FAKTORING – ALICI LİMİT İPTALİ

Sayın Reşat Hocamın bahsettiği gibi örnekler ile devam edeceğiz. Örneğimize başlamadan önce Dış Ticaret Ödeme Şekillerinden Mal Mukabili ödeme şekline değinmek istiyorum. Faktöring ile ilgili daha önceki yazılarımızda belirttiğimiz üzere faktoring garantisini ancak ödeme şekli Mal Mukabili olan yurtdışı satışları için kullanabiliyoruz.

MAL MUKABİLİ ÖDEME (CASH AGAINST GOODS)

Satıcının, bedelini tahsil etmeden malları ve evrakları (CMR, fatura, çeki listesi, sigorta sertifikası, gözetim raporu vs) alıcıya göndermesidir. Bu ödeme şeklinde, taraflar arasında uzun süreli ve güvene dayalı bir ilişki söz konusudur. Satıcının, alıcının malı kabul edeceğine, anlaştıkları vadede ödeyeceğine emin olduğu ve alıcının ülkesinin politik ve ekonomik bakımdan istikrarlı olduğu durumlarda kullanılabilir. Bir başka deyişle ihraç edilen malın bedelinin malın ithalatçı tarafından teslim alınmasından sonra ödendiği ödeme şeklidir.

Mal Mukabili ödeme şekli ihracatçı tarafından ödeme şekilleri arasında en riskli olan ödeme şekli olduğundan alıcının malın bedelini ödeyememe riskine karşılık garanti, sigorta vb yöntemlere ihtiyaç duyulmaktadır.

Örneğimizde ihracatçının bir faktoring şirketi ile faktoring sözleşmesi imzalamış, alıcı limit tahsis edilmiş, alıcıya bundan sonra faktöring şirketi ile çalışmaya başladığını ve alıcıların ödeme yapması gereken tarafın yurtdışındaki muhabir faktöring şirketleri olduğu bilgisinin iletildiği Tanıtım Mektubu (Introdcutory Letter)’ın alındığı süreçlerin tamamlandığını varsayarak devam ediyoruz.

İhracatçı Almanya’daki ithalatçıya su ihraç etmektedir. Siparişinde DAP (Delivered At Place – Belirtilen Yerde Teslim ) ve Mal mukabili (CAG – Cash Against Goods) ödeme şekli ile yükleme tarihinden itibaren 30 gün vade ile anlaşır. 01.02.2020 tarihinde mallar yüklenir, kara yolu ile tahmini varış süresi 10.02.2020 olarak nakliyecisi ile teyitleşir.

İhracatçı, 04.02.2020 tarihinde faktöring şirketinden alıcı limitinin iptal olduğu bilgisini alır.

Burada ihracatçının nasıl devam etmek istediği kararı, en önemli olanıdır.

Çünkü ihraç konusu mal olan suların, mal mukabili ödeme şekli ile siparişte anlaşılan belirtilen yerde teslimi gerçekleşmeden sorumluluğunu tamamlamış sayılmayacak ve garanti süreci, sular hala yolda iken gelen iptal bildirimi ile bitecektir.

İhracatçı malları gidişini durdurur ise gönderecek olduğu malların vadesi geldiğinde ödenmeme riskini sadece kendisi üstlenmiş olmaktan kurtulmuş olacaktır.

Ya da göndermeyi tercih edecek ancak bir faktoring garantisi olmayacağından alıcının ödeyememe riskini yine kendisi üstlenecektir. Yurt dışına ihraç edilen mallara ait bedellerin tahsil edilememesinin en önemli nedenleri;

• Mal mukabili yapılan satışlar,
• Uzun vadeli yapılan satışlar.

Uzun vadeli satışlarda ihracat kredi sigortası (alacak sigortası) yoksa, ihracat bedelinin tahsil edilememe riski de fazladır.

ÖZGE KOZALI