Taşıma Sürecinde Emtia Sigortasında Sigortacının Ödemesinde Rücu Hakkı

Uygulamada malın satıcısı veya alıcısı taşıma risklerine karşı Nakliyat Emtia Sigorta Sözleşmesi çerçevesinde malı taşımacılık risklerine karşı sigorta ettirmektedir.

Bu sigorta sözleşmesi yapılırken taşımacılık risklerinin gerçekleşmesi ihtimalinde sigortacının tazminat ödeme yükümlülüğü sigortacının edimini oluştururken, sigorta ettiren ise prim ödeme borcu altına girer.

Burada 6102 sayılı TTK m.1401 açıkça “…zarara uğratan tehlikenin, rizikonun, meydana gelmesi halinde bunu tazmin etmeyi…” ifadeleri ile sigorta sözleşmesi akdedilirken gerçekleşen zararın değil, gerçekleşmesi muhtemel zararın sigorta kapsamında olduğunu vurgulamıştır.

Öyleyse zarar meydana geldikten sonra, sigorta sözleşmesi ile söz konusu zararın tazmininin kararlaştırılması sigorta sözleşmesi olarak değerlendirilemez. Bu durumda sigortacı sigorta sözleşmesinden önce gerçekleşen zarar için ödeme yaparken; gerçekte sigortalanabilir bir risk için değil; gerçekleşen zarar için ödemede bulunabilir.

Zarar gören, zararını zarar gerçekleştikten sonra Sigortacıya tazmin ettirmekte, sonra da bu aldığı tazminat nispetinde ya ödemede bulunan Sigortacıya temlik vermekte ya da her hangi bir temlik de vermeyebilmektedir. İşte Sigortacı ödemesi 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu m. 183 ve devamına göre asıl zarar verenden alacaklı olan sigortalının alacağını devir-temlik alma karşılığında ödeme olabilir. Ya da ex-graita – hatır için yapılmış bir ödeme olabilir.

Böyle bir durumda zararını sigortacıya tazmin ettiren sigortalının artık zarar verene başvurarak tazmin talep etmesi sebepsiz zenginleşmeye neden olacak iken; sigortacının zarar verene başvurması ise ancak alacağın temliki hükümlerine göre kabul edilebilecektir. Ancak sigortacı zarar gerçekleştikten sonra yaptığı sigorta sözleşmesi gereği tazminat ödemesinde bulunursa temlik söz konusu olmadığı sürece 6102 sayılı TTK m.1472 hükmünden yararlanarak rücuen tazminat talebinde bulunamayacağı kanaatindeyiz.

…