Dr. Mehmet KAPLAN-Isparta Uygulamalı Bilimler Üniversitesi

Tahmin edilemeyen ve öngörülemeyen olayların yarattığı olanaksız görünenin etkisi olarak, işletmeler siyah kuğu olarak nitelenen metaforik durumla karşı karşıya bulunmaktadır. İşletmeler açısından siyah kuğular; beklenen ve deneyimlenen modellerin aksine, benzersiz ve tesadüfi bir şekilde gelişen, yüksek etkiye sahip olan ve tahmin edilemeyen olayları betimlemek için kullanılmaktadır. Siyah kuğu metaforu, ilk olarak 1697 yılında Avustralya’da tüm kuğuların beyaz olduğu görüşünün aksine siyah kuğuların beklenmedik bir şekilde keşfedilmesiyle ortaya çıkmıştır. Bilimsel anlamda ise siyah kuğu metaforu, ilk kez Taleb (2007) tarafından gerçekleştirilmiş olan “The Black Swan-TheImpact of Highly Probable” başlıklı eserde ele alınmıştır.

Siyah kuğu metaforu, tahmin edilemeyen, daha az öngörülebilen ve büyük etki yaratan olaylar olarak değerlendirilmektedir. Farklı bir ifadeyle siyah kuğunun içeriğinde; bilinmeyen bilinmeyenler, bilinmeyen bilinenler ve meydana gelebileceğine olanak verilmeyen durumlar bulunmaktadır. Siyah kuğuda bütünüyle bilinmeyen, risk analizi yapılmasına karşın açıkça öngörülemeyen ve gerçekleştirilen risk analizinde bilinen ve öngörülen olaylar olarak dikkat çekmektedir. Siyah kuğu; öngörülebilir olmayan, olağanüstü bir etkiye sahip olan ve beklenmedik olmasına rağmen ortaya çıktıktan sonra açıklanabilir bir gerekçeye sahip olmayı içeren üç temel bileşenden oluşmaktadır. Bu bağlamda bilinmeyen bilinmeyenler, bilinmeyen bilinenler ve gerçekleşmesine inanılmayan olayları ifade eden siyah kuğu metaforununişletmeler açısından değerlendirilmesinde temel anlayış şu şekilde ifade edilebilir;

Kaynak ve ayrıntılı okuma önerisi: Aşağıdaki eserl(er) konu ile ilgili kaynak ve bilgilendirmeyi artırmayayöneliktir.