İhracatçı KOBİlerin Dış Ticareti – Bölüm 6
Reşat BAĞCIOĞLU
KOBİ ve Dış Ticaret
Finansman maliyetleri ile işgücü ve diğer etkenlerin maliyetleri yüksek seyrettiğinde pek çok kobi firması üretim yerine çareyi ithalat yapmakta buluyorlar.
Kobilerin ithalata yönelmeleri pek çok kalemde giderlerini azaltmaktadır.
Gider kalemlerinin azalması;
- Çalışan sayısı azalacak,
- Çalışanlarla ilgili yok denecek ölçüde sorun yaşayacak,
- İmalat ile uğratmayacak,
- Yurt dışından aldığı ürünü belli bir kâr marjı ekleyerek satacak
- Daha az hata yapıyor olacak
konularını beraberinde getirecek.
Ancak tüm kobi firmalarının ithalata dayalı iş yapmadıkları, çoğunun üretime dayalı iş yaptıkları, üretimle birlikte ihracat yapan firmaların varlığı da söz konusudur.
KOBİ’lerin İhracatı
İhracat yapan kobi firmaların sayısı çok olmasa da, ihracatla birlikte iş kapasitelerini arttıran kobi firmalar hem yurt içi, hem de yurt dışı satışlarına yanıt vermeye çalışmaktadırlar.
Bu tür firmaların imalat ve ihracat için belli bir kapital ayırması, sermayelerinin yetersiz kalması durumunda ise finansman desteğinin ilgili finansman kuruluşlarından sağlıyor olmaları gerekir. Kobi firmaları çok büyük çaplı ihracat yapamasalar da, yaptıkları ihracatın ülkemize katkısı tartışılmazdır.
Bir kobinin dış ticaret bilgi dağarcığının çok fazla olmasa da, yaptıkları ihracat ve ithalat işlemlerinde de bir takım hatalar yapabilecekleri muhtemeldir.
Kobi ihracatçı firmalarının muhtemel yaptıkları hataları şu şekilde özetlemek mümkündür:
- Gerek ithalat gerekse ithalat işlemlerinde yurt dışında para kaybetmeleri. İthalat işleminde mal bedelinin peşin ödenmesi ancak ödenen bedel karşılığında malların ihracatçı tarafından gönderilmemesi, ihracat işlemlerinde ise mal mukabili ödeme şekline göre ihracat yapmaları ve mal mukabili ihraç edilen malların bedellerinin ithalatçısı tarafından ödenmemesi,
- İhracat işlemlerinde en fazla para kaybedilen ödeme şeklinin mal mukabili olduğu ve kobi firmalarının pek çoğu mal mukabili ihracat yaptıkları bir gerçektir. Burada sorulması gereken soru ise şudur : en fazla para kaybı mal mukabili ihracat işleminde ise, neden mal mukabili işlemin en fazla tercih edilen bir ödeme şeklinde ısrarcı olunuyor? Sırası gelmişken bu soruyu ben de size sormuş olayım isterseniz. Neden mal mukabili?
Kaynak: https://satinalmadergisi.com/dis-ticaretteki-riskler-iv/
Ödeme şekillerinde:
- İhracatçı için riskler azaldıkça
- İthalatçı için riskler artar
veya
- İhracatçı için riskler arttıkça
- İthalatçı için riskler azalır
Ödeme şekillerinde ithalatçı ve ihracatçı arasındaki riskler ters orantılıdır.
- Kobi firmalar öğrenme ve eğitime pek fazla kaynak ayırmak istemezler. Eğitim yerine risk alarak yollarına devam etmeyi tercih eden pek çok firma bulunur.
KOBİler ve Bankalar
Kobi firmalar yüksek sermayeli kurumlar olmadıkların dolayı çoğu kez piyasa borçlanıp kısa vadeli mal almakla birlikte, banka kredisine baş vuran firmaların sayısı oldukça fazladır.
Kobi firmalar yeterince güçlü olmamaları dolayısı ile bankalarla yaptıkları işlemlerde ve kredi taleplerinde, kobi firmaların dedikleri değil de, bankaların dedikleri daha çok etkin olmaktadır.
Oyun güçlünün kuralına göre oynanır. Kobiler güçlü değil ancak kurumsal firmalar güçlüdür ve oyunun kurallarını koyan da uygulayan da kobi değil, kurumsal firmalardır.
Yurt dışına mal mukabili ödeme şekline göre mal ihraç eden kobi firmalar,
- mal bedellerini tahsil edemedikleri taktirde, finansman konusunda daralır,
- Finansman darlığı firmanın likiditesini azaltır,
- İş kapasitesini azaltmak zorunda kalır,
- İstihdamı olumsuz yönde etkiler
Tüm bunlara neden olan unsur nedir diye sorarsanız, riski görememek ve analiz edememek.
Riski görmek her yönden donanımlı olmaktan geçer.
Reşat BAĞCIOĞLU
ICC Uluslararası Ticaret Odaları
Türkiye Milli Komitesi
Türkiye Bankacılık Komite Başkanlığı Üyesi