İş güvenliği uzmanlarının yetkileri İş Güvenliği Uzmanlarının Görev, Yetki, Sorumluluk Ve Eğitimleri Hakkında Yönetmelik kapsamında aşağıdaki şekilde belirtilmiştir:

• İşyerinde belirlediği hayati tehlikenin ciddi ve önlenemez olması ve bu hususun acil müdahale gerektirmesi halinde işin durdurulması için işverene başvurmak.
• Görevi gereği işyerinin bütün bölümlerinde iş sağlığı ve güvenliği konusunda inceleme ve araştırma yapmak, gerekli bilgi ve belgelere ulaşmak ve çalışanlarla görüşmek.
• Görevinin gerektirdiği konularda işverenin bilgisi dâhilinde ilgili kurum ve kuruluşlarla işyerinin iç düzenlemelerine uygun olarak işbirliği yapmak

İş güvenliği uzmanının yetkilerinden ilki dikkatli şekilde incelendiğinde, bir iş güvenliği uzmanının ‘işi durduramayacağı’ çok açık şekilde ifade edilmişken; uygulama sahasında maalesef bu yetki yanlış kullanılmaktadır. İş güvenliği uzmanları uygunsuzluk tespit ettiklerinde yürütülen işi tamamen durdurma yetkisine sahip değillerdir. İş güvenliği uzmanları, ilgili uygunsuzluğun tespiti, uygunsuzluğun işverene bildirilmesi, uygunsuzluğun giderilmesi ve işe devam edilmesi sürecini yürütmek yükümlülüğündedir. Bu durumu bir örnek ile açıklamamız; yetkinin anlaşılması noktasında faydalı olacaktır.

Bir inşaat sahasında emniyet kemeri takmadan çatıda çalışan bir işçiyi tespit eden iş güvenliği uzmanı, ilgili çalışanı sahadan alır. Bu işin tamamen durdurulması anlamına gelmez. Sahadan uzaklaştırdığı personeli derhal işverene bilgi olarak paylaşır. Personele emniyet kemeri temin edilir, kişisel koruyucu donanım kullanımı ile ilgili ek eğitim verilir, olay ile ilgili DÖF (düzenleyici önleyici faaliyet) raporu hazırlanır, personelin uygunsuzluk anındaki ve tespit sonrasında yapılan iyileştirmeyi gösteren fotoğrafları bu rapora eklenir ve son olarak personelden bir sayfa savuma alınarak imzalatılarak tüm bu süreç dosyalanır.

İkinci yetkiyi anlaşılır kılacak yaşanmış bir olaydan bahsedelim. Sakarya ilinde bir havai fişek fabrikasında patlama yaşanmış ve iş güvenliği uzmanı gözaltına alınmıştı. İş güvenliği uzmanı yaptığı savunmada patlamanın olduğu depoyu incelemesine işveren tarafından izin verilmediğini belirtmişti. Hâlbuki bir iş güvenliği uzmanı görevi gereği, işyerinin bütün bölümlerini denetleme yetkine sahiptir. Burada önemli bir husus olan Onaylı Defterin yazılması noktasına da bir sonraki yazımda detaylı olarak değineceğim (önceki yazılarımda değinilmiştir, bu yazının sonundaki linkten ulaşabilirsiniz). Yetkisini bilmeyen bir iş güvenliği uzmanının mahkemede ceza alması, tüm uzmanların görev yetki ve yükümlülüklerini bilmelerine olan önemi gözler önüne sermektedir.

Yetkilerin son maddesinde de iş güvenliği uzmanlarının ’işverenin bilgisi dâhilinde’ hareket etmeleri gerektiği vurgulanmıştır. Bir diğer önemli nokta da yapılacak iyileştirmelerin işyerinin iç düzenlemelerine uygunluğunun denetlenmesi ve prosese sonrasında dâhil edilmesinin belirtilmesidir. Görev, yetki ve yükümlülüklerle ilgili önceki yazılarımda yükümlülükler paylaşılmış ve konunun bütünlüğü sağlanarak ilgili yönetmeliğin yazı dizisi tamamlanmıştır.

Aşağıdaki link üzerinden önceki yazılarıma ulaşabilirsiniz:

Vedat Caner – Satınalma Dergisi (satinalmadergisi.com)

Vedat CANER