INCOTERMS 2020, FCA Free Carrier Teslim Şeklinin Özellikleri
INCOTERMS 2020 VE FCA Free Carrier
Incoterms 2020 Uluslararası Ticaret Odaları tarafından revize edilerek 1 Ocak 2020 tarihinde en son versiyonu yürürlüğe sokulmuş olan uluslararası ticarette malların bir yerden alınıp, farklı bir yere taşınmasında tarafların sorumluluklarını ortaya koyan bir broşürdür.
Incoterms 2020’nin terimlerinden bir tanesi olan FCA Free Carrier terimi taşıyıcıya teslim edilen malları kapsar.
FCA – Free Carrier– Taşıyıcıya Teslim
Taşıyıcıya teslim teriminin, satıcının mallarını hazırlayarak, ara taşıma araçları ile ana taşıma aracının bağlı olduğu taşıma şirketine teslim edilmesidir. Malların ihracatçı tarafından taşıyıcı şirkete teslimi söz konusu olup, teslim sırasında ihracatçının gümrükleme işlemlerini tamamlamış olması, malları gümrüklenmiş olarak taşıma şirketine teslim edilmesiyle satıcının sorumlulukları sona erer.
FCA – Free Carrier ve Gümrükleme
Malların taşıyıcı firmaya teslimi sırasında satıcı tarafından gümrüklemenin yapılmış, malların yurt dışına çıkmaya hazır bir vaziyette olması gerekmektedir.
- Karayolu taşımacılığında satıcının mallarını ana taşıma şirketine teslim ederken,
- Havayolu taşımacılığında satıcının mallarını ana taşıma şirketine teslim ederken hava yolları şirketinin kargo bölümünden,
- Tren yolu taşımacılığında satıcının mallarını ana taşıma şirketine teslim ederken demiryolu şirketinin kargo bölümünden,
Gümrüklemenin yapılmış olarak malların teslimi söz konusu olmalıdır.
FCA Free Carrier Malların Teslimi ve Taşıma Belgeleri
Çeşitli taşıma araçlarına göre satıcısı tarafından hazırlanan ve gümrüklendirilmiş olarak taşıma şirketine teslim edilen mallara ait taşıma belgeleri;
Tren (demiryolu) taşımacılığında taşınacak malların gümrük işlemleri yapıldıktan sonra malların demiryolu şirketinin kargo bölümüne teslimi sonrası taşıma belgesi olan Railway Bill of Lading belgesi demiryolu şirketinden alınır. Henüz tren gelmemiş ve malların yüklenmesi gerçekleşmemişken demiryolu şirketinden alınan Railway Bill of Lading belgesi ile ana taşıma aracı olan trene malların yüklenme sorumluluğunun ithalatçıya ait olduğu anlaşılmaktadır.
Havayolu taşımacılığında, taşınacak malların gümrük işlemleri yapıldıktan sonra malların havayolu şirketinin kargo bölümüne teslimi sonrası taşıma belgesi olan Airway Bill of Lading belgesi havayolu şirketinden alınır. Henüz uçak gelmemiş ve malların yüklenmesi gerçekleşmemişken havayolu şirketinden alınan Airway Bill of Lading belgesi ile ana taşıma aracı olan uçağa malların yüklenme sorumluluğunun ithalatçıya ait olduğu anlaşılmaktadır.
Karayolu TIR taşımacılığında, taşınacak malların gümrük işlemleri yapıldıktan sonra malların TIR şirketinin kargo bölümüne teslimi sonrası taşıma belgesi olan CMR – Hamule Senedi belgesi TIR şirketinden alınır. Henüz TIR gelmemiş ve malların yüklenmesi gerçekleşmemişken TIR şirketinden alınan CMR belgesi ile ana taşıma aracı olan TIR’a malların yüklenme sorumluluğunun ithalatçıya ait olduğu anlaşılmaktadır.
FCA – Free Carrier Teslim Şeklinde Yükleme Sorumluluğu
Satıcı mallarını teslim etmesiyle sorumluluğu sona ermiş olup, ana taşıma aracına yüklenmenin sorumluluğu malı alan ithalatçıya aittir.
Laf aramızda zaten ihracatçı mallarını nakliye şirketine teslim ettikten sonra CMR, Airway Bill of Lading, Railway Bill of Lading belgelerini almıyor muydu?
Navlun Sigorta Sorumluluğu
Navlun sigortasının sorumluluğu… Her şeyi ihracatçıdan beklemeyin. Malların taşıma şirketine teslimi ile birlikte navlun sigortasının sorumluluğu da malı alan ithalatçıya aittir.
Ama şöyle bir güzellik yapabiliriz malı alan ithalatçıya.. Sözleşmede belirtilmiş olması kaydı ile mali yükümlülük ithalatçıya ait olmak üzere biz ihracatçı olarak navlun sigortasını yaptırır, ithalatçıyı bilgilendirebiliriz. N’olacak ihracatçının eline yapışmaz. İthalatçımıza bu şekilde bir kıyak yapabiliriz.
İthalatçımız da, ihracatçının bu sigorta konusundaki yardımseverliğini unutmasın.
Reşat BAĞCIOĞLU
ICC Uluslararası Ticaret Odaları
Türkiye Milli Komitesi
Türkiye Bankacılık Komite Başkanlığı Üyesi