Satınalma İle İş Sağlığı Ve Güvenliği İlişkisi

Satınalma departmanı işletmelerde çeşitli düzeylerde olmak üzere diğer tüm departmanları ve operasyonel süreçleri etkilemektedir. Bir işletmede bulunan tüm departmanlar ile ilişkili olan satın alma departmanı işlevi itibariyle tüm iş ve işlemleri etkileme yönüyle de dikkatle ele alınması gereken bir konudur. Bu kapsamda satın almanın işletmelerde iş sağlığı ve güvenliği(İSG) ile de yakın ilişkisinin olduğunu söyleyebiliriz. İyi yönetilmeyen bir satın alma sürecinin iş sağlığı ve güvenliği alanında ortaya çıkaracağı en acı tabloyu geçtiğimiz ay Soma’da gerçekleşen maden iş kazasında görmüş bireyler olarak konuya kurumsal bir bakış açısıyla yaklaşmanın gerekliliğini bir kez daha derinden hissettik. İSG alanında işveren yükümlülüklerinden biri olan işçilere kişisel koruyucu donanımların temini ve kullandırılmasına satına alma departmanı doğrudan etki etmektedir.

SADECE UYUM İÇİN YAPILAN SATIN ALMALARIN ETKİSİ

Mevzuatsal olarak çizgileri çizilmiş olan kişisel koruyucu donanımların temin edilmesi sürecinde satın alma kararının verilmesine kadar geçen sürede kararı etkileyen analizlerinin dikkatle yapılmaması sonucunda sadece mevzuat uyumu için gerçekleşen alımlar ihtiyaç halinde işlevsiz kalan donanımlara dönüşerek satın almada maksadının hasıl olmadığı gözlenmektedir. Her ne kadar işyerindeki risklerin önlenmesinin veya yeterli derecede azaltılmasının, teknik tedbirlere dayalı toplu koruma ya da iş organizasyonu veya çalışma yöntemleri ile sağlanamadığı durumlarda, kullanılacak kişisel koruyucu donanımların özellikleri, temini, kullanımı ve diğer hususlar yönetmelik ile belirlenmiş olsa da kullanılacak donanımları son aşamada belirleyenler satınalmacılardır. Satın alma departmanlarının temin edecekleri kişisel koruyucu donanımlarda belirli standartlar bulunmaktadır. Bu noktada hangi malzemelerin kişisel koruyucu donanım kapsamında değerlendirildiğinin de bilinmesi gerekmektedir.

NELER KİŞİŞEL KORUYUCU DONANIM OLARAK SAYILIR?

Çalışanı, yürütülen işten kaynaklanan, sağlık ve güvenliği etkileyen bir veya birden fazla riske karşı koruyan, çalışan tarafından giyilen, takılan veya tutulan, bu amaca uygun olarak tasarımı yapılmış tüm alet, araç, gereç ve cihazlar,
Çalışanı aynı anda bir veya birden fazla riske karşı korumak amacıyla üretici tarafından bir bütün haline getirilmiş cihaz, alet veya malzemeden oluşmuş donanım,
Belirli bir faaliyetin yapılması için korunma amacı olmaksızın taşınan veya giyilen donanımla birlikte kullanılan, ayrılabilir veya ayrılamaz nitelikteki koruyucu cihaz, alet veya malzeme,
Kişisel koruyucu donanımın rahat ve işlevsel bir şekilde çalışması için gerekli olan ve sadece bu tür donanımlarla kullanılan değiştirilebilir parçalar kişisel koruyucu donanım kapsamında tanımlanmaktadır.

NELER KİŞİSEL KORUYUCU DONANIM OLARAK SAYILMAZ?

Özel olarak çalışanın sağlığını ve güvenliğini korumak üzere yapılmamış sıradan iş elbiseleri ve üniformalar,
Acil kurtarma servislerinin kullandıkları ekipmanlar,
Askerlerin, polislerin ve diğer kamu güvenlik güçlerinin giydiği ve kullandığı kişisel koruyucular,
Kara taşımacılığında kullanılan kişisel koruyucular,
Spor ekipmanları,
Nefsi müdafaayı veya caydırmayı hedefleyen ekipmanlar,
Riskleri ve istenmeyen durumları ikaz eden, taşınabilir cihazlar kişisel koruyucu donamı kapsamın değerlendirilmemektedir.

…

Yazar: Sertaç KÖKSAL