İnsan için stratejik bir organ olan “göz” sadece tıbbi anlamda görme olgusunun gerçekleşebilmesi işlevselliği olmamakta; Aristoteles ve Porphry gibi antik düşünürlerin ifadesi ile strateji üreten insansı bir varlık olarak nitelenmektedir. Dolayısıyla gözün görememesi tıbbi anlamının ötesinde anlamlar taşımaktadır. Tıbbi anlamında miyopi; gözün fiziksel sağlığına bağlı olarak işlevini tam olarak yerine getirememesi ve nesneleri görmede yaşadığı güçlük olarak tanımlanmaktadır. Böyle bir anatomik sorun işletmelerin sorunlarını ve fırsatlarını ifade etmede kullanıldığında işletmelerde miyopi olgusu ortaya çıkar.

İlk olarak “Maurizio Catino” tarafından işletmelerde yaşanan ve sektörel tahmindeki yetersizliklere bağlı olarak bir algı olarak nitelenen miyopi; işletmelerin sürdürülebilir rekabet avantajı yaratmaları için stratejik nitelikte bir konudur. Miyopi bir işletmedeki iş/işletmecilik sistemini farkında olmadan bozan bir durumdur. Bu durum çalışanların rutin bir seyir içinde iş yapmalarından kaynaklanmakta bireysel, örgütsel ve sektörel olarak en açık sorunların ya da fırsatların görünmediği bir duruma dönüşmektedir. Aslında miyopi işletme içerisinde hataların, yanlışların ve tehditlerin çalışanlar tarafından algılanmasındaki zafiyettir. Rutin faaliyetler içerisinde olan/olası sorunlar görünmemekte veya görmekten imtina edilir duruma gelinmektedir. Belli bir süre sonra imtina etme rutinliği bozmamaya, iş akışını zedelememeye ve olan durumda devam etmeye evrilmektedir. Bu evrilme ile işletme için bir saplantı oluşmakta ve kendi mevcut gerçekliğini kendisi sanmakta, bu durumu sürdürmeyi istemekte ve zamanla kendilerinin en iyi olduğunun gerçek(siz)liğine kapılmaktadır.

İşletmelerin miyopiden kurtulmak için onu yönetmeleri gerekmektedir. Miyopinin yönetilmesinde işletmelerin zekalarını aktif kullanmaları gerektiği, etkin bir iletişim sisteminin kullanılması zorunluluğu ya da örgütsel öğrenmenin sürdürülebilirliği önemsenmektedir.  İşletmelerin sürdürülebilir rekabet avantajı yaratabilmek için içlerindeki miyopiden bu şekillerde arınmaları ve/veya miyopiyi pozitiflemeleri gerekir. Böylelikle işletmeler kendi içlerinde yaşadıkları yetersizlikleri gidermeye yönelik davranış sergileyebilecek, yöntem ve uygulamalarındaki hataları keşfedip yönetebilecek ve çevresel fırsatları algılayabileceklerdir. Ancak bu konuda net bir reçete ve tüm işletmeler için ortak bir çerçeve çizmek olanak dahilinde değildir. Nitekim miyopi her işletme için farklı öncüllerle ele alınabilmekte, süreçte farklı şekillerde işlemekte ve sonuçları da farklı olabilmektedir.

Kaynak ve ayrıntılı okuma önerisi: Aşağıdaki eserl(er) konu ile ilgili kaynak ve bilgilendirmeyi artırmaya yöneliktir.

• Catino, M. (2013). Organizational Myopia: Problems of Rationality and Foresight in Organizations. UK-Cambridge: Cambridge University Press.
• Kaplan, M. (2021). Örgütsel Miyopi. Örgüt İçi Davranışsal Psikoloji. (Edi. Mehmet Sağır, Leyla Erat ve Aslı Uğur Aydın). İstanbul: Beta Yayınları. (ss.269-279).