İhracatçı KOBİ Firmaların Kredi Teminatı – Bölüm 5
Reşat BAĞCIOĞLU
KOBİ Firmalar Kimdir?
Kobi firmalarının tanımı şu şekildedir:
Mikro işletmeler:
Yıllık çalışan sayısı 10’dan az, yıllık net satış hasılatı veya mali bilançosu 10 milyon TL’yi aşmayan işletmeler.
Küçük işletmeler:
Yıllık çalışan sayısı 50’den az, yıllık net satış hasılatı veya mali bilançosu 100 milyon TL’yi aşmayan işletmeler.
Orta büyüklükteki işletmeler:
Yıllık çalışan sayısı 250’den az, yıllık net satış hasılatı veya mali bilançosu 1 Milyar TL’yi aşmayan işletmeler.
Yeni düzenleme kapsamında KOBİ tanımında yer alan net satış hasılatı veya mali bilanço üst sınırı 500 milyon TL’den 1 milyar TL’ye yükseltilmiştir.
Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından yürütülen bu güncellemeyle birlikte; daha yüksek ciroya, bilanço değerine ve istihdam kapasitesine sahip işletmeler de KOBİ tanımı içerisine alınmış; böylece kamu desteklerinin kapsamı genişletilerek daha kapsayıcı ve güncel bir yapı oluşturulmuştur.
Güncelleme Tarihi: 07 Ağustos 2025
KOBİ Firmaların Kullandıkları Krediler ve Teminatı
Kredinin en fazla anlam kazandığı kurumlar arasında Kobi firmaları saymakta yarar var. Kobi firmalar hangi yönden bakarsanız bakınız çok fazla güçlü ve donanımlı olmayan firmalardır.
KOBİ firmaların olanakları çok geniş değildir. Gerek iş kapasiteleri gerekse kredi olanakları sınırlı olduğundan KOBİ firmalara sunulacak bir kredi olanağı KOBİler için adeta can suyu, nefes niteliğindedir.
Krediden bahsetmişken KOBİlere kredi can suyu kadar gereklidir ancak kullanılacak kredinin teminatında pek çok KOBİ sorunlar yaşamaktadır. Kendi ayaklarının üzerinde durmaya çalışan KOBİ firmaların kredi teminatları için çoğu kez yeterli teminatları olmayabilir. Ancak bankalar da sağlam basmayı seven kesimlerdir. Her kime kredi vereceklerse, risk odaklı düşünüp, mümkün olduğunca riskin elemine edileceği bir teminatı almaya çalışırlar.
Hatta bankalar kullandıracakları kredinin teminatını bire bir almak yerine, kredi risk toplamından daha fazla teminat alma yoluna giderler.
Şöyle ki;
Bir KOBİye USD.1.000.000.- lık bir kredi kullandırılacağında, bankaların alacağı teminatın dolar bazında değeri USD.1.000.000.- olmayıp, kur riski / faiz riski / piyasa riski gibi riskleri göz önüne alıp USD.1.200.000.- veya daha fazlası bir teminatı marjlı alma yoluna giderler.
Bilanço ve değerli evraklar;
KOBİ firmasının bilançosunun bir değeri yok mu diye soracaksınızdır.
Olmaz olur mu?
Bilanço değerleri de KOBİ firmalar için belirleyici olur ancak tamamen bilanço rakamları esas alınıp, başkaca maddi teminat alınmama hususu çok ama çok istisnaidir. Bankaların kredi konusunda bakış açılarının daima risk odaklı olacağını söylemeye gerek yoktur sanırım.
KOBİ VE İGE A.Ş. ile TÜRK EXIMBANK
Üreten ve ihracat yapabilen KOBİlerin olması halinde gerek Türk Eximbank, gerekse İGE A.Ş. İhracatı Geliştirme A.Ş. öncelikli olarak KOBİ firmaların yanında olup, rekabet edebilir faiz oranları ile kredi desteği Türk Eximbank’dan, noksan kalan teminatlandırma kısmında ise İGE A.Ş. İhracatı Geliştirme A.Ş. kefalet desteği konusunda her zaman için KOBİlerle aynı çizgide yer almaktadırlar.
Her iki güzide kurumumuz olan;
- Türk Eximbank A.Ş.
- İGE A.Ş. İhracatı Geliştirme A.Ş.
firmalarının KOBİlere destek verebilmesi için, ihracata yönelik üretim ve ihracat yapıyor olması gerekmektedir.
Diğer taraftan KOBİ firmalara Türk Eximbank’ın öncelikleri de unutulmamalıdır.
İhracat Yapmayan Kobi Firmalar ve Kredi Teminatları
İşin en zor kısmını anlatmaya başlıyorum… Sadece KOBİ firması olup da, ihracat yapmayan firmaların olması halinde, KOBİler kendilerine farklı destekler bulmak durumundadırlar. Bu tür firmaların olanakları oldukça kısıtlı olduğundan piyasa ile rekabet şansları pek fazla olmayıp, bazı zamanlarda zararına işlem yaptıklarını da gözlemlediğim olmuştur.
Şöyle ki;
Çeşitli kaynaklardan kendisine az miktarda likidite yaratan firmalar;
- Hammaddeyi 2 veya en fazla 3 ay vadeli alıyor,
- Ürettiği ürünü (yarı hammadde şekilde) başka bir firmaya 5 veya 6 ay vadeli
satıyor.
Bu KOBİ firmamız iş yaptığını veya para kazandığı sansa da, günden güne kendi sermayesini eritir.
Sonuç ne olur;
Firma batar.
Ve battı.
Reşat BAĞCIOĞLU
ICC Uluslararası Ticaret Odaları
Türkiye Milli Komitesi
Türkiye Bankacılık Komite Başkanlığı Üyesi