Tedarik Zinciri Yönetiminde Güncel Trendler
Dilek AŞAN
Günümüzde şirketlerin piyasadaki rekabet gücü güncel trendlere adaptasyonu ve yeni teknolojileri kullanabilme kabiliyeti ile doğru orantılı olarak değişmektedir. Bu bağlamda, tedarik zinciri yönetimini daha verimli, hızlı ve kârlı hale getirecek teknolojilerin kullanılması şirketlerin faaliyet gösterdiği pazarlarda farklılaşmasını sağlamaktadır. Şirketler, çalışanlar ve tüketiciler çeşitli sektörlerdeki tedarik zincirlerinde yeniliği teşvik eden yeni teknolojilerden yararlanmaktadır. Bu teknolojilerden bazıları tedarik zinciri yönetiminde trend olmaya başlamakta ve dijital olarak birbirine bağlı bir dünyada yaşadığımız için operasyonların dayanıklılığını ve direncini artırmaktadır. Bu konuda trend olan mevcut teknolojilerden bazıları şunlardır:
- Nesnelerin İnterneti (IoT)
IoT teknolojisi, elektronik cihazların bir internet ağı üzerinden birbirine bağlı olması ve haberleşmesini sağlamaktadır. Tedarik zinciri yönetimi ve lojistikte kullanıldığı zaman şeffaflığı ve izlenebilirliği artırmakta ve envanter yönetimini daha verimli hale getirmektedir. Nesnelerin interneti sayesinde ürünlerin tedarik zinciri boyunca anlık olarak takip edilmesi mümkün hale gelmiş ve şirketlerin süreç yönetiminde proaktif davranması kolaylaşmıştır. Çeşitli sensörler ve yazılımlar sayesinde ekipman hasarları, kaybolmalar ve yıpranmalar izlenmekte ve yedek parçalar, tamit kitleri vs önceden sipariş edilebilmektedir.
- Artırılmış Veri Zekası (EDI)
Tedarik zinciri yönetimi dinamik bir süreçtir ve şirketlerin bu süreci doğru ve etkili bir şekilde yönetilmesi için hızlı karar alabilme yeteneğine sahip olması gerekir. Kararları hızlı almak ve uygulamak da ancak güncel ve doğru verilerle mümkündür. Günümüzde işletmeler tedarik zincirlerini ve bu zincir içinde yer alan faaliyetleri daha iyi anlamalarına yardımcı olacak çözümlere ihtiyaç duymaktadır. Farklı teknolojilerin entegrasyonu olarak bilinen gelişmiş veri zekası (EDI) karmaşık veri işlemeyi hızlandırırlar ve faydalı içgörüler, tahminler ve öneriler sağlamaktadır. Bu teknolojinin getirdiği araçlar, mevcut iş uygulamalarıyla birlikte kullanılabilmektedir. Bu araçlar, tedarik zinciri yöneticilerine daha iyi iş seçimleri yapmaları için ihtiyaç duydukları bilgiyi vermek için veri toplama, bunlar arasındaki korelasyonları inceleme ve analiz etme kapasitesine sahiptir.
- Yapay Zeka (AI)
Makine öğrenimi sayesinde tedarik zincirinde kullanılan cihazların bir insan gibi düşünmesini ve karar vermesini sağlayan yapay zeka teknolojisi, işletmelerin talep değişikliklerine yanıt vermede proaktif olmalarını sağlamaktadır. Tedarik zinciri operasyonları planlanırken ve maliyet düşürme fırsatları değerlendirilirken yapay zeka tabanlı tahmin araçlarını kullanabilmektedir. Yapay zeka sayesinde tedarik zinciri yönetiminde gerçek zamanlı raporlama, etkileşimli veri görselleştirme ve insan müdahalesi olmayan operasyon kontrolleri yapılabilmektedir.
- Robotik
Robotik teknolojisi sağlık, enerji, otomotiv, gıda, tarım ve daha birçok sektörde uzun yıllardır kullanılmaktadır. Bu alandaki yenilikler hızlı bir şekilde uygulamalara entegre edilmektedir. Tedarik zinciri yönetiminde kullanılması ise farklı özelliklere sahip robotlarla 7/24 çalışılması, üretkenliğin artırılması ve insan hatalarının azaltılması olarak karşımıza çıkmaktadır. Yapay zeka ve nesnelerin interneti teknolojileriyle birlikte çalışabilen robotik uygulamaları tedarik zinciri süreçlerinin kesintisiz oerasyonlarla yürütülmesini sağlamaktadır. Bu da süreçleri daha esnek, çevik ve akıllı hale getirmektedir. Robotlar sayesinde ürünlerin taşıma ve depolama gibi adımlarda zarar görme ihtimali oldukça azalmaktadır.
- Depolamada Otomasyon
Depolama, en kritik tedarik zinciri süreçlerinden biridir. Doğru yerlerde, doğru koşullarda ve doğru sürelerle depolama yapılması, son tüketiciye daha sağlıklı, kaliteli ve güvenli ürünlerin ulaştırılmasını sağlar. Bu sürecin otomasyon ile iyileştirilmesi, insan müdahalesini ve dolayısıyla riskleri düşürmekte; tekrarlayan fiziksel görevleri ve manuel veri girişlerini ve analizini otomatikleştirerek, şirketlerin zamandan ve paradan tasarruf etmesini sağlamaktadır. Ürünlerin araçların indirilmesi, taşınması, depo alanına yerleştirilmesi, talep edildiğinde yeniden çağırılması ve lojistik araçlarına yüklenemsi gibi süreçler otomasyon teknolojileri ile güçlendirilerek daha hızlı, kârlı ve verimli hale getirilebilmektedir.