İthal eşyasının yurtdışındaki üretiminde kullanılan, haliyle ithal edildikleri sırada kullanılmış ve/veya yenileştirilmiş durumda olan kalıp ve fikstürlerin Türkiye’ye ithali; Söz konusu eşyaların ithali, 95/7606 sayılı İthalat Rejim Kararı’nın 2 ve 7.maddeleri ile “Kullanılmış Veya Yenileştirilmiş Eşya İthalatına İlişkin 2023/9 Sayılı İthalat Tebliği” hükümleri dikkate alınarak gerçekleştirilmekle beraber, ithal eşyasının kıymeti açısından bazı özellikler arz etmektedir.
Kişisel görüşümüz: İthal eşyasının yurtdışındaki üretiminde kullanılan, haliyle ithal edildikleri sırada kullanılmış ve/veya yenileştirilmiş durumda olan kalıp, fikstür ve benzeri eşyanın Türkiye’ye ithali sırasında, söz konusu kalıp, fikstür ve benzeri eşyanın kıymetinin tamamı veya bir kısmının, daha önce bu kalıp, fikstür ve benzeri eşyalar kullanılarak üretilen ve Türkiye’ye ithal edilen eşyaların ithalatı sırasında bu eşyaların kıymetine ilave edilerek/dağıtılarak ilgili gümrük idaresine beyan edilmiş olsalar bile, bu beyanlar dikkate alınmadan, kalıp, fikstür ve benzeri eşyanın kıymetinde herhangi bir indirime veya mahsuba gidilmeden;
1-a) Söz konusu kalıp, fikstür ve benzeri eşyanın, Kullanılmış Veya Yenileştirilmiş Eşya İthalatına İlişkin 2023/9 Sayılı İthalat Tebliği eki (Ek-1)’de yer alan listede GTİP’leri belirtilen kullanılmış veya yenileştirilmiş eşyalar arasında yer alması, belirtilen yaş kriterine uygun olması ve Türkiye’ye ithalleri sırasında karşısında gösterilen birim CIF kıymete eşit veya daha fazla/yüksek birim CIF kıymetle (diğer yurt dışı giderler kalemi dâhil) beyan edilmeleri koşulu ile, birim gümrük kıymeti belirtilmemiş ise birim kıymetine bakılmaksızın,
b) Söz konusu kalıp, fikstür ve benzeri eşyanın, Yatırım teşvik belgesi kapsamında ithal edilmeleri durumunda (Bahse konu tebliğ eki, “Ek-1”de yer almaları ve belirtilen yaş kriterine uygun olmaları şartıyla, karşılarında gösterilen birim CIF kıymetlerine bakılmaksızın (belirtilen birim CIF kıymetlerden daha düşük kıymetlerde olsalar/beyan edilseler dahi),
Türkiye’ye ithalleri mümkündür.
Örnek 1: 2023/9 Sayılı İthalat Tebliği eki (Ek-1)’de yer alan 8480.79.00.00.00 GTİP’da “Enjeksiyon veya basınçlı döküm için olmayan kauçuk veya plastik maddeler için kalıp” isimli eşyanın Türkiye’ye ithali sırasında, söz konusu kalıbın kıymetinin tamamı veya bir kısmının, daha önce bu kalıp kullanılarak üretilen ve Türkiye’ye ithal edilen eşyaların ithalatı sırasında bu eşyaların kıymetine ilave edilerek/ dağıtılarak ilgili gümrük idaresine beyan edilmiş olsa bile, söz konusu kalıbın Türkiye’ye ithali CIF<15$/Kg’dan aşağı olamaz. Fakat, söz konusu kalıbın Yatırım teşvik belgesi kapsamında ithal edilmesi durumunda ise; Birim CIF kıymetlerine bakılmaksızın (belirtilen birim CIF kıymetten “CIF<15$/Kg”dan daha düşük kıymette beyan edilse bile) Türkiye’ye ithali mümkündür.
2- Söz konusu kalıp, fikstür ve benzeri eşyalar, Kullanılmış Veya Yenileştirilmiş Eşya İthalatına İlişkin 2023/9 Sayılı İthalat Tebliği eki (Ek-1)’de yer alan listede GTİP’leri belirtilen kullanılmış veya yenileştirilmiş eşyalar arasında yer almalarına karşın, karşılarında birim CIF kıymetleri belirtilmeyenlerin Türkiye’ye ithalleri sırasında, kıymetlerinin bir kısmının, daha önce bu kalıp ve fikstürler kullanılarak üretilen ve Türkiye’ye ithal edilen eşyaların ithalatı sırasında, bu eşyaların kıymetine ilave edilerek ilgili gümrük idaresine beyan edilmiş olmaları durumunda geriye kalan kısmı/geriye kalan kıymet tutarı beyan edilmek suretiyle, daha önce tamamının beyan edilmiş olması durumunda ise söz konusu kalıp, fikstür ve benzeri eşyanın ithal sırasındaki hal ve ahvaline göre ilgili gümrük müdürlüğünce tespit edilecek kıymet üzerinden, Türkiye’ye ithali mümkündür.
3- Kullanılmış Veya Yenileştirilmiş Eşya İthalatına İlişkin 2023/9 Sayılı İthalat Tebliği eki (Ek-1)’de yer alan kalıp, fikstür ve benzeri eşyanın, (Grup 2)’de de yer alması ve ilgili uygunluk yazısının ibrazı halinde ithalatı, birim CIF kıymetine bakılmaksızın [Yani, daha önce bu kalıp, fikstür ve benzeri eşyalar kullanılarak üretilen ve Türkiye’ye ithal edilen eşyaların ithalatı sırasında, bu eşyaların kıymetine ilave edilerek ilgili gümrük idaresine beyan edilmiş olmaları durumunda geriye kalan kısmı/geriye kalan kıymet tutarı, daha önce tamamının beyan edilmiş olması durumunda ise söz konusu kalıp, fikstür ve benzeri eşyanın ithal sırasındaki hal ve ahvaline göre ilgili gümrük müdürlüğünce oluşturulacak üç kişilik bir komisyon tarafından tespit edilecek kıymet üzerinden], Türkiye’ye ithali gerçekleştirilir.
4- Kullanılmış Veya Yenileştirilmiş Eşya İthalatına İlişkin 2023/9 Sayılı İthalat Tebliği eki (Ek-1)’de yer alan eşyanın, örneğin; kalıp, fikstür ve benzeri eşyanın; a) Yatırım teşvik belgesi kapsamında olmayanların karşısında gösterilen birim CIF kıymetinden (diğer yurt dışı giderler kalemi dâhil) daha az birim CIF kıymete haiz olanların, b) Belirlenen yaş kriterinin üzerinde olanların,
Türkiye’ye ithalatlarına izin verilmez.
Örnek 2: 2023/9 Sayılı İthalat Tebliği eki (Ek-1)’de yer alan 8477.10.00.00.00 GTİP’da “Enjeksiyon makinesi” isimli eşyanın Türkiye’ye ithali sırasında, söz konusu eşyanın/enjeksiyon makinesinin kıymetinin tamamı veya bir kısmının, daha önce bu makine yurt dışında kullanılarak üretilen ve Türkiye’ye ithal edilen eşyaların ithalatı sırasında, bu eşyaların kıymetine ilave edilerek/dağıtılarak ilgili gümrük idaresine beyan edilmiş olsa bile, söz konusu enjeksiyon makinesinin Türkiye’ye ithali sırasında beyan edilen birim kıymeti CIF<15$/Kg’dan aşağı olamaz. Fakat, bahse konu enjeksiyon makinesinin Yatırım teşvik belgesi kapsamında ithal edilmesi durumunda ise; Birim CIF kıymetlerine bakılmaksızın (belirtilen birim CIF kıymetten “CIF<15$/Kg”dan daha düşük kıymette beyan edilse bile) Türkiye’ye ithali mümkündür.
Örnek 3: Mesela; 2023/9 Sayılı İthalat Tebliği eki (Ek-1)’de yer alan 8426.30.00.00.00 GTİP’da “Gemi vinci” isimli eşyanın Türkiye’ye ithali sırasında birim kıymetinin CIF<15$/Kg’dan aşağı olmaması, ayrıca yaşının da 10 yaşından büyük olmaması (en fazla 10 yıl önce üretilmiş olması), [ Yaş hesabında, belge tarih ve numarası alınan yıl hariç üretim yılı dikkate alınır. İthal izin belgesi düzenlenmiş ve yaş şartı bulunan eşyalar belge geçerlilik süresi içerisinde ithal edilebilir.] yani, en fazla 10 yıl önce üretilmiş olması, birim cif kıymet ve yaş şartının her ikisini de aynı anda taşıması gerekir. İki şarttan birisi eksik olursa söz konusu eşyanın Türkiye’ye ithalatı mümkün değildir.
– İthal edilmek istenilen eşyaya (kalıp ve fikstürlere) ait faturanın ibraz edilmemesi veya edilememesi ya da ibraz edilmekle birlikte faturada yazılı fiyatın gerçeği yansıtıp yansıtmadığı hususunda ilgili gümrük idaresince ciddi şüphelerin oluşması halinde; Eşyanın kıymeti, varsa ilgili mümessilinden sorulur. Mümessilinin bulunmaması veya cevap alınamaması halinde ise ithalatın yapıldığı Gümrük Müdürlüğünce oluşturulacak üç kişilik bir komisyon tarafından, eşyanın piyasa fiyatı ve daha önce ithali yapılan aynı veya benzeri eşya için tespit edilen fiyatlar ve temini mümkün olan diğer veriler de dikkate alınmak suretiyle ithal eşyasının kıymeti tespit edilir. Ayrıca, söz konusu eşyanın Türkiye’deki giriş liman veya mahalline kadar olan nakliyesi ile ilgili olarak yapılan nakliye ve sigorta giderlerinin de eşyanın gümrük kıymetine ilave edilmesi gerekir (Gümrükler Genel Müdürlüğü’nün 2002/18 sayılı Genelgesi).
Not: İsterseniz, başta bu konu olmak üzere Tüm Gümrük ve Dış Ticaret Konularında her türlü destek, danışmanlık, hukuki destek, eğitim vb. alanlarında firmamız “ Çoban Gümrük Dış Ticaret Denetim Danışmanlık ve Yetkilendirilmiş Gümrük Müşavirliği A. Ş.”den yardım alabilirsiniz.
Sevgi ve Muhabbetle, Sağlıcakla Kalınız.
Kerim ÇOBAN
Emekli Gümrük ve Ticaret Başmüfettişi
(Yetkilendirilmiş Gümrük Müşaviri “YGM”)
Çoban Gümrük Dış Tic. Den. Danış. ve YGM A.Ş.
www.cobangumrukdenetim.com
E Mail: info@cobangumrukdenetim.com kerim.coban@cobangumrukdenetim.com
k.coban0306@gmail.com
Tel: 0505 519 88 41
Kaynakça:
- 4458 sayılı Gümrük Kanunu.
- Gümrük Yönetmeliği.
- Kullanılmış veya Yenileştirilmiş Eşya İthalatına İlişkin 2023/9 Sayılı İthalat Tebliği.
- Gümrükler Genel Müdürlüğü’nün 2002/18 sayılı Genelgesi.