Bu yazımda bir fabrikanın verimli imalat yapabilmesi için yapması gerekenleri hiçbir yerden alıntı yapmadan, sadece kendi tecrübelerim, okumalarım, yaşadıklarım ve gördüklerime dayanarak yazmak istedim.
Verimlilik boşa kürek çekmemektir. Kazancı, karı, satışı, ihracatı, huzuru, güveni artırmaktır. Eldeki imkanlarla en yüksek üretim kapasitesine ulaşmaktır. Verimliliği sağlamak zorundayız çünkü hepimiz binbir emekle kurduğumuz ve bugünlere getirdiğimiz fabrikamızı geleceğe taşıma arzusundayız.
Verimliliğe Etki Eden Faktörler
Fabrika Yerleşim Planı ve Düzeni
Fabrika içindeki bölümlerin yerleşimi ve kullanışlılığı, temizlik ve düzeni,
Makine ve teçhizatların fabrika içindeki konumları,
Depo ve stokların düzeni,
Fiziki koşulların yeterliliği, imalat alanı, ısıtma, soğutma, havalandırma, ses, gürültü ve toz durumu,
İnsan Kaynağının Verimli Kullanılması
Ücret ve sosyal hakların iyileştirilmesi,
Fabrika kültürü oluşturulması,
Kalifiye elemanlarla çalışma arzusu,
Fabrikada tecrübeli mühendisler istihdam etme,
Organizasyon planı oluşturup ona göre gerekli ve vasıflı eleman alımı,
İş takibi ve ödüllendirme, moral ve motivasyon çalışmaları,
Doğru kişilerle ve uyumlu personelle üretim ekipleri ve takımları oluşturma,
Verimli çalışmayı takip eden bir personel görevlendirme,
Kendimiz İçin Çalışma
İş yoğunluğu içinde kendimize çalışmayı ihmal ediyoruz. Dağınıklıktan ve düzensizlikten kurtulamıyoruz. Yoğun iş temposu içinde haftada veya ayda bir en azından yarım gün kendimize ayırmalıyız. Böylece israfın ve düzensizliğin önüne geçerken olası arızaları da gidermiş veya geciktirmiş oluruz.
Kendimiz için çalışacağımız yarım günde neler yapabiliriz?
- Fabrika içi ve depo stok kontrolleri,
- Fabrika genel temizliği ve düzeni, (Etrafa yayılan fazla ve artan malzemeler yeniden istiflenir, elimizde nelerin olduğu görülür)
- Makinalarımızın tamir ve bakımları, (Her usta kendi kullandığı makinaya aylık bakımını yapar, tezgahını ve etrafını temizler ve düzene koyar)
- Boya, badana ve temizlik işleri, (Yemekhane, çay ocağı ve ortak kullanım alanlarının temizliği yapılır)
- Proje kısmının bilgisayar ve çizimlerini yeniden düzenlemesi,
- Muhasebenin evraklarının düzenlemesi ve bilgisayarda kontrolü, aylık raporların çıkarılması,
- Personel ve takım dolaplarının düzenlenmesi,
- İş güvenliği eğitimleri ve tatbikatların yapılması,
- Otoların temizlik ve evrak, malzeme kontrollerinin yapılması,
- Üst yönetim aylık genel toplantısı,
- Fabrika etrafının düzeni ve temizliği,
Mali Verimlilik
Proje ve imalat başlangıçlarını ve bitişlerini iyi planlama, plana göre iş akış şeması oluşturup zamanında alımları gerçekleştirme,
Maddi imkanları yerinde kullanma,
Peşin veya vadeli uygun fiyata alım yapma, faiz veya vade farkı yükü altına girmeme,
Gereksiz fazla mesailerin önüne geçme,
Geleceğe yönelik aylık, yıllık bilançolar hazırlama, hedefler belirleme,
Proje ve üretim maliyetlerini doğru tahmin etmek ve öngörmek,
Olası olumsuz durumlara karşı ihtiyat akçesi ayırma,
Sirkülasyonu yoğun olan malzemeleri stoklu çalışma,
Uygun alım fırsatlarını takip etme ve değerlendirme,
Zamanı Verimli Kullanma
İş giriş-çıkış saatlerini sıkı takip etme,
Gereksiz ve zamansız toplantıların önüne geçme, toplantıları verimli kılma,
Yolda geçen zamanları minimize etme,
Şirket araçlarının güzergahlarını ve sevkiyatları doğru planlama,
Mola, yemek ve dinlenme zamanlarını iyi ayarlama,
Proje Verimliliği
“Verimliliğin başlangıç yeri, anahtarı fabrikanın proje bölümüdür. “
Proje çizimleri için uygun tasarım programlarını kullanma, programın tüm detaylarını ilgili personele öğretme,
Üretim sürecini kısaltacak, malzeme alımını azaltacak, verimliliği artıracak arge çalışmaları yapma,
Tecrübeli mühendislerin desteğini proje üzerinde yoğunlaştırma,
Tedarikçilerden teknik destek alma, teknik destek veren tedarikçilerle çalışma,
ERP gibi takip programlarını kullanma,
Düzgün bir arşiv odası oluşturma,
Satış Verimliliği
Çok yönlü kanallarla, nokta atışı ulaşacak şekilde müşteriyle temasa geçme,
(Ziyaretler, e-postalar, sosyal medya, internet, telefon, fuarlar, toplantılar, tanıtım broşürleri aktif olarak müşteriye ulaşmak için kullanılabilir.)
Satış ekibinin iyi motive edilmesi, koordinasyonu ve yönlendirilmesi
İmalatta Verimlilik
Teknolojik yeniliklere ve otomasyona önem verme,
Kullanılan her aletin ve makinenin tüm yönleriyle en doğru şekilde kullanımı için eğitim alınması,(Usta kullandığı aleti veya makineyi ne kadar iyi tanırsa o denli verimli kullanır)
Ustaya her proje ve üretim başlangıcında makinenin veya ürünün son halini kafasında canlandırmasını sağlama, bütünü gösterme,
Enerji Verimliliği
Fabrikanın su, elektrik, doğalgaz tüketimlerini tasarruflu kullanma,
Güneş enerjisi sistemlerinden faydalanma,
Yağmur suyunu depolayıp kullanma,
*****
Verimlilik konusunda en önemli öge hiç kuşkusuz vasıflı personel, özellikle de imalatta çalışan ustalarımızdır. Onların sayısı, niteliği, tecrübesi, bilgi ve becerisi verimliği artıran faktörlerden biridir. Bu yüzden onların eğitimine ve motivasyonuna özel önem vermeliyiz.
Son yıllarda okullarımızda sınıfta kalmanın olmaması, liseden her mezun olan gencin isterse üniversite eğitimine devam edebilme imkanlarının genişlemesi ve gençlerin iş tercihleri dolayısı ile maalesef yeterli sayıda usta yetişmemektedir. Bu konuda meslek liselerimizin ve çıraklık okullarımızın niteliklerinin artırılması ve desteklenmesi büyük önem arz etmektedir.
“Az zamanda çok ve büyük işler yaptık.” Mustafa Kemal ATATÜRK
CAVİT SOY