INCOTERMS 2020, CFR Cost and Freight İşlemde Yaptığımız Hatalar

Reşat BAĞCIOĞLU

CFR Cost And Freight Açıklamasına Bir Göz Atalım

Incoterms 2020 kurallarına göre aşağıdaki tabloda yer alan FAS, FOB, CFR, CIF terimlerinin sadece deniz taşımacılığı yapılması halinde kullanılır. Malların çıkış yeri liman ile varış yerinin de bir liman olması gerekir.

CFR terimi kullanıldığında ihracatçının Haydarpaşa Limanı İstanbul’dan yüklediği malların boşaltılacağı ithalatçının limanı Hamburg Limanı Almanya şeklinde yazılması gerekmektedir. Navlun ödenmek sureti ile ithalatçının ülkesindeki limana kadar ihracatçının sorumluluk üstlenildiği ifade edilmektedir.

CFR Cost and Freight Terimi Nedir?

ICC – International Chamber and Commerce’nin her 10 yılda bir gerekli gördüğü değişiklik ve revizyonları yaparak yayımladığı;

INCOTERMS 2020

Uluslararası Ticarette Teslim Şekilleri 2020 Versiyonu

Broşüründe yayımlanan kurallardan bir tanesi;

CFR Cost and Freight – Mal Bedeli ve Navlun Ödenmiş (Mallar Gemiye Yüklenmiş)

Malların gemiye yüklendiği ve navlun bedelinin ihracatçının ülkesindeki kalkış limanından, ithalatçının ülkesindeki varış limanına kadar navlun bedelinin ihracatçı tarafından ödenmiş olduğunu belirten bir terimdir.

Denizyolu, nehir yolu, göl yolu gibi iç su yollarında kullanılabilecek bu teslim şekli diğerlerinde olduğu gibi malların gemide teslim edilmesi ile satıcının teslim yükümlülüğünün sona erdiği bir teslim şeklidir. Ayrıca satıcı varma noktasına kadar (liman) navlunu da ödemektedir. İhracat için ihraç ülkesindeki gümrükleme masraflarının karşılanması da yine satıcıya aittir.

Taşıma şekli: Bu kural yalnızca deniz veya iç kara için kullanılacaktır.

Uluslararası ticari yazışmalarda CFR – Cost and Freight ifadesi belirtilirken farklı ve yanlış anlaşılmalara meydan vermemek adına INCOTERMS 2020 kurallarında açıkça belirtildiği üzere;

Malların Teslim Edileceği Liman ve Şehir,

CFR + Malların teslim edileceği liman ve şehir,

Örnek: CFR Rotterdam Port, The Netherlands – Bir ihracat işleminde ihracatçının ülkesindeki bir limandan malların yüklenip, ithalatçının belirlediği şehirdeki bir limana malların teslimi

Doğru yazılıma birkaç örnek;

Limandan limana navlun ödenmiş olarak,

• CFR Ahırkapı Port, İstanbul (İthalatçının ülkesindeki yükleme limanından Ahırkapı Limanı İstanbul’a kadar)
• CFR Alsancak Port, İzmir (İthalatçının ülkesindeki limanından Alsancak Limanı İzmir’e kadar)
• CFR MIP Mersin International Port, Mersin (İthalatçının ülkesindeki limanından MIP Limanı Mersin’e kadar)
• CFR İskenderun Port, İskenderun (İthalatçının ülkesindeki yükleme limanından İskenderun Limanı İskenderun’a kadar)
• CFR Rotterdam Port, The Netherlands (İhracatçının ülkesindeki yükleme limanından Rotterdam Limanı Hollanda’ya kadar)

Hatalı yazılıma kullanıma birkaç örnek:

• CFR Istanbul (CFR deniz taşımacılığında kullanılan bir terim olup, sadece İstanbul yazılması İstanbul Limanı şeklinde anlaşılmayıp, İstanbul’un herhangi bir semti olarak anlaşılır ki CFR terimi kullanımına ters düşer)
• CFR İzmir (CFR deniz taşımacılığında kullanılan bir terim olup, sadece İzmir yazılması, Alsancak Limanı İzmir şeklinde anlaşılmayıp, İzmir’in herhangi bir semti olarak anlaşılır ki CFR terimi kullanımına ters düşer)
• CFR Mersin (CFR deniz taşımacılığında kullanılan bir terim olup, sadece Mersin yazılması MIP Mersin Limanı şeklinde anlaşılmayıp, Mersin’in herhangi bir semti olarak anlaşılır ki CFR terimi kullanımına ters düşer)
• CFR İskenderun (CFR deniz taşımacılığında kullanılan bir terim olup, sadece İskenderun yazılması İskenderun Limanı şeklinde anlaşılmayıp, İskenderun’un her hangi bir semti olarak anlaşılır ki CFR terimi kullanımına ters düşer)
• CFR Rotterdam (CFR deniz taşımacılığında kullanılan bir terim olup, sadece Rotterdam yazılması Rotterdam Limanı şeklinde anlaşılmayıp, Rotterdam Hollanda’da herhangi bir semti olarak anlaşılır ki CFR terimi kullanımına ters düşer)

CFR Deniz Taşıma Terimi Olup, Farklı Taşıma Modlarında Kullanılamaz 

CFR terimini daha net anlatmak adına aşağıdaki haritalı şekil üzerinden ilerlemekte yarar görmekteyim.

İlk örneğimizde, Edirne’den yüklenen malların Sofya, Bulgaristan’a ihraç edildiğini düşünelim. Haritalı şekilden yola çıktığımızda; Edirne’den Sofya, Bulgaristan’a karayolu ile taşımanın yapıldığı anlaşılmaktadır.

İhraç ülkesi Edirne Türkiye,

İthal ülkesi Sofya Bulgaristan.

Mal bedeli ve navlun ödenmiş şeklinde teslim teriminin kullanıldığı bu ihracat işleminde;

CFR Sofia veya CFR Bulgaria şeklinde yazılması doğru olmayıp, hatalıdır.

Zira Edirne’den Sofya’ya sadece karayolu ile taşımacılık yapılmış olduğu anlaşıldığından dolayı deniz yolu taşımacılığı teknik olarak zaten kullanılmamıştır ve deniz taşımacılığı terimi olan CFR Cost and Freight teriminin bu örnekte kullanılmış olması hatalıdır.

İkinci örneğimizde de durum benzerdir:

Ankara’dan yüklenen malların Musul Irak’a ihraç edildiğini düşünelim. Haritalı şekilden yola çıktığımızda; Ankara’dan Musul Irak’a karayolu ile taşımanın karayolu ile yapıldığı anlaşılmaktadır.

İhraç ülkesi Ankara Türkiye,

İthal ülkesi Musul Irak.

Mal bedeli ve navlun ödenmiş şeklinde teslim teriminin kullanıldığı bu ihracat işleminde;

CFR Musul veya CFR Irak şeklinde yazılması doğru olmayıp hatalıdır.

Zira Ankara’dan Musul’a sadece karayolu ile taşımacılık yapılmış olduğu anlaşıldığından dolayı deniz yolu taşımacılığı teknik olarak zaten kullanılmamıştır ve deniz taşımacılığı terimi olan CFR Cost and Freight teriminin bu örnekte kullanılmış olması hatalıdır.

Hatalı INCOTERMS 2020 Terimlerini Kullanıyor Muyuz?

Gümrükler Genel Müdürlüğü Incoterms 2020 terimlerinin GB – Gümrük beyannamelerinde hatalı kullanımlarının tespitinin yapılması amacıyla geriye yönelik çalışmalar içerisindedir. Tüm ihracatçıların Incoterms 2020 terimlerini doğru bir şekilde kullandıklarını söylemek oldukça zordur.

“Ama biz kullanıyoruz, işlemlerimiz yürüyor” da denilebilir. Deniliyor da. Bilinçli bir dış ticaret taciri Edirne’den Sofya’ya yapılan ihracat işlemi ile ilgili olarak CFR Bulgaristan veya CFR Sofya yazıldığında muhtemel işlem yürür ama karşı tarafın bizim Incoterms 2020 konusundaki bilgisizliğimizi anlaması uzun sürmez. Karşıdakini güldürürüz sadece.

Reşat BAĞCIOĞLU

ICC Uluslararası Ticaret Odaları

Türkiye Milli Komitesi

Türkiye Bankacılık Komite Başkanlığı Üyesi