Nakliye Söz Konusu Olan Hizmet Alım İhalesi Fiyat Farkı Formülünde Akaryakıt Girdisine Yer Verilmemesi?
Mehmet ATASEVER
Simdata Danışmanlık Y.K. Başkanı
Sağlık Bak. SGB E. Bşk./KİK E. Üyesi
İtirazen Şikayet Konusu; İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, İhale dokümanı incelendiğinde, işin bir kısmının taşımalı yapılacağı yani maliyet hesabına yakıt giderlerinin de eklenmesi gerektiği, yine demirbaş ve araçların yüklenici tarafından sağlanacağı için amortisman giderlerinin de hesaplamalar içerisinde yer alması gerektiği, ancak fiyat farkı hesaplaması içerisinde yakıt ve amortisman için katsayı öngörülmemiş olup yakıt ve amortisman giderlerinin de fiyat farkı hesabına eklenmesi gerektiği, iddialarına yer verilmiştir.
25.09.2024 tarihli ve 2024/UH.II-1209 Sayılı Kamu İhale Kurulu Kararına Göre;
Yapılan inceleme ve tespitler neticesinde; Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Hizmet alımlarında fiyat farkı” başlıklı 81’inci maddesinde “81.1. Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihaleleri ile personel çalıştırılmasına dayalı olmamakla birlikte ihale dokümanında personel sayısının belirlendiği ve haftalık çalışma saatinin tamamının idarede kullanıldığı hizmet alımlarında işçilik maliyetlerine ilişkin fiyat farkı hesaplanacağının ihale dokümanında belirtilmesi gerekmektedir.
81.2. 81.1 inci madde hükmü saklı kalmak kaydıyla, fiyat farkı hesaplanması öngörülen hizmet alımı ihalelerinde, işte kullanılan tüm girdilere ilişkin ağırlık oranlarını gösterir sabit katsayıların işin niteliğine ve işte kullanılan girdilere uygun biçimde ve tüm katsayıların toplamı bire (1.00) eşit olacak şekilde belirlenmesi ve ihale dokümanında gösterilmesi gerekmektedir. Bu kapsamda işin niteliği, girdilerin yaklaşık maliyet içindeki ağırlık oranı ve işlevi gibi hususlar dikkate alınarak asli unsurlar ile bunlara ilişkin ağırlık oranı katsayıları belirlenir. Asli unsur olarak belirlenmeyen diğer tüm girdilerin malzeme veya diğer hizmetlerin ağırlık oranını temsil eden b3 katsayısı/alt katsayısı(b3,1 b3,2, …, b3,n) kapsamında olduğu kabul edilir.
Örneğin, malzeme dahil yemek hazırlama ve dağıtımı hizmet alımı ihalelerinde fiyat farkı hesaplanmasına ilişkin düzenlemelerde, işçilik (a1 ve/veya a2), nakliye varsa bu kapsamda kullanılan akaryakıt (b1) ve yemek yapımında kullanılan ana girdiler (yemek malzemeleri, kumanya vb. b3,1) asli unsur olarak belirlenir ve asli unsur olarak belirlenmeyen makine ve ekipman ile enerji gibi diğer tali girdilerin tamamının (b3,2) kapsamında olduğu kabul edilir. …” açıklaması yer almaktadır.
İdari Şartname’nin “Fiyat farkı” başlıklı 46’ncı maddesinde “46.1. İhale konusu iş için sözleşmenin uygulanması sırasında aşağıdaki esaslara göre fiyat farkı hesaplanacaktır. 46.1.1.1. Grup …….. Eğitim ve Araştırma Hastanesi, İl Sağlık Müdürlüğü, ADSM, ………… Devlet Hastanesi için: Fiyat farkı aşağıdaki formüle göre hesaplanır: F = An x B x ( Pn-1) Pn=a1+a2 İn/İo+b1 AYn/AYo+b2 Yn/Yo+b3 Gn/Go+c Mn/Mo Formülde yer alan; F: Fiyat farkını (TL), B: 0,90 sabit katsayısını, An: İlk geçici hakedişte (n=1) olmak üzere (n) inci hak edişte; birim fiyatlı işlerde uygulama ayında gerçekleşen iş kalemlerinin sözleşme fiyatlarıyla çarpılması sonucu bulunan tutarı (TL), götürü bedel işlerde ise uygulama ayında gerçekleşen ilerleme yüzdesiyle sözleşme bedelinin çarpılması sonucu bulunan tutarı (TL), Pn: İlk geçici hakedişte (n=1) olmak üzere (n) inci hakedişte, fiyat farkı hesabında kullanılan temel endeksler ve güncel endeksler ile a1, a2, b1, b2, b3 ve c değerlerinin ağırlık oranlarını temsil eden katsayıların yukarıdaki formüle uygulanması sonucu bulunan fiyat farkı katsayısını, ifade eder. Endeks tablosu: Türkiye İstatistik Kurumu tarafından aylık yayımlanan yurt içi üretici fiyat endeksi, 2003=100, CPA 2008 kısım, bölüm ve gruplarına göre tarihsel seri tablosudur.
…………
Teknik Şartname’nin “Hizmetin İfa Yerleri” başlıklı maddesinde “GRUP 1: …….. Eğitim ve Araştırma Hastanesinden, 1 mutfaktan hizmet verilecektir. …………..Eğitim ve Araştırma Hastanesi ana hizmet binasına, ……… Eğitim ve Araştırma Hastanesi Kadın Doğum ve Çocuk Hastalıkları Ek Hizmet Binası’na, …………….. Devlet Hastanesi’ne, …………….. Ağız ve Diş Sağlığı Merkezi’ne ve İl Sağlık Müdürlüğüne taşımalı servisle hizmet verilecektir. İl Sağlık Müdürlüğü Ana hizmet Binası’na, Merkez TSM (1 Nolu ASM)’ye, Fatih 3 Nolu ASM(Halk Sağlığı Başkanlığı)’ye mesai günleri içerisinde günde bir defa öğlen öğünü şeklinde, ………….Devlet Hastanesi’ne haftada yedi gün öğlen ve akşam öğünü olmak üzere günde 2 defa, Ağız ve Diş Sağlığı Merkezi’ne haftada yedi gün öğlen ve akşam öğünü olmak üzere günde 2 defa; ………. Eğitim ve Araştırma Hastanesi Hizmet Binası’ndaki mutfaktan taşımalı servisle hizmet verilecektir. Yemek Taşıma hizmetini yapacak personeller teknik şartnamede sayısı belirlenen personelin dışında olup giderleri yüklenici firma tarafından karşılanacaktır. Taşıma hijyen koşullarına ve sağlık standartlarına uygun araçla yüklenici firma tarafından yapılacaktır. Taşımalı servis ile yemek ve dağıtım hizmeti verilecek olan hastaneler ve diğer kurumlar için taşıma yapılabilmesi adına mevzuat hükümleri doğrultusunda tüm iş ve işlemler yüklenici firma sorumluluğundadır.
GRUP 2: ………… Devlet Hastanesi’nde 1 mutfaktan hizmet verilecektir. …… Devlet Hastanesi, ……….Ağız ve Diş Sağlığı Merkezi, ……….. Devlet Hastanesi, ……. Devlet Hastanesi, ……. Devlet Hastanesi ve …….. Devlet Hastanesi’ne hizmet verilecektir. ………. Ağız ve Diş Sağlığı Merkezi’ ne, …….. Devlet Hastanesi, ……… Devlet Hastanesi, …….. Devlet Hastanesi ve …….Devlet Hastanesi’ne haftada yedi gün öğlen ve akşam öğünü olmak üzere günde 2 defa; ………Devlet Hastanesi mutfağından taşımalı servisle hizmet verilecek olup yemek dağıtım hizmetini yapacak personel mevcut personelin dışında olacaktır. Giderler yüklenici firma tarafından karşılanacaktır. Taşıma hijyen koşullarına ve sağlık standartlarına uygun araçla yüklenici firma tarafından yapılacaktır. Taşımalı servis ile yemek ve dağıtım hizmeti verilecek olan hastaneler ve diğer kurumlar için taşıma yapılabilmesi adına mevzuat hükümleri doğrultusunda tüm iş ve işlemler yüklenici firma sorumluluğundadır.
GRUP 3: ………Devlet Hastanesi, ……….. Devlet Hastanesi, ……… Devlet Hastanesi. ……… Devlet Hastanesi ve ……… Devlet Hastanesi’nde olmak üzere 2 ayrı mutfakta hizmet verilecektir. ……. Devlet Hastanesi’ne haftada yedi gün öğlen ve akşam öğünü olmak üzere günde 2 defa; ……… Devlet Hastanesi mutfağından taşımalı servisle hizmet verilecek olup yemek dağıtım hizmetini yapacak personel mevcut personelin dışında olacaktır. Giderler yüklenici firma tarafından karşılanacaktır. Taşıma hijyen koşullarına ve sağlık standartlarına uygun araçla yüklenici firma tarafından yapılacaktır. Taşımalı servis ile yemek ve dağıtım hizmeti verilecek olan hastaneler ve diğer kurumlar için taşıma yapılabilmesi adına mevzuat hükümleri doğrultusunda tüm iş ve işlemler yüklenici firma sorumluluğundadır.” düzenlemesi yer almaktadır.
Kamu İhale Genel Tebliği’nin yukarıda aktarılan açıklamalarında fiyat farkı hesaplanması öngörülen hizmet alımı ihalelerinde, işte kullanılan tüm girdilere ilişkin ağırlık oranlarını gösterir sabit katsayıların işin niteliğine ve işte kullanılan girdilere uygun biçimde ve tüm katsayıların toplamı bire (1.00) eşit olacak şekilde belirlenmesi ve ihale dokümanında gösterilmesi gerektiği, bu kapsamda işin niteliği, girdilerin yaklaşık maliyet içindeki ağırlık oranı ve işlevi gibi hususlar dikkate alınarak asli unsurlar ile bunlara ilişkin ağırlık oranı katsayılarının belirleneceği, asli unsur olarak belirlenmeyen diğer tüm girdilerin malzeme veya diğer hizmetlerin ağırlık oranını temsil eden b3 katsayısı/alt katsayısı(b3,1 b3,2, …, b3,n) kapsamında olduğunun kabul edileceği,
Örneğin, malzeme dahil yemek hazırlama ve dağıtımı hizmet alımı ihalelerinde fiyat farkı hesaplanmasına ilişkin düzenlemelerde, işçilik (a1 ve/veya a2), nakliye varsa bu kapsamda kullanılan akaryakıt (b1) ve yemek yapımında kullanılan ana girdilerin (yemek malzemeleri, kumanya vb. b3,1) asli unsur olarak belirleneceği, asli unsur olarak belirlenmeyen makine ve ekipman ile enerji gibi diğer tali girdilerin tamamının (b3,2) kapsamında olduğunun kabul edileceği ifade edilmiştir.
İtirazen şikayete konu ihaleye ilişkin İdari Şartname’nin “Fiyat farkı” başlıklı 46’ncı maddesi incelendiğinde her 3 kısımda da sadece a1 (Haftalık çalışma saatinin tamamı idarede kullanılan işçiliklerin ağırlık oranı) ve b3 (Malzeme veya diğer hizmetlerin ağırlık oranı) katsayılarının belirlendiği, bunun dışındaki diğer katsayıların a2 (Haftalık çalışma saatinin tamamı idarede kullanılmayan işçiliklerin ağırlık oranı), b1 (Akaryakıtın ağırlık oranı), b2 (Diğer katı veya sıvı yakıtların ağırlık oranı) ve c (Makine ve ekipmanın amortismanına ilişkin ağırlık oranı) sıfır olarak kabul edildiği görülmüştür.
İhale dokümanı düzenlemeleri incelendiğinde ihale konusu hizmetin taşımalı olarak gerçekleştirileceği, bu kapsamda 1 ve 2’nci kısımda 1 mutfaktan, 3’üncü kısımda ise 2 mutfaktan hizmet verileceği, bunun dışında yemek hizmeti verilecek diğer birimlere bu mutfaklardan taşımalı olarak yemek servisi yapılacağı, yine doküman düzenlemelerinde yemek götürülecek hizmet birimlerine ilişkin 1 km ile 57,2 km arasında değişen kilometre bilgilerine de yer verildiği görülmüştür.
Bu çerçevede yukarıda aktarılan Kamu İhale Genel Tebliği açıklamaları dikkate alındığında, İdari Şartname’nin “Fiyat farkı” başlıklı 46’ncı maddesinde yer verilen düzenlemelerin ilgili Tebliğ açıklamalarına aykırı olduğu, şöyle ki anılan Tebliğ açıklamaları uyarınca malzemeli yemek hizmeti alımı ihalelerinde nakliye söz konusu olması durumunda bu kapsamda kullanılan akaryakıt girdisine ilişkin katsayının (b1) asli unsur olarak belirlenmesi gerekirken, İdari Şartname’nin “Fiyat farkı” başlıklı 46’ncı maddesinde b1 katsayısının belirlenmediği, bu yönüyle bakıldığında söz konusu düzenlemelerin Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Hizmet alımlarında fiyat farkı” başlıklı 81’inci maddesine aykırı olduğu anlaşılmış olup başvuru sahibinin iddiasının bu yönüyle yerinde olduğu sonucuna varılmıştır.
Mehmet ATASEVER
Simdata Danışmanlık Y.K. Başkanı
Sağlık Bak. SGB E. Bşk./KİK E. Üyesi
Mehmetatasever.org
Anahtar Kelimeler; Hizmet Alımları, Yemek İhaleleri, Fiyat Farkı, Nakliye Maliyeti, Akaryakıt Girdisi, İhalenin İptali, İdari Şartname, Yaklaşık Maliyet