Günümüz dünyasında sürdürülebilirlik, işletmeler için en önemli politika ve hedeflerden biri haline gelmiştir. Şirketler özellikle son yıllarda yalnızca kâra öncelik vermenin değil, aynı zamanda çevre, toplum ve paydaşları üzerindeki sorumlu rollerinin farkında varmaya başlamıştır. Bir işletmede sürdürülebilirlik kültürü oluşturmak, uzun vadeli başarı sağlamak ve gezegen ile toplum üzerinde olumlu bir etki yaratmak için çok önemlidir. Şirketlerdeki sürdürülebilirlik kültürü, karar alma, operasyon yönetimi ve paydaş ilişkilerinde sürdürülebilirliğe öncelik veren kurumsal bir zihniyet ve değerler dizisini ifade etmektedir. Ayrıca, sürdürülebilirlik ilkelerini temel iş stratejilerine, politikalarına ve uygulamalarına entegre etmeyi ve organizasyonun her seviyesindeki çalışanlar arasında sürdürülebilirliğe toplu bir bağlılığı teşvik etmektir. Sürdürülebilirlik kültürü, yüzeysel veya göstermelik çabaların ötesine geçmek ve bunun yerine sürdürülebilirliği iş DNA’sının temel bir parçası olarak benimsemektir.

İşletmelerde sürdürülebilirlik kültürü oluşturmak, bilinçli ve bütüncül bir yaklaşım gerektirir. Bu sağlamanın en temel yollarını şöyle özetleyebiliriz:

• Sürdürülebilirlik Değerlerini ve Vizyonunu Tanımlamak: Şirketin sürdürülebilirlik değerleri, vizyonu ve hedefleri tüm çalışanlara açıkça anlatılmalıdır. Sürdürülebilirlik şirketin misyonu, vizyonu ve stratejik hedefleri arasında yer almalı ve bu yaklaşım iç iletişim, eğitim programları ve diğer kanallar aracılığıyla çalışanlara tutarlı bir şekilde aktarılmalıdır.
• Liderlik Taahhüdünü ve Hesap Verebilirliği Teşvik Etmek: Sürdürülebilirlik liderliği en üst düzey yönetim derecesinden başlar. Şirketin üst düzey yöneticileri ve liderleri sürdürülebilirliğe bağlı kalmalı ve bu konuda liderlik etmelidir. Liderler sürdürülebilirlik hedeflerine ulaşmaktan sorumlu tutulmalı ve sürdürülebilirlik performansı da şirketin performans değerlendirmelerine entegre edilmelidir.
• Her Seviyedeki Çalışana Ulaşmak: Tüm çalışanların sürdürülebilirlik girişimlerine katılması için fırsatlar yaratılmalı ve sürdürülebilirlikle ilgili kararlara girdi sunması sağlanmalıdır. Çalışanları fikirlerini, uzmanlıklarını ve yaratıcılıklarını sürdürülebilirlik çabalarına katkıda bulunmaya teşvik eden işbirlikçi ve kapsayıcı bir sistem oluşturulmalıdır.
• Sürdürülebilirlik Eğitimleri Sağlamak: Çalışanlar arasında farkındalık yaratmak ve bilgi birikimi artırmak için sürdürülebilirlik konularında düzenli eğitim ve öğretim programları oluşturulmalıdır. Bu eğitimler çalışanların sürdürülebilirliğin önemini ve rolleri ve sorumlulukları ile nasıl ilişkili olduğunu anlamalarına yardımcı olacak atölye çalışmaları, seminerler, webinarlar ve diğer öğrenme materyallerini ve araçlarını içerebilir.
• Ölçülebilir Sürdürülebilirlik Hedefleri Belirlemek: Şirketin genel sürdürülebilirlik vizyonu ve stratejisiyle uyumlu, net ve ölçülebilir sürdürülebilirlik hedefleri belirlenmelidir. Bu hedefler, karbon emisyonlarını azaltmak, çeşitliliği ve katılımı teşvik etmek veya tedarik zinciri sürdürülebilirliğini iyileştirmek gibi çevresel, sosyal ve yönetişim (ESG) konularıyla ilgili olabilir. Çalışanları motive etmek ve sorumlu tutmak için bu hedeflere yönelik ilerlemeler düzenli olarak takip edilmeli ve raporlanmalıdır.

İşletmelerde sürdürülebilirlik kültürü oluşturmak birkaç nedenden dolayı kritik önem arz etmektedir:

• Uzun Vadeli İş Başarısı: Sürdürülebilirlik iş dünyasında artık sadece trend olan bir kelime değil, işletmeler için stratejik bir zorunluluk halini almıştır. Sürdürülebilirliği iş stratejisinin temel bir parçası olarak benimsemek, şirketlerin riskleri belirlemesine ve ele almasına, fırsatları yakalamasına ve hızla değişen iş ortamına adapte olmasına yardımcı olabilir. Sürdürülebilirliği proaktif bir şekilde faaliyetlerine entegre eden şirketler, yasal değişiklikler, tüketici tercihleri ve paydaş beklentileri arasında sıkışmamak ve böylece uzun vadeli ticari başarı sağlamak için daha iyi bir konuma sahiptir.
• Artan Marka İtibarı: Sürdürülebilirlik, satın alma veya yatırım kararları verirken tüketiciler, yatırımcılar ve diğer paydaşlar için giderek daha önemli bir faktör haline gelmektedir. Güçlü bir sürdürülebilirlik kültürü, işletmelerin sosyal ve çevresel sorumluluğa bağlılıklarını göstererek olumlu bir marka itibarı oluşturmalarına ve rekabet avantajı elde etmelerine yardımcı olabilir. Sürdürülebilirliğe öncelik veren şirketler piyasada genellikle sadık müşterileri, yatırımcıları ve çalışanları çekebilecek güvenilir, ileri görüşlü ve sosyal açıdan sorumlu kuruluşlar olarak tanınır.
• Çalışan Bağlılığı: Günümüzde çalışanlar çalışmak için sorumlu şirketleri aramakta ve değerleriyle uyumlu şirketlerde çalışmayı tercih etmektedir. Sürdürülebilirlik kültürü, çalışanlar arasında bir amaç, motivasyon ve aidiyet duygusu yaratarak işletmelerin en iyi yetenekleri çekmesine, dahil etmesine ve elde tutmasına yardımcı olabilir. Çalışanlar, şirketlerinin gerçekten sürdürülebilirliğe bağlı olduğunu ve olumlu bir etki yarattığını gördüklerinde moral, motivasyon ve üretkenliği artırabilir.
• Çevresel ve Sosyal Etki: İşletmeler, iklim değişikliği, yoksulluk, eşitsizlik ve kaynakların tükenmesi gibi çevresel ve sosyal sorunların ele alınmasında önemli bir role sahiptir. Sürdürülebilirlik kültürü, işletmelerin çevre ve toplum üzerindeki olumsuz etkilerini en aza indirerek ve olumlu etkilerini en üst düzeye çıkararak bu zorlukların çözümüne aktif olarak katkıda bulunmalarını sağlar. İşletmeler, sürdürülebilirliği faaliyetlerine ve karar alma süreçlerine entegre ederek sorumlu kurumsal vatandaşlar haline gelebilir ve herkes için daha sürdürülebilir bir gelecek yaratılmasına yardımcı olabilir.

Dilek AŞAN