BUGÜNKÜ EKONOMİMİZ
Ekonomimiz şahlandı ve uçuyor desem çok da inandırıcı olmayacağını biliyorum. Hatta ekonomimiz nasıl uçuyor diye açıklama yapmam gerekirse, söyleyecek tek bir kelime bulamam. Ekonomimizin uçmadığı ortada.
Seçin öncesi daralan piyasaların, ikinci tur seçimlerin ardından da piyasalarımız ne gibi zor virajdan geçecek?
En kısa bir anlatımla;
- Döviz piyasalarındaki baskı ne zamana kadar devam edeceği
- Bütçe açığı, seçim harcamaları
- Cari açık,
- İhracatımızın sürekli düşüş göstermesi,
- Dizginlenemeyen enflasyon, artan maliyetler
- Kısa ve uzun vadeli borçlar,
Gerek dış basından haberler, gerekse piyasalarımızın görünen yüzünü aktarmaya çalışacağım.
SEÇİMİN GALİBİ KİM OLURSA OLSUN PİYASANIN GÜL BAHÇESİ OLMADIĞINI GÖRECEK
Burada Reuters Haber Ajansı’ndan bir alıntı yapacağım.
Reuters: Seçimin galibini enkaz bekliyor, 2023 kayıp görünüyor
Reuters analizinde, seçimin galibini ekonomide bir enkazın beklediği ve 2023 yılın kayıp yıl olabileceği vurgulandı.(1)
Son iki yılda rekor enflasyon seviyelerinin görüldüğü ve TL’nin yaklaşık yüzde 60 değer kaybettiği Türkiye’nin uygulanan ekonomi politikalardan arta kalan hasardan toparlanmasının zaman alması beklenirken, iktidarı kim alırsa alsın 2023’ün kayıp bir yıl olma olasılığı yüksek görünüyor.
TCMB’nin faiz kararlarında Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın İslami kuralları temel aldığı ideolojik yaklaşıma göre şekillendiği sürecin sona ermesi gerektiği ve ideolojik yaklaşım yerine ekonominin gerçeklerinin dikkate alınmasının zorunlu olduğu, muhalefet ve bazı ekonomistler tarafından uzun süredir vurgulanıyor.
DÖVİZİN DURUMU
İhracatçıların yapmış oldukları ihracatlara ait yurda getirilen ihracat bedellerinin % 40’lık kısmının TCMB’na zorunlu devri yapılması döviz rezervlerinde rahatlama getirmesi beklenirken, ülkemiz tam anlamıyla kontrollü bir döviz hareketleri ile karşı karşıyadır. Dövizdeki alış ve satış kurları arasındaki kur makasının oldukça fazla açılmış olması, piyasalarda ikinci el bir pazar yaratmış, döviz almak isteyen de, döviz satmak isteyen de bir fiyatlama girdabına girmektedir. Döviz rezervlerimizin sürekli negatif seyretmesi, dövizin sürekli kontrol altında tutulması dövizle uğraşan tüm kesimlere rahat hareket ettirmemektedir. Dövizdeki ikinci el piyasalarda oluşan fiyatların maliyetlere yansıması sonucunda, ihracatımıza olumsuzluk olarak yansıyacaktır ilk etapta.
SEÇİM SONRASI
Seçimleri kim kazanırsa kazansın kucağında ateşten bir top bulacaktır. Her şeyden önce seçim vaadlerinin ekonomimize getireceği ciddi yük, TCMB döviz rezervlerin negatif seyretmesi, baskılanmak olan döviz kurlarının ne kadar sürdürülebilir olduğunu, sürdürülmesi halinde ekonomimize getireceği tahribat, kısa vadeli borçlarımız, cari açığımızın günden güne kara delik gibi büyümesi.
Çözümlenmesi gereken sorunlar. Seçim sonrası iktidara kim gelirse gelsin işinin hiç de kolay olmadığı ortadadır.
REŞAT BAĞCIOĞLU
ICC Uluslararası Ticaret Odaları
Türkiye Milli Komitesi
Türkiye Bankacılık Komite Başkanlığı Üyesi
(1) Kaynak: https://www.sozcu.com.tr/2023/ekonomi/reuters-secimin-galibini-enkaz-bekliyor-2023-kayip-gorunuyor-7679473/
