Prof. Dr. Murat ERDAL ile Sektörel ve Akademik Sohbetler:

• Ünsped Gümrük Müşavirliği hissedarı Sn. Yusuf Bulut Öztürk’le dış ticaret, gümrük ve lojistik ilişkileri üzerine bir sohbet gerçekleştirdik. Değişen müşteri ihtiyaçlarını, teknoloji ve insan boyutunu konuştuk. Öncelikle teşekkür ederiz.

• Yusuf Bey, Merhaba, Röportajımıza geçmeden önce sizi tanıyabilir miyiz ?

1957 Sivas Divriği doğumluyum. 1976 yılında Kabataş Erkek Lisesi’nden mezun oldum. Ankara İktisadi Ticari İlimler Akademisi (Gazi Üniversitesi) Mali Bilimler ve Muhasebe Yüksekokulu Gümrük Bölümü’nden mezun olur olmaz 1982’de Ünsped Gümrük Müşavirliği ve Lojistik Hizmetler A.Ş.’de işe başladım.

1988 yılında patronumuz UPS Türkiye’yi kurdu ve bir süre sonra benim de gümrükleme şirketinin başına hem yönetici hem de ortak olarak geçmemi istedi. O günden beri firmanın hissedarlığını ve yönetimini üstlenmiş bulunuyorum. Galatasaray Spor Kulübü, İstanbul Gümrük Müşavirler Derneği, Büyük Kulüp ve İstanbul Golf Kulübü ve Anadolu Kulübü’ne üyelik, Türktrade Derneği’nde ise Yönetim Kurulu üyeliklerimi sürdürmekteyim.

• Ünsped şirket ailesi hakkında bilgi verir misiniz ?

Ünsped Gümrük Müşavirliği A.Ş. ve Ünsped Global Lojistik A.Ş. olmak üzere bu alanda iki ana şirketimiz bulunmaktadır. Çalışan sayısı iki şirketimizde 1.500’ün üzerindedir. Gümrük Müşavirliği şirketimizin yanı sıra lojistik şirketimiz bünyesinde; serbest depolarımız ve antrepolarımız bulunmaktadır. Amiral gemimiz olan Ünsped Gümrük Müşavirliği ve Lojistik Hizmetler A.Ş. 38 yıllık deneyimi, 1.300 civarı çalışanı, 60 A karneli gümrük müşaviri, 6 kimyageri, 50 şubesi ve Arge Departmanı ile kendi dalında Türkiye’nin en önde gelen şirketidir.

• Ünsped Gümrük Müşavirliği sektörün köklü firması. Firmanın gelişim öyküsünü ve sizi sektörde bu kadar güçlü yapan farklılıkları ana hatları ile değerlendirebilir misiniz ?

Ünsped Gümrük Müşavirliği profesyoneller tarafından yönetilen bir firma olup, tümü ile sürdürülebilirlik ve ölçümlenebilirlik ilkelerine dayalı bir yönetim anlayışı ile faaliyetlerimizi sürdürmekteyiz. Teknolojiye ve bilgi güvenliğine verdiğimiz önem bizi öne çıkaran unsurlar arasındadır. Firmamız, sektörde bir ilk olan, Kurumsal Derecelendirme çalışmasını SPK’ya akredite Saha Rating firmasına yaptırmış, halka Kapalı Şirketler (Priv.) Metodolojisine dayanarak 1.Grupta değerlendirilerek, sürdürülebilir yapısını akredite hale getirmiştir. 2015 yılından beri devam eden derecelendirmelerde 2017 yılına dair puanımız 9,01 olarak gerçekleşmiş durumda. 2015’den itibaren puanımızı sürekli yukarıya doğru çıkartmış bulunuyoruz. Yanı sıra UGM, 2018 Mart ayında Yetkilendirilmiş Yükümlü Sertifikasını (AEO) almış, yine 2018 yılında Türkiye’nin en fazla hizmet ihracatı gerçekleştiren ilk 500 firması arasında 163. sırada yer aldık.

Yine firmamızı ayıran önemli özelliklerimizden bir tanesi eğitime verdiğimiz önemdir. Her çalışanımız, hem mesleki, hem de kişisel gelişim eğitimleri sürekli olarak almakta, başarıları ve bilgi düzeyleri sürekli olarak ölçümlenmekte ve Kariyer Planları’da bu doğrultuda gerçekleştirilmektedir.

UGM, katılımcı yönetim anlayışını benimsemiş ve kültürüne yerleştirmiş bir firmadır. Sadece bu amaçla kurulmuş olan 24 adet Kurul ve/veya Komite ile, (Sosyal Sorumluluk Komitesi, Kadın Liderliği Gelişim Komitesi, Genç Kuşak Liderlik Komitesi gibi) çalışanlarının da yönetimin içerisinde ve katma değer yaratır bir şekilde olmalarını sağlamaktadır. Gümrük Müşavirleri’nden oluşan Müşavirler Kurulu ile yoğun olarak mevzuat çalışmaları ve müşterilerinden gelen konuları tartışan ve geri bildirimler yapan bir çalışma faaliyet yürütmektedir. Yine bünyesinde bulunan Mevzuat AR-GE birimi sayesinde, müşterilerine sektörel bazlı olarak düzenli mevzuat bildirimleri yapmaktadır. UGM Gümrük Müşavirliği hizmetinin yanında, firmaların talebine bağlı olarak tüm Dış Ticaret Yönetimlerini de üstlenebilme ve süreçlerin tamamında hizmet verebilme yeteneğine sahiptir.

UGM bünyesinde yer alan Teşvik departmanı sayesinde; gerek Dahilde İşleme İzinleri, gerek Yatırım Teşvik izinleri, gerekse tüm Devlet Yardımları konularında, en üst düzeyde hizmet sunabilmektedir. Saha operasyonunda çalışan tüm elemanlarımıza tahsis ettiğimiz akıllı telefonlar ve geliştirdiğimiz yazılım sayesinde, süreçleri anlık olarak takip edebilme ve bu bilgiyi anlık olarak iletebilme olanağına sahibiz. Web servis üzerinden tüm bu süreçler anlık olarak izlenebilmektedir. Yanı sıra e-mobil uygulamamız ile (Android ve IOS uyumlu) tüm akıllı telefon veya tabletlerden, yine tüm süreçler anlık takip edilebilmekte ve her tür rapora anlık ulaşılabilmektedir. Müşterilerimizin talebine bağlı olarak, eşyanın çıkış anından, varış anına kadar olan tüm süreçleri raporlayabilme ve ölçebilme olanağına da sahip bulunmaktayız.

• Dış ticaret, gümrük ve lojistik ilişkilerini nasıl değerlendirmeliyiz?

Dünya üzerinde toplam gayrisafi hasıla içerisinde dış ticaret yüzde 50’ler seviyesine ulaşmış bulunmakta. Yani çok yüksek oranda bir uluslararası ticaretin olduğunu ve her geçen gün artış gösterdiğini söyleyebiliriz. Ülkelerin dış ticaretinin artması, bir yandan lojistiğin ve teknolojinin gelişmesi, internetin yaygınlaşması ile daha fazla mümkün hale gelirken, diğer yandan da ülkelerin milli dengelerini, üreticilerini ve tüketicilerini koruma ihtiyacını da aynı oranda arttırmakta. İşte bu noktada da gümrüklerin önemi ortaya çıkmaktadır. Ülkeler için gümrükler ülke sınırlarının çizilmesi ve her anlamda koruyucu önlemlerin hayata geçirilmesi açısından da son derece önem taşımaktadır. Gümrüklerin uluslararası ticareti kısıtlayan değil, tam aksine geliştirilmesine ve engellerin kaldırılmasına dair bir misyona sahip olduğu hususunun altını çizmeyi yerinde buluyorum.

• Ünsped hayli yenilikçi bir firma. Yenilikçilik bir firma kültürü olmuş. Ar-ge biriminin rolü tam olarak nedir ?

Gümrük Müşavirliği’nin iki önemli gücü vardır : İNSAN ve TEKNOLOJİ. UGM her ikisinin de önemini en üst düzeyde bilen ve tüm yatırımlarını bu iki unsur üzerine yoğunlaştıran bir Gümrük Müşavirliği firmasıdır. Yenilikçilik ve teknolojiye verdiğimiz önem bizi bir hayli öne çıkartmış durumda. Bilgi güvenliğine verilen önem, yapay zeka ile arşivleme sistemlerini getirdiğimiz yenilikçi yaklaşım, block chain platformundaki katılımcı rolümüz gibi unsurlar firmamız açısından son derece önemlidir. Zaten bu sebeple ISO 27001 belgesine haiz olan firmamızın, Risk Yönetimi kapsamında, tüm arşivi üç farklı lokasyonda muhafaza edilmektedir.

Yanı sıra, UGM, müşterileri ile her tür sistem ve veri entegrasyonunu yapabilmektedir. İster firmanın doğrudan sistemi içerisinde yer alabiliyor, ister web tabanlı olarak sisteme entegre olarak, her tür bilgiyi alabiliyor ve hatta firmanın sistemine data gönderebiliyoruz. UGM tüm bu çalışmaları ve geliştirilen yazılımları kendi yazılım kadrosu ile yürütebilme yeteneğine ve yeterliliğine sahip bir şirkettir. AR-GE merkezinde yer alan yazılım ekibinin yanı sıra, tüm süreçlerini analiz eden ve endüstri mühendislerinden oluşan bir de “Süreç Geliştirme ve Tasarım” departmanı mevcuttur.

• Dünya pazarlarını ve güncel mevzuatı takip etmek, yorumlamak ve müşteri ilişkilerinde rehberlik etmek… Bu konuları biraz açabilir miyiz ?

Biz mesleğimiz gereği dünyadaki tüm dış ticaret hareketlerini ve gelişmeleri yakından takip etmek durumundayız. Elbette güncel mevzuatları da aynı doğrultuda izlememiz ve yorumlamamız gerekiyor. Mesleğimiz ve firmamızın müşteri yapısı gereği, tüm sektörlere hizmet verdiğimizi söyleyebilirim. Müşterilerimiz dünyanın her yerinden ithalat, her yerine de ihracat yapabiliyorlar. Günümüzde ticaret savaşları ile beraber ülkelerin mevzuatlarında da çok hızlı değişimler meydana geliyor. Güçlü müşavir yapımız ve çok sayıda yabancı dil bilen insan kaynağımız sayesinde mevzuatları hızlı bir şekilde takip edebiliyor ve müşterilerimiz ile düzenli olarak bilgi paylaşımında bulunabiliyoruz.

• Değişen müşteri ihtiyaç ve talepleri nelerdir ?
  

Değişmeyen tek şeyin değişimin kendisi olduğunu düşündüğümüzde, müşteri ihtiyaç ve taleplerinin de ayı kalmayacağını kestirebilmek mümkün. Teknolojideki gelişmeler, ticaretin daha hızlı seyretmesine neden olmakta. Müşteriler bir yandan, teknolojiyi çok daha iyi kullanan ve şeffaf bir şekilde süreçlerini ve performanslarını izlemelerini sağlayabilecek bir firma tercih ederken, diğer yandan dış ticaretin ve gümrük mevzuatının tüm gerekliliklerine fazlası ile hakim bir müşavir firmayı tercih ediyorlar. Elbette sürdürülebilir ve onlar adına haklarını gözeten firma olması da önem arz ediyor.

• Dünyada ve ülkemizde dış ticaret operasyonlarındaki trendleri değerlendirir misiniz?
  

Ticaretin sürekli olarak geliştiğinden ve teknolojiyle birlikte hızlandığından söz etmiştim. Ancak biz ülke olarak henüz tam olarak bu noktaya gelebilmiş değiliz. Dış ticaretin gelişmesi için gerekli olan önemli unsurlardan bir tanesi mevzuatlarımızın buna uygun hale gelmesi, bir diğeri ise lojistik maliyetlerimizin makul halde olması. Bugün biz halen pek çok mevzuatımızı gelişmiş ülkeler seviyesine taşıyamadığımız için dezavantajlı bir noktadayız. Örneğin Kaçakçılık mevzuatımız transit ticaret yapan firmaları dahi tehdit eder halde. Tüccarlarımızın bu denli kolay yargılanıyor olması, dış ticareti zor hale getirdiği gibi, yabancı sermayeli şirketlerin de ülkemizi tercih etmesini zorlaştırıyor. Öte yandan taşımacılık mevzuatlarımızın ve denetimlerin dünyadaki gelişmiş ülkelere uyumlu hale getirilmesi de kaçınılmaz. Buradaki zaaflarımız, ülkemizin lojistik maliyetlerinin yükselmesine neden olmakta ki, bu da bizi dezavantajlı duruma sokuyor. Dünyadaki trend, dış ticaretin kolay yapıldığı, bürokrasinin aza indirildiği ve teknolojinin daha etkin kullanıldığı şeklinde. Mikro ürün gönderimleri de yine her geçen gün artış göstermekte olup, Ünsped olarak burada da büyük deneyimlere sahip olmamız, bizi de avantajlı konuma getirmektedir.

• Gümrük işlemlerinde, bugün ve gelecekte teknoloji kullanımının etkisini yorumlar mısınız ?

Bugün de gelecekte de gümrükleme işlemlerinde teknolojinin payı çok büyük olacak. Özellikle daha az kağıdın kullanıldığı ve verilerin elektronik yolla iletildiği bir dönem olduğunu belirtmek durumundayım. Teknolojide kendisini geliştiren firmalar avantajlı hale gelecekler, uyum sağlayamayan firmaların ise kalıcı olabilmeleri neredeyse imkansız.

Son olarak Ünsped’in gelecek vizyonu hakkında konuşabilir miyiz? Orta ve uzun vadeli şirket hedef ve yatırımlarınız nelerdir ? Şirketiniz için nasıl bir gelecek hayal ediyorsunuz?

Sürdürülebilirlik ana ilkemiz olduğu için, daha çok uzun yıllar hizmet verecek bir şirket olmak ve uluslararası alanda hizmetlerimizi sürdürebilmek en büyük arzumuz ki bu konuda da muhtelif çalışmalar yaptığımızı söyleyebilirim. Bu sebepten zaten, müşavirlerimizin neredeyse tümü aynı zamanda ortağımız olarak da yer almaktadırlar. Bu da bizim sürdürülebilir bir şirket olma konusuna dair inancımızı ortaya koymaktadır.

Bu keyifli sohbet için teşekkür ederim.
Prof. Dr. Murat ERDAL
Editör
Satınalma Dergisi
dergi@satinalmadergisi.com