Bilindiği üzere yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgını sürecinde vatandaşlarımızı fahiş fiyat artışlarından korumaya yönelik yasal düzenlemelere ihtiyaç duyulmuştur.Bu kapsamda, 6585 sayılı Perakende Ticaretin Düzenlenmesi Hakkında Kanunda değişiklik yapılmış ve fahiş fiyat artışı ile stokçuluk uygulamalarına yönelik denetim ve incelemeler yapmak ve gerektiğinde idari para cezası uygulamak üzere “Haksız Fiyat Değerlendirme Kurulu”oluşturulmuştur.
Haksız Fiyat Değerlendirme Kurulu’nun oluşturulduğu 17 Nisan tarihinden itibarenTicaret İl Müdürlükleri, Reklam Kurulu, CİMER, AKİM, E-Devlet ve Bakanlığın internet sitesi üzerinden toplam 1251 adet başvuru Kurula intikal ettirilmiştir.
Ayrıca, Ticaret İl Müdürlükleri ve Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından 33 farklı ilde toplamda yaklaşık 1300 firma denetlenmiş ve söz konusu denetimlere ilişkin raporlar da Haksız Fiyat Değerlendirme Kurulu Sekretaryasını yürüten İç Ticaret Genel Müdürlüğüne iletilmiştir.
Fahiş fiyat artışına ilişkin olarak Kurula intikal eden veya Kurul re’sen gündemine alınan şikayetlerin başında; temel gıda ürünleri, sebze ve meyveler, cerrahi maske, el dezenfektanı vb. koruyucu sağlık ürünleri, çeşitli temizlik ve hijyen ürünlerine yönelik başvurular gelmektedir.Yine, salgın döneminde talebi artan saç tıraş makinası, ekmek yapma makinası vb. elektronik ürünlere yönelik başvurular da Kurul tarafından incelemeye alınmıştır.
Diğer taraftan sebze ve meyvelerde yaşanan fiyat artışlarının tespiti amacıyla Bakanlığımızca hallerde re’sen başlatılan denetimler kapsamında Hal Kayıt Sistemine (HKS) bildirimlerinde alış ve satış fiyatları arasında fahiş farklar bulunduğu tespit edilen firmalardan da savunmaları istenilmiştir.
İlk toplantısını 22 Mayıs 2020 tarihinde yapan Haksız Fiyat Değerlendirme Kurulu,bugüne kadar toplam 4 toplantı gerçekleştirmiştir.
Bu kapsamda Kurula intikal eden 1251 başvurudan, karara bağlanan başvuru sayısı732 olurken, incelemeye alınan ve savunması tamamlanan 91 firmadan 60 firmaya idari para cezası uygulanmasına karar verilmiştir.
Kurul tarafından fahiş fiyat artışı yaptığı tespit edilen 60 firmaya toplam 3.115.000 TL idari para cezası uygulanması kararlaştırılmıştır.
Öte yandan 519 başvurunun incelemesi ve savunma süreci devam etmektedir.
İdari yaptırıma konu uygulamaların, 25’nin toptan sebze ve meyve, 19’nun temel gıda ürünü, 5’inin maske kumaşı, 4’ünün cerrahi maske, 4’ünün ekmek yapma makinası, 2’sinin saç tıraş makinası, 1’inin dezenfektan ile ilgili olduğu görülmektedir.
Kurul tarafından inceleme yapılan firmalardan savunmaları istenmekte, haksız fiyat artışı yaptığı tespit edilen firmalara 10 bin Türk lirasından 100 bin Türk lirasına, stokçuluk faaliyetinde bulunanlara ise 50 bin Türk lirasından 500 bin Türk lirasına varan idari para cezası uygulanmaktadır.
Ticaret Bakanlığı olarak, tüketicilerimizin temel ihtiyaç maddelerinde yapılan aşırı ve adil olmayan fiyat artışları ile tüketicilerin ürünlere ulaşmasını zorlaştıran stokçuluk faaliyetlerine yönelik uygulamalar yakından takip edilmektedir.
