Tecâhül-i Arif (Bilip Bilmemezlikten Gelme Sanatı) en güzel Orhan Veli Kanık’ın Dalgacı Mahmut adlı şiirinde görülür;
İşim gücüm budur benim,
Gökyüzünü boyarım her sabah.
Hepiniz uykudayken.
Uyanır bakarsınız ki mavi.
Deniz yırtılır kimi zaman,
Bilmezsiniz kim diker;
Ben dikerim.
Elbette Gökyüzü boyanmaz, Deniz yırtılmaz ama gökyüzünün mavi olması ya da yırtılan bir denizin dikilmesi sanki şairin kendisinin yaptığını düşünmemizi istediği için içinde gizli bir bilip de bilmemezlikten gelme vardır.
Şimdi, nasıl geleceksek gelelim bakalım asıl konumuz olan Tedarik Zinciri Yönetimine…
Valla konuyu oralardan alıp ta buralara kadar bağlarsam da artık kendimi aşmış olacağım.
Bakalım olacak mı?
Şimdi gözlerinizi iki dakika kapatıp arkanıza yaslanın ve iş hayatınızı şöyle bir gözden geçirin. Satınalma görüşmelerinde gökyüzünü boyadığını ya da yırtılan denizleri diktiğini anlatan kaç Dalgacı Mahmut’a rastlamışsınızdır…
Şahsen ben çok rastladım!
Efendim, çok iyi bir sistemmiş,
Ürün son derece başarılıymış,
İnanılmaz bir fiyatı varmış, -üstelik bize özelmiş-
Asla sıkıntı çıkartmazmış,
Bir kere malzemesi çok kaliteliymiş,
Zekiymiş,
Akıllıymış,
Fazlasıyla da seriymiş,
Tasarım harikasıymış vs. vs. vs.
Eyvallah bu bilgiler mutlaka doğrudur ama ya değilse?
Akredite[1] Olmamış Her Bilgi Benim Nazarımda Afaki[2] Bilgidir.
Bana bu bilgilerin doğruluğuna kefil olan, ispatlayan, doğrulayan bir belge göstermediğiniz sürece kusura bakmayın ama sizi sadece dinlerim, i-nan-maaam.
Madem bir şiirle başladık akreditasyon gibi ciddi bir konuya, edebi bir örnek de biz Tedarik Zinciri Yöneten kişilere özel gelsin:
“Ayinesi iştir kişinin lafa bakılmaz
Şahsın görünür rütbe-i aklı eserinde.”
Ziya Paşa da bu beytinde diyor ki: “İnsanın aynası iştir, lafa bakılmaz. Bir kişinin aklının seviyesi yaptığı işte görünür.”
O zaman ne yapacağız?
Akredite olmamış bilgileri, Mutlak Butlan[3] kabul edeceğiz.
Eserimize yansıyacak Rütbe-i Aklımızın yüksek çıkmasını istiyorsak, kullanılmış bir akılla çıkacağız insanların karşısına.
Yani: Akılcı yaklaşımdır, Akreditasyon.
Yani: Mantıklı harekettir, Akreditasyon.
Yani: Risk yönetiminde önemli bir değerdir, Akreditasyon.
Yani: Karar vermede bir Mihenk Taşıdır[4], Akreditasyon.
Malzeme, Ürün, Hammadde ya da Hizmet, ne isterseniz satın ama mutlaka bir akreditasyon belgesi edinin.
Örneğin TURKAK’ın Akredite Kuruluş Arama Motorundan[5] yararlanarak size yardımcı olacak akreditasyon kuruluşuna, türünü seçerek ulaşabilirsiniz;
- Deney Laboratuvarları
- Kalibrasyon Laboratuvarları
- Muayene Kuruluşları
- Ürün Belgelendirme Kuruluşları
- Personel Belgelendirme Kuruluşları
- Tıbbi Laboratuvar
- Yeterlilik Deneyi Sağlayıcıları
- Referans Malzeme Üreticileri
- Sera Gazları Doğrulayıcı Kuruluşları
- Yönetim Sistemleri Belgelendirme Kuruluşları
- OECD İyi Laboratuvar Uygulamaları
Size biraz da arama motorunun kullanımından bahsedeyim. Gerçi sitede de var ama en azından siteye bakmanızı istetecek bir sebep olur.
Aramak istediğiniz kuruluşun adını veya akreditasyon numarasını biliyorsanız bu kutulara akredite kuruluşun adını (en az bir kelime) veya akreditasyon numarasını yazarak arama yapabilirsiniz.
Belirli bir kuruluş aramıyorsanız akredite kuruluş türünü seçerek o türdeki tüm akredite kuruluşları listeleyebilirsiniz.
Akredite olunan kapsama (faaliyete) dair bir anahtar kelime vererek arama yapabilirsiniz. (Örneğin bir ürün adı, deney yöntemi veya standart numarası vb.) Arama dili seçimi verdiğiniz anahtar kelime dili için geçerlidir.
Tüm aramalarınızda ülke ve şehir seçerek sonuçların yalnızca bu şehirden getirilmesini sağlayabilirsiniz.
Bu durum altında; Tecâhül-i Arif yani “Bilip Bilmemezlikten Gelme Sanatı” sadece edebiyatta kalacak ve bizler ya bildiğimiz alımları gerçekleştireceğiz ya da bilmediğimizi almayarak kaliteyi garanti altına alacağız.
Konu ne ara Kaliteye geldi demeyin.
En azından bana demeyin.
Çünkü, dilimize Latinceden geçen Kalite kelimesinin orijinali Qualites’dır. Kökü olan Qualis ise bir malın ya da hizmetin nasıl oluştuğu anlamına gelmektedir. Dolayısıyla bir hizmet ya da ürünün nasıl oluştuğunu garanti altına alacak her faaliyet bu bilginin yani kalitenin delili olacaktır.
Haydi döndük yine başa;
“Ayinesi akreditasyonudur malzemenin lafa bakılmaz,
Ürünün görünür rütbe-i kalitesi akredite belgesinde.”
Ruhun Şad olsun Ziya Paşam, bir kusur ettim ise affola.
Saygılarımla
Zafer URFALIOĞLU
[1] Akreditasyon, uygunluk değerlendirme kuruluşlarınca gerçekleştirilen çalışmaların ve dolayısıyla bu çalışmalar sonucunda düzenledikleri uygunluk teyit belgelerinin (Deney ve Muayene Raporları, Kalibrasyon Sertifikaları, Yönetim Sistemi Belgeleri, Ürün Belgelendirme Belgeleri, Personel Belgelendirme Belgeleri vb.) güvenilirliğini ve geçerliliğini desteklemek amacıyla oluşturulmuş bir kalite altyapısıdır.
[2] Afaki: Arapça kökenli bir kelime olarak afaki kelimesi Türkçede ‘gereksiz, önemsiz’ anlamlar taşımaktadır.
[3] Mutlak Butlan; borçlar hukuku, ticaret hukuku, idare hukuku, medeni hukuk gibi alanlarda sıkça kullanılan bir terim olmakla birlikte bir işlem veya olayın gerçek dünyada gerçekleşmiş olsa bile taşıdığı şartlar gereği hukuken hiç gerçekleşmediğini ifade eder.
[4] Mihenk taşı; gümüş ve altın alaşımlarının kalitesini test etmekte kullanılan, düz, sert, ince pütürlü, siyah veya koyu renkli bir taştır. Bu amaç için çeşitli taşlar kullanılır, bunlar genelde kuvars veya bazalt tipi olur. Lidit, çakmak taşı, arduvaz, akik veya koyu renkli yeşim taşı da kullanılabilir.
[5] Türkak Akredite Kuruluş Arama Motoru: https://secure.turkak.org.tr/kapsam/search