Kurumsal Zekânın Eksik Halkası: Duygusal Çeviklik

Karen KALUSTYAN

Bir toplantı odasını düşünün. Masada alınacak büyük kararlar var; hedefler tutmamış, ekip dağılmış, iş yükü artmış. O anda odayı dolduran sessizlikte, en çok neye ihtiyaç var? Cevap sanıldığından daha basit: Duygusal çeviklik.

Modern iş dünyasında çeviklik artık sadece proje yönetim metodolojilerine ya da teknolojiye özgü bir kavram değil. En az onun kadar değerli ve stratejik olan, bireylerin duygular karşısındaki çevikliğidir. Yani bir başka deyişle, duygusal çeviklik.

Duygusal Çeviklik Ne Değildir?

Duygusal çeviklik, duygularını bastırmak, her koşulda gülümsemek ya da “güçlü gözükmek” demek değildir. Aksine, duyguların farkında olmak, onları tanımak, ama onlar tarafından yönetilmemek demektir. Bu, özellikle liderlik pozisyonlarında çalışanlar için altın değerindedir. Çünkü bir liderin duygusal tıkanıklığı, ekibin enerjisini ve yönünü doğrudan etkiler.

Bilim Ne Diyor?

Harvard Üniversitesi’nden Psikolog Dr. Susan David’in çalışmaları, duygusal çevikliğin yüksek olduğu bireylerin daha az tükenmişlik yaşadığını, daha yaratıcı olduklarını ve değişim süreçlerini daha kolay yönettiklerini ortaya koyuyor. 2023 yılında yapılan bir araştırmada, duygusal çevikliği yüksek ekiplerin kriz dönemlerinde %30 daha hızlı toparlandığı gözlemlendi. Çünkü bu kişiler duygularını inkâr etmeden, aksine onları bilgiye dönüştürerek kullanabiliyorlar.

Kurumsal Hayatta Neden Kritik?

Çünkü hiçbir kurum, sadece strateji kitapçıklarıyla yönetilmez. İnsan faktörü, en sofistike sistemleri bile altüst edebilir. Zor bir geri bildirimi nasıl vereceğini bilen bir yönetici, toplantı sırasında yükselen tansiyonu sakinlikle yöneten bir ekip lideri ya da değişime direnen ekip arkadaşını anlayışla karşılayan bir proje yöneticisi… Bunlar, duygusal çevikliğin canlı örnekleridir.

Bir kurumun kültürü, kriz anlarındaki davranışlarla inşa edilir. Ve bu anlarda duygusal çeviklik, sadece bireyleri değil, tüm kurumun direncini şekillendirir.

Peki Nasıl Geliştirilir?

Duygusal çeviklik, öğrenilebilir bir beceridir. Şeffaf iletişim, düzenli geribildirim döngüleri, psikolojik güvenliğin olduğu çalışma ortamları ve empati temelli liderlik yaklaşımları bu beceriyi destekler. Son zamanlarda birçok şirket, duygusal çevikliği artırmak için mindfulness, liderlik koçluğu ve duygusal zekâ temelli eğitimler düzenlemeye başladı. Çünkü insanı anlamadan kurum yönetilemez.

Bir insan kaynakları uzmanı olarak yıllar içinde şunu çok net gözlemledim: Kurumların en büyük krizleri, strateji eksikliğinden değil, duygu yönetimindeki yetersizlikten kaynaklanıyor. İşten ayrılma süreçlerinden performans görüşmelerine, çatışma anlarından dönüşüm projelerine kadar her kırılma noktasında, duygusal çevikliği yüksek bireylerin durumu nasıl dengelediğine defalarca tanık oldum.

Duygularına kör kalan ekipler zamanla tükeniyor, birbirini dinlemeyen yöneticiler kurum içi güveni kaybediyor. Ama duygularını fark eden, onları bastırmadan yönetebilen çalışanlar —ve liderler— yalnızca kendi potansiyellerini değil, çevrelerinin potansiyelini de açığa çıkarıyor.

Artık biliyoruz ki, başarılı organizasyonlar sadece güçlü vizyonlarla değil, duygusal zekâyla da yönetiliyor. Kurumlar duygusal çevikliği bir “yumuşak beceri” olarak değil, hayati bir yetkinlik olarak görmeye başladıklarında, gerçekten dönüşüm başlıyor.

Ve belki de asıl değişim, tam da bu farkındalıkla başlıyor.

Karen KALUSTYAN