Banka ve Bankacı
Teeee çocukluğumdan beri bankalar ve bankacılar hep saygın kuruluşlar olarak hafızama kazınmıştır. Çocukluğum derken 15-20 yıl gibi bir geçmişten bahsetmiyorum. Epey geriye gideceksiniz bu çocukluk düşüncemi anlayabilmeniz için. Gerçi bugün 18 yaşında olmasam da, bugün de bankalar ve bankacılar hep saygın kişi ve kurumlar olarak piyasada faaliyetlerini sürdürmektedirler.
Bankalar basiretli tacirlerdir ve saygındırlar. Her sözünün değerinin farkındalar ve etik değerlere önem verirler. Bankacılar kendilerini yetiştirmiş, bilgili kesimlerdir.
Hatçe Teyzeye parasal konuda 40 yıllık eşi bir tavsiyede bulunsa Hatçe Teyze inanmaz ancak bir bankacı ne derse Hatçe Teyze mutlaka ona kocasından daha fazla inanır.
Bankacılık yıllarımda olsun, şu eğitmenlik ve danışmanlık yaptığım uzun yıllar sürecinde de olsa kime ne fikir versem, fikrimi uygulamaya koyma eğilimi oldukça fazladır. Bu yüzden gerek bilgi, gerekse finansal konularda karşımdakilere yanıltıcı veya gerçeklikten oldukça uzak, siyasi tarafı ağır basan fikirleri vermekten kaçınırım.
Bankaların Verdikleri Kredi Kartı
Bankalar kimsenin boğazını sıkarcasına bir ürünü satmıyor. Kredi kartını vermiyor. Kredi de vermiyor. KMH da kullandırmıyor. Kredi kartını alan müşteri, sadece bir kartla kalmayıp, birden fazla kredi kartı alıp sanki para bir başkasınınmış gibi hesapsızca harcıyor. Aynı kişinin cebinde nakit para olsa, harcamayı bu şekilde ölçüsüzce yapmayacağına inanıyorum. Kredi kartı harcamasının ödemesi geldiğinde ise müşterinin hedefinde suçlayacağı bir kişi veya kurum varsa bankalar veya bankacılardır. Kredi kartını alırken ve parasını harcarken iyi de, ödeme yaparken zor oluyor. Kişiler kart harcamasını yaparken bütçe ve cüzdanını düşünmelidir. Karttan para harcarken cebinden para çıkmadığını gören kart hamili, kart borcunun cebinden çıkmayacağını sanıyor çoğu kez.
Adını tam koyamasam da, kart harcaması nedense bedava para gibi geliyor çoğu insana. Sonrasında borç batağına girmek an meselesi oluyor.
Borç batağına girdiğinde hiç kimsenin bankaları veya bankacıları suçlamaya hakkı yoktur. Batağa saplanan kişinin öncelikle kendi iradesini kontrol etmesi gerekir.
Bankacı Bilgisiyle Müşterisini Doğru Yönlendirmelidir
Adı bende saklı olan bir bankadan bahsedeceğim. Banka adı çok önemli olmasa da yapılan olayı paylaşmadan geçemeyeceğim.
Konu dış ticaret…
Türkiye’den vesaik mukabili olarak yapılan ihracat evrakları arasında bulunan deniz konşimentosunda;
Consignee : İhracatçının bankası
olmalıdır.
Yukarıdaki şekildeki konşimentonun düzenlenmesi, konşimentodan doğan mülkiyet haklarının aracı bankanıza verilmesi ve takip açısından bankanıza sorumluluk ve yetki verildiğini anlatır. Olması gereken budur.
Ancak danışmanlığını yaptığım bir firmanın çalıştığı bankanın ihracatçı firmaya verdiği bilgi aynen şu şekilde imiş.
Demem odur ki;
Consignee kısmında; ithalatçı
yazılsın denilmiş.
Önceki hukuki sorumluluğun ne olduğunu açıklayayım; Bir ihracat işleminde deniz konşimentosunun consignee kısmında ithalatçının adının var olması durumunda malların mülkiyetinin ithalatçıya ait olduğu anlaşılır.
Herhangi bir anlaşmazlık veya ithalatçının malları almaktan vazgeçmesi vukuunda;
İhracatçı veya ihracatçının bankası malların Türkiye’ye geri getirilmesi için deniz acentesine talimat vermeye yetkili değildir. Deniz nakliyat acentesi ithalatçının ülkesinde bulunan malları Türkiye’ye getirmek için öncelikle consignee kısmında bulunan kişi olan ithalatçının onayını alacaktır. Sizce ithalatçı bu onayı verecek midir elinde böylesine güzel bir fırsat geçmişken?
Bu kafa göz yaran af edilmez bir hata ve yönlendirmedir.
Bankalar
Dış işlemler konusunda müşterisine bir bilgi verirken bence ağızlarından çıkan her cümleleri kumpasla ölçmeleri gerekir. Bir bankanın, danışmanlığını yaptığım firmaya bu şekilde söylemesi beni şaşırtmaz oldu. Alıştım.
Daha da beteri;
Akreditifler konusunda ağzı olan konuşuyor. Bilen de, bilmeyen de. Tabii çoğu kez akreditif lehtarı zarar görüyor. Neden acaba? Bankalar çoook iyi bilip, akreditif lehtarının daha az bilgiye sahip olmalarından mı acaba?
Veya akreditif konusunda bankalar fazla sıkıntıya gelmek istemediklerinden mi akreditif lehtarı zarar görüyor?
Reşat BAĞCIOĞLU
ICC International Chamber of Commerce
Türkiye Milli Komitesi
Türkiye Bankacılık Komisyon Başkanlığı Üyesi
