Tebligat hukuki işlemlerin muhatabına veya muhatabın adına kanunen yetkili kıldığı kişi ve kurumlara yazılı veya elektronik olarak yapılan bildirimlerdir. Tebligatlar resmi olarak mükelleflere, bunların kanuni temsilcilerine, umumi vekillerine veya vergi cezası kesilenlere yapılır.
Tüzel kişilere yapılacak tebligatta Anonim şirketlerin yönetim kurulu başkanı Limited şirketlerde ise müdür veya kanuni temsilcilerine, vakıflar ve cemaatler gibi tüzel kişiliği olmayan teşekküllerde ise bunları idare edenlere veya temsilcilerine yapılır. Şirket veya şahıs işletmelerinde tebligat yapılacak kimsenin bulunmaması halinde ikametgâh adresinde bulunanlardan veya işyerlerinde memur ya da bordrolu çalışanlarından birine yapılabilir. Mükellefin çeşitli hukuki sebeplerden dolayı yerine geçen veli, vasi veya kayyım gibi vergi sorumlusundan herhangi birine de tebliğ yapılabilir. Tebligatı yapılacak evrakı içeren zarf posta idaresince muhatabına verilir ve bu durum muhatap ile posta memuru tarafından tebliğ alındısına tarih ve imzalanmak ve/veya okuma/yazması yok ise parmak basmak suretiyle tebligatı teslim edilir. 2000 li yılların başından itibaren hayatımıza giren internet ve mail teknolojisi ile artık pek çok kuruma ait tebligatlar elektronik olarak iletilebilmektedir.
Artık tebligatların birçoğu KEP sistemine bir kısmı ise e-devlet sistemine düşmektedir. Ancak yine bazı özellikli durumlarda tebligat posta veya elektronik olarak yapılmanın dışında ilan ile yapılmak zorunda kalınabilir. Bunlar:
- Muhatabın VUK’nun 101 inci maddesi kapsamında bilinen adresi yoksa,
- VUK’nun 101 inci maddesinin birinci fıkrasının (1) ve (2) numaralı bentlerinde sayılan bilinen adreste tebliğ yapılamaması hâlinde, muhatabın adres kayıt sisteminde kayıtlı bir adresi bulunmazsa,
- Yabancı memleketlerde bulunanlara tebliğ yapılmasına imkân bulunmazsa,
- Başkaca nedenlerden dolayı tebliğ yapılmasına imkân bulunmazsa.
Peki ilan ile tebliğin şekil şartları nelerdir?
- 1. İlan yazısı tebliğ yapan vergi dairesinin ilan koymaya mahsus mahalline asılır ve (3) numaralı bende göre ilana çıkarılır.
- İlan yazısının bir sureti mükellefin bilinen son adresinin bağlı olduğu muhtarlığa gönderilir.
- İlan ile yapılan tebliğin konusu bin lira ila yüzbinlira (534 Sıra No.lu V.U.K Genel Tebliği ile 1.1.2022’den itibaren 4.900 -TL – 490.000 -TL) arasındaki vergi veya vergi cezasına taalluk ettiği takdirde ilan, ilgili vergi dairesinin bulunduğu yerin belediye sınırları içinde çıkan bir veya daha fazla gazetede (7418 sayılı kanunun 28 inci maddesiyle eklenen ibare; Yürürlük: 1.4.2023)ve bir internet haber sitesinde yayımlanır. Tutarın yüzmilyar lirayı (534 Sıra No.lu V.U.K Genel Tebliği ile 1.1.2022’den itibaren 490.000 -TL ve üzeri) aşması halinde ilan, Türkiye genelinde yayın yapan günlük gazetelerden birinde (7418 sayılı kanunun 28 inci maddesiyle eklenen ibare; Yürürlük: 1.4.2023)ve bir internet haber sitesinde ayrıca yapılır.
- İlan yolu ile yapılan tebliğin konusu her biri için ayrı ayrı olmak üzere 3.600 Türk lirasından fazla vergi veya vergi cezasına taalluk ettiği takdirde ilan ayrıca Hazine ve Maliye Bakanlığına bağlı vergi daireleri açısından Gelir İdaresi Başkanlığının, diğerleri için ilgili idarenin resmi internet sitesinde de duyurulabilir.
Tebliğ olunacak evrakın örnekleri yabancı memlekette bulunan mükellefin bilinen adresine ayrıca posta ile gönderilir.
İlan ve Posta ile ilan dışında günümüzde kullanılan elektronik tebligatlarda muhatabın elektronik adresine ulaştığı tarihi izleyen beşinci günün sonunda yapılmış sayılır. Vergisel açıdan tebligat sürelerine riayet edilmemesi önemli hukuki süreçleri doğurmaktadır. Öncelikle vergisel cezalar ile banka hesaplarına tedbir/bloke konulması şirketlerin mali yapısını bozmaktadır. Tebligat her ne şekilde yapılırsa yapılsın bildirim ve itiraz sürelerine dikkat edilmesi gerekmektedir. Aksi takdirde sonuçları ağır olmaktadır.
Faydalı olması dileğiyle..
Can DOYRANLI