Rakip Out Partner In

Cavit SOY

Çin aldı başını gidiyor. Avrupa durdu. Amerika macera ve eski konumuna ulaşma peşinde, içeriye oynuyor, sadece kendisi kazanma derdinde. Uzak Doğu’da yeni ülkeler yükselişte. Arap Dünyası satın almalarla atılım peşinde, fazla paralarını geleceğe yönelik değişik yatırımlara yönlendiriyorlar.

Rusya ise savaşın bitmesine ve ambargonun kalkmasına bel bağlamış durumda. Bunun için önüne ne getirilirse kabul etmekten başka şansı olmadığının farkında.

Bu durumda Türkiye olarak biz ne yapabiliriz diye düşünürken aklıma bazı fikirler geldi. Sizlerle de paylaşmak istedim.

Bence biz artık şu ana kadar uyguladığımız yöntemleri bırakıp, yepyeni bir yol izlemeliyiz. RAKİP sözcüğünü hayatımızdan çıkartıp, PARTNER kelimesine odaklanmalıyız. Kıskançlığı bir tarafa bırakıp ortaklıklar, şirket evlilikleri, birbirini destekleme, birlikte ortak projeler yürütme, karşılıklı akıl danışma, tecrübelerden yararlanma, iş paslama, birlikte büyüme, el ele verme, ortak havuz oluşturma gibi değişik yol ve yöntemler.

Özelikle yurt dışına iş yaptığımızda hemen yaptığımız işle ilgili yan sanayi kollarını haberdar etme, onları da müşterimizle tanıştırma, onları nazara verme, reklam etme, tanıştırma. Adeta paylaştıkça çoğalan mutluluk misali. Kazan & Kazan.

Eğer bunları yapmaz, birbirimizin kuyusunu kazmaya, küslükleri devam ettirmeye, arkadan iş çevirme ve kötülemeye, her şeyi sır gibi saklamaya devam edersek ne biz, ne rakiplerimiz ne de ülkemiz kazanır. Hep beraber kaybetmeye devam ederiz.

Hâlbuki Çin’in şöyle bir uygulama yaptığını duydum. Mesela Çinli bir firma gömlek satacak ve alıcı Türk firma. Hemen pantolon, çorap, palto, ayakkabı, t-shirt v.s. tekstille ilgili tüm dostlarını ve iş çevrelerini hemen haberdar edip Türk firma ile tanıştırıyormuş. Böylece tüm Çin tekstil sektörü hep beraber kazanma yoluna gidiyorlarmış. Tabi benim ki sadece bir duyum. Çin’le ticaret yapanlar bu konuyu daha iyi bilirler.

Unutmayın, bir firmanın reklamı ve çekiciliği sayesinde AVM ye gelen müşteriler AVM deki diğer dükkânları da görmüş ve keşfetmiş olurlar. Yurtdışından müşterini OSB’ye iş görüşmesine veya sözleşme imzalamaya getiren bir firma sayesinde OSB’deki diğer firmalar da nasiplenir, reklamlarını yapmış olurlar. O anda sözleşme imzaladığınız firmaya OSB’deki diğer firmaların yetkililerini çağırıp tanıştırmak size ne kaybettirir? Siz endüstriyel fırın satarken, ileride yedek parça olarak kullanacağı vantilatörü ve motoru Türk firmasından alsa fena mı olur?

Artık kendimizle yarışmayı, kendimizle rekabet etmeyi, birbirimizin ölümüne sevinmeyi, düşene bir tekme de biz vurup çukura itmeyi bir tarafa bırakıp milletçe Dünya ile rekabet etmeye başlamalıyız. Dolu dolu OSB her zaman daha iyidir. Ne kadar boş, kiralık, satılık fabrika binaları varsa o kadar loş görünür.

Çin nasıl büyüdü? Kopyalayarak. Her gördüklerini kopyaladılar. Bu arada anti parantez belirtmek isterim ki, kopyalamak ta ustalık ve beceri ister. Sonra kendi projelerini geliştirdiler, kendi patentlerini aldılar ve yepyeni keşifler yaptılar.

Bence bu saatten sonra rakiplerimizi bizim makinamızı kopyaladılar diye mahkemeye vermeyi bırakalım. Birbirimizle didişmeyi bırakalım. Biz birbirimizle uğraşırken başkaları uçuşa geçiyor, farkına bile varamıyoruz. Armutun sapı, üzümün çöpü. Başımızı eğip önümüze bakmak yerine başımızı kaldırıp uzaklara bakmanın zamanı geldi bence. Sizin makinanızı kopyalarken tecrübenizi de alamazlar ya. Herkes bence tecrübeli beyinlerini korumaya daha çok odaklanmalı.

Herkes korkusuzca bulduklarını, keşfettiklerini, yapacaklarını, yaptıklarını seminerler düzenleyip anlatsın. Gölgesinden korkanlar yapamazlar tabi bunu. Büyük beyinler böyle şeylerden korkmazlar.

Cavit SOY