Laboratuvar İhalesinde Demo Yapılmadan Karar Verilmesi?
Mehmet ATASEVER
İtirazen Şikayet Konusu; İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, ihalenin 31.07.2024 tarihinde gerçekleştirildiği, 02.08.2024 tarihinde kendilerine tebliğ edilen yazı ile 13.08.2024 tarihinde demonstrasyon yapılacağının bildirildiği, 12.08.2024 tarihinde tebliğ edilen bir başka yazı ile demonstrasyon yapılmayacağının bildirildiği, 09.09.2024 tarihinde tebliğ edilen kesinleşen ihale komisyonu kararında “İstekli ………. Laboratuvar ve Sağlık Sistemleri Anonim Şirketi’nin sunduğu belgeler incelenmiş teknik şartnameye uygun olmayan maddeler tespit edilmiş olup değerlendirme dışı bırakılmıştır.” ifadelerine yer verildiği, 19.09.2024 tarihinde idareye yapılan şikayet başvurusuna verilen cevapta değerlendirme dışı bırakılma gerekçelerine yer verildiği; ancak bu gerekçelerde belirtildiğinin aksine söz konusu maddeleri karşıladıkları, İdari Şartname’de belirtilmesine rağmen sebep gösterilmeden demonstrasyon değerlendirmesi yapılmamasının ve değerlendirme dışı bırakılmalarının hukuka aykırı olduğu iddialarına yer verilmiştir
16.10.2024 tarihli ve 2024/UH.I-1333 Sayılı Kamu İhale Kurulu Kararına Göre;
Yapılan inceleme ve tespitler neticesinde; İhale dokümanında yapılan düzenlemelerden şikâyete konu ihalenin ……….. Üniversitesi Hastanesi tarafından gerçekleştirilen “2024/807306 İhale Kayıt Numaralı Laboratuvar Hizmet Alımı (Mikrobiyoloji)” olduğu, ihalenin birim fiyat teklif alınmak suretiyle ve elektronik ortamda teklif alınarak açık ihale usulü ile kısmi teklife açık olarak 31.07.2024 tarihinde gerçekleştirildiği,
İhalede 7 adet ihale dokümanı indirildiği, ihaleye 3 isteklinin katıldığı, idarenin başvuru sahibi istekliye EKAP üzerinden tebliğ ettiği 03.08.2024 tarihli ve “Beyan edilen bilgileri tevsik eden belgelerin sunulması ve/veya numune/demonstrasyon işlemlerine ilişkin ürün örneklerinin verilmesi/kurulumların yapılması/aşırı düşük teklif açıklamalarının sunulması” konulu yazıda “… beyan ettiğiniz bilgi ve belgeleri tevsik eden ve EKAP veya diğer kamu kurum ve kuruluşları ile kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarının internet sayfası üzerinden sorgulanamayan aşağıdaki belgeleri ekleri ile birlikte, İdari Şartname’nin 7.9. maddesine uygun olarak, 08.08.2024 tarihine kadar İdaremize sunmanız, numune/demonstrasyon değerlendirmesi için teklif ettiğiniz ürüne/ürünlere ilişkin örnekleri 08.08.2024 tarihine kadar …….. Üniversitesi Hastanesi adresine ulaştırarak, 13.08.2024 tarihinde saat 14:00‘te …………… Üniversitesi Hastanesi adresinde hazır bulunmanız ve aşırı düşük teklif açıklamalarınızı 08.08.2024 tarihine kadar sunmanız gerekmektedir.” ifadelerine yer verilerek demonstrasyon değerlendirmesi yapmak üzere talepte bulunduğu;
Ancak yine EKAP üzerinden tebliğ ettiği 12.08.2024 tarihli ve “Demo hakkında” konulu yazıda “02/08/2024 tarihinde yapılan tebligata istinaden 13/08/2024 tarih ve saat 14:00’da gerçekleştirilmesi talep edilen numune/demontrasyon değerlendirmesi yapılmayacaktır.” ifadelerine yer vererek demonstrasyon değerlendirme talebini iptal ettiği ve başvuru sahibi ………… Laboratuvar ve Sağlık Sistemleri A.Ş.nin teklifinin Teknik Şartname’ye uygun olmadığından değerlendirme dışı bırakıldığı; 09.09.2024 onay tarihli ihale komisyonu kararı ile ihalenin ………….Medikal Gereçler San. İç ve Dış Tic. Ltd. Şti.nin üzerinde bırakıldığı, ……….. Diagnostics Turkey A.Ş.nin teklifinin ise ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif olarak belirlendiği görülmüştür.
……….. Laboratuvar ve Sağlık Sistemleri A.Ş.nin yeterlik bilgileri tablosu incelendiğinde, isteklinin ihaleye “SNIBE” marka “MAGLUMI X6” ve “MAGLUMI X3” model cihazları teklif ettiği, söz konusu cihazlara, firmaya ve kitlere ilişkin olarak ÜTS bilgilerinin, cihaz yaşı taahhüt belgesinin, teknik şartnameye uygunluk beyanının, reaktiflerin bertaraf yöntemlerini gösterir belgenin içeriği bilgilerin beyan edildiği ve bu belgelerin EKAP’a yüklendiği görülmüştür.
İdarece, biri işin uzmanı ihale komisyon üyesi diğeri ise işin uzmanı idare personeli tarafından 12.08.2024 tarihli bir tutanak düzenlenip imzalandığı; tutanak içeriğinin …….. Laboratuvar ve Sağlık Sistemleri A.Ş.nin başvuru konusu ihalenin Teknik Şartname’sine ilişkin sunmuş olduğu bilgi ve belgelerin eksik olduğu, teklif edilen cihazların Teknik Şartname’nin “B. Genel Özelikler” başlıklı 6’ncı ve 7’nci maddesine, “C. Elisa Cihazının Teknik Özellikleri” başlıklı 2’nci ve 9’uncu maddesine uygun olmadığı tespitlerinin yapıldığı görülmüştür.
İdari Şartname’nin yukarıda aktarılan 7.5’inci maddesinde ihaleye katılım aşamasında istekliler tarafından sunulacak yeterlik kriterlerine ve yeterlik belgelerine ilişkin düzenlemelere yer verildiği, 7.5.4’üncü maddesinde yer alan düzenleme incelendiğinde, teklif değerlendirmesi aşamasında avantajlı teklif sahibi isteklilerden teklif ettiği ürünlerin (cihaz ve kit) Sağlık Bakanlığı kayıt ve ürün takip sistemine (ÜTS) kayıtlı olduğuna dair belge, teknik şartnameye cevap, cihazın yaşını gösterir belge ve reaktiflerin bertaraf yöntemlerini gösterir belge ile İdari Şartname’nin yukarıda aktarılan 7.7.2’nci maddesinde belirtildiği üzere demonstrasyon değerlendirmesinin yeterlik kriteri olarak belirlendiği, 7.5.5’inci maddesinde İdari Şartname’nin 7’nci maddesinde sayılan belgeler dışındaki belgelerin tekliflerin değerlendirilmesinde yeterlik kriteri olarak dikkate alınamayacağının belirtildiği ve doküman düzenlemelerinin mevcut haliyle kesinleştiği, teklif değerlendirmesinin de kesinleşen doküman düzenlemeleri üzerinden yapılması gerektiği anlaşılmıştır.
Başvuru sahibi tarafından değerlendirme dışı bırakılma gerekçeleri olan Teknik Şartname’nin ilgili maddelerini karşıladıkları, idarece demonstrasyon değerlendirmesi yapılmamasının ve değerlendirme dışı bırakılmalarının hukuka aykırı olduğu ve teklif ettikleri cihazların ilgili kriterler bakımından Teknik Şartname’ye uygun olup olmadığının tespit edilmesi gerektiği iddia edilmektir.
İlgili mevzuat hükümlerine göre, ihale dokümanında öngörülmüş olmak kaydıyla numune değerlendirmesi veya demonstrasyon yapılarak teklif edilen malın ilgili kriterler bakımından Teknik Şartname’ye uygun olup olmadığının tespit edilebileceği, bu konudaki takdir yetkisinin idarelere ait olduğu, tekliflerin değerlendirilmesi aşamasında ürünün teknik değerlendirmesinin yapılacağının öngörülmesi halinde bu hususun ihale dokümanında düzenlenmesinin zorunlu olduğu görülmekte olup, ayrıca bu değerlendirme hangi aşamada yapılırsa yapılsın mal veya hizmetin teknik şartnamede yer alan düzenlemelere uygun olup olmadığı yönünde yapılan değerlendirme neticesinde alınan kararlara ilişkin nihai sorumluluğun da idareye ait olduğu anlaşılmaktadır.
………Laboratuvar ve Sağlık Sistemleri A.Ş.nin teklif etmiş olduğu cihazlara ilişkin olarak 12.08.2024 tarihli tutanak ile tespit edilen hususların demonstrasyondan bağımsız olarak gerçekleştirilen Teknik Şartname’ye uygunluk denetimi niteliğinde olduğu, değerlendirmeye esas alınan hususların İdari Şartname’de yeterlik kriteri olarak belirlenmediği, yine idarece 12.08.2024 tarihinde başvuru sahibi istekliye gönderilen yazı içeriğinde demonstrasyon yapılmayacağının belirtildiği, isteklinin şikayet konusu Teknik Şartname maddelerini karşıladığını teknik şartnameye cevap belgesinde beyan ettiği görülmüş olup, başvuruya konu ihalede cihazların teknik şartnameye uygunluğunu denetleyecek tek kriterin demonstrasyon değerlendirmesi olduğu ve bu hususun yeterlik kriteri olarak belirlendiği anlaşılmıştır. Mevcut durumda İdari Şartname’deki demonstrasyon yapılacağına ilişkin düzenleme esas alınarak başvurunun neticelendirilmesi gerektiği, dolayısıyla ihalede …………Laboratuvar ve Sağlık Sistemleri A.Ş.nin teklif ettiği cihazların bu kapsamda demonstrasyon değerlendirmesine tabi tutularak ihalenin sonuçlandırılması gerektiği sonucuna ulaşılmıştır.
Ayrıca İhale üzerinde bırakılan istekli ………. Medikal Gereçler San. İç ve Dış Tic. Ltd. Şti.nin teklif etmiş olduğu cihazlara ilişkin olarak biri işin uzmanı ihale komisyon üyesi diğeri ise işin uzmanı idare personeli tarafından 12.08.2024 tarihli bir demonstrasyon uygunluk tutanağı düzenlenip imzalandığı; tutanak içeriğinde “…………. Medikal Gereçler San. İç ve Dış Tic. Ltd. Şti.nin 2024/807306 ihale kayıt numaralı laboratuvar hizmet alımı (Mikrobiyoloji) ihalesinde teklif etmiş olduğu Abbout marka Architect i2000 model cihazları ile tıbbi mikrobiyoloji laboratuvarında daha önceden çalışıldığı için demonstrasyon yapılmasına gerek görülmemiş ve cihazlar uygun bulunmuştur.” ifadelerine yer verildiği görülmüştür. Yukarıda aktarılan mevzuat ve doküman düzenlemesi hükümlerinden demonstrasyon değerlendirmesinin yeterlik kriteri olarak belirlendiği, isteklinin idarede kullanılan cihazı bulunması durumunda demonstrasyon değerlendirmesi yapılmayabileceği yönünde bir düzenlemenin de bulunmadığı anlaşıldığından, ……… Medikal Gereçler San. İç ve Dış Tic. Ltd. Şti.nin teklif ettiği cihazların bu kapsamda demonstrasyon değerlendirmesine tabi tutularak ihalenin sonuçlandırılması gerektiği sonucuna ulaşılmıştır.
Sonuç olarak, yukarıda mevzuata aykırılıkları belirtilen işlemlerin düzeltici işlemle giderilebilecek nitelikte işlemler olduğu tespit edildiğinden, ………. Laboratuvar ve Sağlık Sistemleri A.Ş. ile ……….. Medikal Gereçler San. İç ve Dış Tic. Ltd. Şti.nin teklif ettiği cihazların demonstrasyon değerlendirmesine tabi tutulması ve bu aşamadan sonraki işlemlerin mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesi gerekmektedir.
Mehmet ATASEVER
Simdata Danışmanlık Y.K. Başkanı
Sağlık Bak. SGB E. Bşk./KİK E. Üyesi
Mehmetatasever.org
