Dr. Mehmet KAPLAN-Isparta Uygulamalı Bilimler Üniversitesi

Gündem belirleme genel anlamıyla ifade edilecek olursa bir olayın kitle iletişim araçlarının gündeminde kalma sıklığı ve süresi arasındaki korelasyon ile insanların hangi kapsamdaki bir durum veya olayın önemli olduğuna inandığını araştıran bir araştırma alanıdır. Günümüzde kitle iletişim araçları yoğunlukla sosyal medya bağlamlı olarak düşünülmekte ve etki bakımından daha güçlü bir konumda yer almaktadır. Dolayısıyla gündem belirleme genel ifadesiyle sosyal medya üzerinden de gerçekleşebilmektedir. Gündem belirleme çalışmaları genel anlamda dört alan atıfta bulunarak gerçekleşmektedir. Bu alanların birincisi kitle iletişimin gündemini belirleme iken; ikincisi kamunun gündemini belirleme, üçüncüsü siyasi gündemi belirleme ve dördüncüsü bu yazının da konusu olan işletmelerin gündemini belirlemedir.

İşletme gündemini belirleme büyük işletme ve kuruluşların önemli gördükleri konuların ve/veya olayların belirlenmesidir. İşletmeler kendileri için önemli gördükleri ve kendi iş/işletmecilik faaliyetlerine fayda sağlayacak konular hakkında aktif olarak yer almakta ve gündemin belirleyiciliği içerisinde olmaktadırlar. İşletmeler gündem belirlenirken güçlü finansman yoluyla, lobicilik faaliyetleriyle, kanıtlayıcı çalışmalarla, halkla ilişkiler çalışmalarıyla ve son olarak da sivil iş örgütlerinin birleştirici etkisiyle gündemin belirlenmesinde yer almaktadırlar. İşletmelerin gündem belirleme pratiklerine yönelik süreçleri şu şekilde işlemektedir;

• Sorun Tanımlama: Gündemi şekillendirecek ne gibi sorunlar var sorusu ile başlayan bu aşamada işletmeler paydaşlar arasındaki boşlukları keşfetmeye, işletmeyi etkileyen yasal durumları tanımlamaya ve işletme performansının nasıl olacağını sorgulamaya yönelik faaliyetlerde bulunmaktadırlar.
• Çerçevelendirme: Çerçevelendirme seçmeyi ve öne çıkarmayı/belirginleştirmeyi ifade etmektedir. Dolayısıyla çerçevelendirme ile sorunun içeriği daha belirgin hale gelmekte, daha fark edilebilir olmakta ve akılda kalıcılığı artırılmaktadır. İşletme bu aşamada konuyu daha iyi anlamakta, kendisi için önemli olduğuna daha fazla inanmakta ve inandırmaktadır.
• Şekillendirme: Gündem belirlemeye yönelik işletmenin aktif olduğu ve gündemin içinde gündemi şekillendirdiği pratikleri içeren aşamadır. Bu aşamada işletme sorunu tanımlamış, çerçevelendirme ile belirgin ve akılda kalıcı hale getirmiş olmakla birlikte son bir hamle yaparak gündemi kendi lehine şekillendirmektedir. Bu aşama aslında sadece bir ya da birkaç işletmeyi değil o sektör ve/veya pazardaki işletmeleri de etkilemektedir.

Kaynak ve ayrıntılı okuma önerisi: Aşağıdaki eserl(er) konu ile ilgili kaynak ve bilgilendirmeyi artırmaya yöneliktir.

• Miles, J. A. (Çeviri Editörü: Mustafa Polat ve Korhan Arun) (2016). Yönetim ve Organizasyon Kuramları. Ankara: Nobel Yayınları.