fiyatlı işlerde uygulama ayında gerçekleşen iş kalemlerinin sözleşme fiyatlarıyla çarpılması sonucu bulunan tutarı (TL), götürü bedel işlerde ise uygulama ayında gerçekleşen ilerleme yüzdesiyle sözleşme bedelinin çarpılması sonucu bulunan tutarı (TL),

ç) Pn: İlk geçici hakedişte (n=1) olmak üzere (n) inci hakedişte, fiyat farkı hesabında kullanılan temel endeksler ve güncel endeksler ile a1, a2, b1, b2, b3 ve c değerlerinin ağırlık oranlarını temsil eden katsayıların yukarıdaki formüle uygulanması sonucu bulunan fiyat farkı katsayısını,

1. d) a1: Haftalık çalışma saatinin tamamı idarede kullanılan işçiliklerin ağırlık oranını temsil eden ve 6 ncı maddeye göre fiyat farkı hesaplanan sabit bir katsayıyı,
2. e) a2: Haftalık çalışma saatinin tamamı idarede kullanılmayan işçiliklerin ağırlık oranını temsil eden sabit bir katsayıyı,
3. f) b1: Akaryakıtın ağırlık oranını temsil eden sabit bir katsayıyı,
4. g) b2: Diğer katı veya sıvı yakıtların ağırlık oranını temsil eden sabit bir katsayıyı,

ğ) b3: Malzeme veya diğer hizmetlerin ağırlık oranını temsil eden sabit bir katsayıyı

1. h) c: Makine ve ekipmanın amortismanına ilişkin ağırlık oranını temsil eden sabit bir katsayıyı,

(4) Formüldeki temel endeksler (o) ve güncel endeksler (n)’den;

1. a) İo, İn: İşçilikle ilgili temel asgari ücreti ve güncel asgari ücreti,
2. b) AYo: Akaryakıt ürünleri için ihale tarihindeki satış fiyatını,

AYn: Akaryakıt ürünleri için uygulama ayına ait ortalama satış fiyatını,

1. c) Go, Gn: İhale konusu hizmet kapsamında yer alan malzeme ve diğer hizmetler için fiyat farkı hesabına esas sayı veya sayıları,
2. d) Mo, Mn: Makine ve ekipmana ait amortisman için, Endeks Tablosunun 28 numaralı “Makine ve Ekipmanlar b.y.s.”, 28.1 numaralı “Genel Amaçlı Makineler”, 28.2 numaralı “Diğer Genel Amaçlı Makineler”, 28.3 numaralı “Tarım ve Ormancılık Makineleri”, 28.4 numaralı “Metal İşleme Makineleri ve Takım Tezgahları”, 28.9 numaralı “Diğer Özel Amaçlı Makineler” sütunundaki sayı (2022 Haziran Ayı Endeksi1006,95 2022 Temmuz Ayı Endeksi 1045,22)
3. e) Yukarıdaki endekslerden Go ve Gn için idarece; Endeks Tablosundan alt sektörler itibarıyla malzeme ve diğer hizmetlerin niteliği ve gereklerine uygun olan endeksin tespit edilerek ihale dokümanında belirtilmesi zorunludur. İdarelerin bu tespiti yapamamaları durumunda ise Go ve Gn endeksleri için Endeks Tablosunun “Genel” sütunundaki sayılar esas alınır. Ancak malzemeli yemek hizmeti alımlarında Endeks Tablosunun 10 numaralı “Gıda Ürünleri” sütunundaki sayı (2022 Haziran Ayı Endeksi 1573,60 2022 temmuz Ayı Endeksi 1646,88)

2-4734 sayılı Kamu İhale Kanununa göre ihale edilen hizmet alımlarında uygulanacak fiyat farkına ilişkin esasların 6. maddesine göre fiyat farkı verilecektir. (Asgari Ücret Fiyat Farkı)

Katsayı—-1.kısım—–2.kısım—–3.Kısım—-4.Kısım
a1————-0,1346——0,1304——0,1583——0,1464
b1————-0,0027——0,0007——0,00——–0,0009
b3————-0,8532——0,8609——0,8392——0,8387
c—————0,0095——0,0080——0,0024——0,0141”

düzenlemesi yer almakta olup söz konusu hususlara Sözleşme Tasarısı’nın “Fiyat farkı ödenmesi ve hesaplanması şartları” başlıklı 14’üncü maddesinde de yer verildiği görülmüştür.

İdari Şartname’nin 46’ncı maddesinde ihalenin kısımlarına ilişkin olarak ayrı ayrı belirlenen fiyat farkı katsayıları ve söz konusu katsayıların toplamları aşağıdaki tabloda yer almaktadır.

Katsayı 1. kısım 2. kısım 3. kısım 4. kısım

a1 0,1346 0,1304 0,1583 0,1464

b1 0,0027 0,0007 0,0000 0,0009

b3 0,8532 0,8609 0,8392 0,8387

c 0,0095 0,0080 0,0024 0,0141

4734 Sayılı Kamu İhale Kanununa Göre İhale Edilen Hizmet Alımlarında Uygulanacak Fiyat Farkına İlişkin Esaslar kapsamında kullanılacak olan katsayılardan a 1 haftalık çalışma saatinin tamamını idarede geçiren işçiliklerin ağırlık oranını, b 1 akaryakıt ağırlık oranını, b 3 malzeme veya diğer hizmetlerin ağırlık oranını, c ise makine ve ekipmanın amortismanına ilişkin ağırlık oranını temsil eden sabit bir katsayıyı ifade etmektedir.

Başvuruya konu ihaleye ilişkin fiyat farkı düzenlemesinde, ihalenin 3’ncü kısmına ilişkin olarak a 1 haftalık çalışma saatinin tamamını idarede geçiren işçiliklerin ağırlık oranının 0,1583, akaryakıt ağırlık oranı olan b 1 katsayısının 0,0000, b 3 malzeme veya diğer hizmetlerin ağırlık oranının 0,8392, c makine ve ekipmanın amortismanına ilişkin ağırlık oranının 0,0024 olarak belirlendiği,

İhalenin 4’ncü kısmına ilişkin olarak a 1 haftalık çalışma saatinin tamamını idarede geçiren işçiliklerin ağırlık oranının 0,1464 , akaryakıt ağırlık oranı olan b 1 katsayısının 0,0009, b 3 malzeme veya diğer hizmetlerin ağırlık oranının 0,8387 , c makine ve ekipmanın amortismanına ilişkin ağırlık oranının 0,0141 olarak belirlendiği,

Söz konusu fiyat farkı esaslar hükümlerinden, bir ihalede fiyat farkı verilecekse fiyat farkı katsayılarının işin niteliğine ve işte kullanılan girdilere uygun biçimde belirlenmesi gerektiği,

İhaleye ilişkin katsayı toplamının bire (1) eşit olduğunun kabulü ile teklif verilebileceği anlaşılmış olup, başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.

Mehmet ATASEVER

Kamu İhale Kurulu Eski Üyesi/ Akademisyen