Laboratuvar Hizmet Alım İşinde Tam Zamanlı Personel İçin Ayrı Satır Açılmaması?
Mehmet ATASEVER
İtirazen Şikayet Konusu; Başvuru sahibinin dilekçesinde özetle; İdari Şartname’nin “Fiyat farkı” başlıklı 46’ncı ve “Diğer hususlar” başlıklı 48’inci maddelerinden çalıştırılacak personellerin haftalık çalışma saatlerinin tamamını idarede geçirmek zorunda olduğunun anlaşıldığı, Teknik Şartname’nin 6.1.22’nci, 6.2.20’nci ve 6.3.18’inci maddelerinde de ihalenin 1’inci kısmına ilişkin çalıştırılacak personel sayısına yer verildiğinin anlaşıldığı, Kamu İhale Genel Tebliği’nin 78.3’üncü maddesinde ise ihale dokümanında haftalık çalışma saatlerinin tamamını idarede geçirecek personel sayısının belirtilmesi halinde teklif fiyata dahil giderler arasında işçilik giderine yer verilmesinin ve her bir işçilik maliyeti için birim fiyat teklif cetvelinde ayrı satır açılmasının zorunlu olduğu yönünde açıklamaların bulunduğu, ancak birim fiyat teklif cetvelinde personellere ilişkin ayrı satır açılmadığı, bu nedenle ihalenin 1’inci kısmının iptal edilmesi gerektiği iddialarına yer verilmiştir
Konu İle İlgili Emsal Kamu İhale Kurulu Kararına Göre;
Yapılan inceleme ve tespitler neticesinde; Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımlarında teklif fiyata dahil olacak giderler” başlıklı 78’inci maddesinde “… 78.3. Personel çalıştırılmasına dayalı olmayan hizmet alımlarına ilişkin ihale dokümanında, haftalık çalışma saatlerinin tamamını idarede geçirecek personel sayısının belirtilmesi halinde teklif fiyata dahil giderler arasında işçilik giderine yer verilmesi ve her bir işçilik maliyeti için birim fiyat teklif cetvelinde ayrı satır açılması zorunludur.
78.3.1. Personel çalıştırılmasına dayalı olmayan ve teklif fiyata dahil giderler arasında işçilik giderine yer verilen hizmet alımlarında, birim fiyat teklif cetvelinde her bir işçilik maliyeti için açılan satırda, ilgili mevzuatına göre hesaplanacak sözleşme gideri ve genel giderler dahil asgari işçilik maliyetinin altında teklif sunan isteklilerin teklifleri, ihale dokümanına aykırı teklif sunulduğu gerekçesiyle değerlendirme dışı bırakılır.…” açıklaması,
İdari Şartname’nin “Teklif fiyata dahil olan giderler” başlıklı 25’inci maddesinde “25.1. Sözleşmenin uygulanması sırasında, ilgili mevzuat gereğince ödenecek ulaşım, sigorta, vergi, resim ve harç giderleri teklif fiyatına dahildir.
25.2.
25.1. maddesinde yer alan gider kalemlerinde artış olması ya da benzeri yeni gider kalemlerinin oluşması hallerinde, teklif edilen fiyatın bu tür artış ya da farkları karşılayacak payı içerdiği kabul edilir. Yüklenici, bu artış ve farkları ileri sürerek herhangi bir hak talebinde bulunamaz.
25.3. Teklif fiyata dahil olan diğer giderler aşağıda belirtilmiştir:
25.3.1. 1- Cihazın idarelere kurulması, montaj yerinin hazırlanması, tefrişi, havalandırma (gerekiyorsa) ve cihazın hizmet sunabilir duruma getirilmesi için gerekli olan diğer düzenlemeler yüklenici firma tarafından sağlanacaktır. Tıbbi cihazın/cihazların işletilmesi için gerekli olan her türlü dâhili veya harici teknik parçalar ve kesintisiz güç kaynağı, yüklenici firma tarafından sağlanacak.
2- İstekliler tekliflerinde vergi (KDV hariç) resim, ulaşım, montaj, demonstrasyon, bakım onarım, eğitim, kalibrasyon, harç ve benzeri giderler olmak üzere ihale doküman çerçevesinde doğabilecek tüm giderler teklif fiyata dahil edilecektir.
25.4. Sözleşme konusu işin bedelinin ödenmesi aşamasında doğacak Katma Değer Vergisi (KDV), ilgili mevzuatı çerçevesinde İdare tarafından yükleniciye ayrıca ödenir.
25.5. Kısa vadeli sigorta prim oranları belirtilecektir. 2,25” düzenlemesi,
Anılan Şartname’nin “Fiyat farkı” başlıklı 46’ncı maddesinde “46.1. İhale konusu iş için sözleşmenin uygulanması sırasında aşağıdaki esaslara göre fiyat farkı hesaplanacaktır. 46.1.1. Tüm Kısımlar için: Fiyat Farkı Açıklamaları 07.03.2023 Tarihli ve 32125 Sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 4734 Sayılı Kamu İhale Kanununa Göre İhale Edilen Hizmet Alımlarında Uygulanacak Fiyat Farkına İlişkin Esasların Uygulama Esasları Başlıklı 7. Maddesinin 11. Fıkrasına göre ” Puan birimi üzerinden sözleşmeye bağlanan teşhis ve tedaviye yönelik hizmet alımlarında 5. madde hükümleri uygulanmaksızın ilgili hizmetin uygulama ayındaki puanı ile ihale tarihindeki puanı arasındaki farktan kaynaklanan fiyat değişimleri fiyat farkı olarak ödenir veya kesilir. Ancak Sağlık Uygulama Tebliğinde ödemeye esas olarak belirlenen katsayının arttırılmasından veya azaltılmasından kaynaklanan, fiyat değişimleri için ayrıca fiyat farkı hesaplanamaz. 6 ncı maddeye göre ayrıca fiyat farkı hesaplanacağına ilişkin düzenlemeye de yer verilir.” hükmü gereğince fiyat farkı hesaplanacaktır.” düzenlemesi,
Anılan Şartname’nin “Diğer hususlar” başlıklı 48’inci maddesinde “…
3-Yüklenici, çalışanlarının maaş ödemelerini banka aracılığı ile yapacak olup, yüklenici bunu sağlamakla mükelleftir. Elden maaş ödemesi yapılmayacaktır. Genel ücret bordrosunda varsa yüklenicinin diğer iş yerlerinden maaş alan elemanlarına yer verilmeyecektir. Yüklenici, hak edişin yatırılacağı kendisine ait banka hesap bilgilerini içeren dilekçe/beyanname verirken, bu dilekçe ile birlikte işçiler adına açılan banka hesap bilgileri ile işçiler adına düzenlenen ücret bordrolarını da vereceklerdir. Genel ücret bordrosunda varsa yüklenicinin diğer iş yerlerinden maaş alan elemanlarına yer verilmeyecektir. Yüklenici bir sonraki ayın ilk (2) iki iş günü içinde fatura ve aşağıda maddeler halinde belirtilen belgeler idareye teslim edilecektir. Belgeler idarece kontrol edilip, Döner Sermaye Saymanlık Müdürlüğüne intikal ettirilir. Saymanlıkça fatura ile ekleri kontrol edilir ve belgelerde eksiklik olmaması halinde ödeme müteahhit firmanın göstereceği banka hesabına havale edilir. Saymanlık havale tarihinden itibaren işçilerin maaşları işçilere verilecek olan bankamatik kartları hesabına (2) iki gün içinde ödenecektir. Yüklenici İşçi ödemelerini zamanında yapmaması halinde; idare, yüklenici hak edişlerinden işçi ücretlerini keserek işçilerin banka hesabına aktarma yetkisine sahiptir.
4-Personele ait yol giderleri yüklenici tarafından karşılanacaktır. Yol bedeli 26 iş günü üzerinden brüt olarak belediyelerin belirlediği resmi rayiç bedel üzerinden personele ödenecektir. Rayiç bedel belediyelerden güncellendiği takdirde personele ödenecek yol ücreti de güncellenecektir.
5-Ayrıca yüklenici firma bünyesinde çalıştırdığı personellere asgari ücretin %10 fazlası ücret ödemek zorundadır.
6- Söz konusu ihale işi, personele dayalı hizmet alım işi olmaması hasebiyle yüklenici firma asıl işveren olup, işçilik alacaklarından asıl işveren olarak işçilere karşı sorumludur.
7- Yüklenici firma, asıl işveren olarak çalıştıracağı personeline ait özlük dosyalarını eksiksiz tutacak, işçilerin her sene yıllık izinlerini kullanmalarını sağlayacaktır. Yüklenici firma, çalıştırdığı işçilerin yıllık izinlerini kullandığına dair işçilerin dilekçelerini de ihtiva eden belgeleri idareye her yıl teslim etmekle mükelleftir.
8- Yüklenici firma, çalıştırdığı tüm işçilerin her ay hak ettikleri ücretleri eksiksiz ödediğini belirtir bordroları işçilere imzalatıp, idareye teslim edecektir.
… 11-İhale kapsamında çalıştırılacak personeller haftalık çalışma saatlerinin tamamını idarede geçirmek zorundadır. Söz konusu ihale kısmen de olsa personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alım ihalesidir.” düzenlemesi,
Başvuruya konu ihalenin “12 Aylık Sonuç Karşılığı Laboratuvar Hizmeti Alım İşi” ihalesi olduğu, kısmi teklife açık olan ihalenin 2 kısımdan oluştuğu, Teknik Şartname düzenlemelerinden işin kapsamının Bitlis İl Sağlık Müdürlüğüne bağlı İl ve İlçe Devlet hastanelerinin laboratuvarlarında verilecek laboratuvar hizmetleri olduğu, her iki kısma ilişkin olarak sunulacak hizmet kapsamında cihazların teknik arızaları, bakımı, onarımı ve kalite-kontrol çalışmalarını yapabilecek yetkinlikte, cihaz çalışma tecrübesi olan, laboratuvar uzmanlarının onay verdiği ve sayısı ilgili düzenlemelerde belirtilen teknik personellerin hizmet süresince yüklenici tarafından laboratuvarlarda çalıştırılacağı ve söz konusu personelin ücretlerinin yüklenici tarafından karşılanacağı anlaşılmaktadır.
İdari Şartname’nin “Diğer hususlar” başlıklı 48’inci maddesinde ücret ve yol gideri gibi çalıştırılacak personele ilişkin hususların düzenlendiği, söz konusu düzenlemelerden yüklenicinin çalıştıracağı personel için asgari ücretin %10 fazlasını ödemesi gerektiği, personele ait yol giderlerinin yüklenici tarafından karşılanacağı ve çalıştırılacak personellerin haftalık çalışma saatlerinin tamamını idarede geçirmesi gerektiği anlaşılmaktadır.
Aynı Şartname’nin “Teklif fiyata dahil olan giderler” başlıklı 25’nci maddesinden ihale konusu iş kapsamında kullanılacak cihazların idarelere kurulması, montaj yerinin hazırlanması, tefrişi, havalandırma (gerekiyorsa) ve cihazın hizmet sunabilir duruma getirilmesi için gerekli olan diğer düzenlemeler ile tıbbi cihazların işletilmesi için gerekli olan her türlü dâhili veya harici teknik parçalar ve kesintisiz güç kaynağının yüklenici tarafından sağlanacağı, isteklilerin tekliflerinde vergi (KDV hariç) resim, ulaşım, montaj, demonstrasyon, bakım, onarım, eğitim, kalibrasyon, harç ve benzeri giderler olmak üzere ihale dokümanı çerçevesinde doğabilecek tüm giderlerinin teklif fiyata dahil edileceği anlaşılmaktadır.
Kısmi teklife açık olan ve 2 kısımdan oluşan ihaleye ait birim fiyat teklif cetveli incelendiğinde ihalenin 1’inci kısmına ilişkin olarak “Klinik Kimya”, “Hormon”, “Makro Eliza” ve “Hormon – Makro Elisa” iş kalemlerine dair satır açıldığı, ihalenin 2’nci kısmına ilişkin olarak “Hemogram”, “Koagülasyon”, “Kan Gruplama”, “Sedimentasyon”, “İdrar”, “Kan Gazı”, “Hemoglobin” ve “Spermiogram” iş kalemlerine dair satır açıldığı, ancak anılan kısımlarda personel/işçilik maliyetlerine dair satır açılmadığı görülmüştür.
Kamu İhale Genel Tebliği’nin 78.3’üncü maddesi kapsamında yer verilen açıklamalardan, personel çalıştırılmasına dayalı olmayan hizmet alımlarına ilişkin ihale dokümanında, haftalık çalışma saatlerinin tamamını idarede geçirecek personel sayısının belirtilmesi halinde teklif fiyata dâhil giderler arasında işçilik giderine yer verilmesi ve her bir işçilik maliyeti için birim fiyat teklif cetvelinde ayrı satır açılmasının zorunlu olduğu anlaşılmaktadır.
Bu bağlamda yapılan inceleme ve değerlendirme neticesinde, İdari Şartname’nin 48’inci maddesinde her ne kadar “Söz konusu ihale kısmen de olsa personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alım ihalesidir.” şeklinde düzenlemeye yer verilmiş olsa da idarenin yaklaşık maliyete ilişkin hesabından ihalenin personel çalıştırılmasına dayalı olmayan hizmet alımı ihalesi olduğu, Teknik Şartname düzenlemelerinde sayıları belirtilen teknik personellerin hizmet süresince laboratuvarlarda çalıştırılacağı ve ücretlerinin yüklenici tarafından karşılanacağı, İdari Şartname’nin “Teklif fiyata dahil olan giderler” başlıklı 25’inci maddesinde ihale konusu işte kullanılacak cihazların hizmet sunabilir duruma getirilmesi için gerekli olan düzenlemelerin teklif fiyata dahil olan giderler arasında sayıldığı, ancak söz konusu işçilik maliyetlerine dair açık düzenlemelere yer verilmediği, bununla birlikte İdari Şartname’nin 48’inci maddesinde çalıştırılacak personellerin haftalık çalışma saatlerinin tamamını idarede geçireceği hususunun düzenlendiği göz önünde bulundurulduğunda yukarıda belirtilen Kamu İhale Genel Tebliği’nin 78.3’üncü maddesi kapsamındaki açıklamalar doğrultusunda teklif fiyata dahil giderler arasında işçilik giderine yer verilmesi ve her bir işçilik maliyeti için birim fiyat teklif cetvelinde ayrı satır açılması gerekirken ihalenin her iki kısmında da işçilik maliyetlerine ilişkin birim fiyat teklif cetvelinde satır açılmamasının mevzuata uygun olmadığı ve ihalenin iptal edilmesi gerektiği sonucuna varılmıştır.
Mehmet ATASEVER
Simdata Danışmanlık Y.K. Başkanı
Sağlık Bak. SGB E. Bşk./KİK E. Üyesi
Mehmetatasever.org