Tüm dünyada olduğu gibi teknoloji ve internet satınalma departmanlarındaki iş yapma şekillerini değiştirmeye devam ediyor. Sektörel araştırmalar satınalma ve tedarik zinciri biriminin radikal bir modernizasyon sürecine girdiğini ve teknolojiden daha fazla yararlanıldığını ortaya koyuyor.
Satınalma departmanını incelediğimizde içe dönük kapalı kutu gibi çalışan bir yapı ile karşı karşıya kaldığımız zamanlar artık geride kalmak üzere. Yeni dönemde satınalma ve tedarik zincirinin misyonu hem farklılaşıyor hem de daha stratejik bir hale dönüşüyor. Çok lokasyonlu üretim ve dağıtım operasyonları gerçekleştiren bir çok işletme tedarikçileri ile ya da bu işbirliğinin daha da ilerlemiş olması durumunda iş ortakları ile daha yakın ilişkiler kuruyorlar. Bu durumda satınalma ve tedarik zinciri yöneticileri artık daha görünür ve işbirliği önerilerine daha açık olma durumundalar.
Satınalma yöneticisine ulaşılmaz, telefonu hep kapalıdır, e-posta adresi yoktur gibi eskide kalan gerçekler yerini teknolojinin değiştirdiği yeni yapılara bırakıyor. Güncel teknolojik uygulamalar ile iş ortakları ile sürekli bağlantı halinde olan, sadece alıcı-satıcı arasındaki işlemi değil ticaretin kendisini yönlendiren yeni yetkinliklerle dolu bir yönetici profili doğuyor.
Teknoloji ve satınalma / tedarik zinciri yöneticiliği mesleğine etkileri ile ilgili yukarıdaki bilgilere ek olarak firma genelinde tedarik zincirinizi modernize etme konusunda çeşitli açılımlara yer vermek gerekmektedir.
1 – Süreci Yeniden Tasarlayın
Tedarik zinciri yönetimi tek bir departmanın kontrolünde gibi görünse de birbirine bağımlı çok sayıda faaliyetten oluşmaktadır. Bu nedenle süreç tabanlı düşünülmelidir. Birbirinden farklı departmanlar ve coğrafyalar ile iş yapma durumunda olan yöneticiler teknolojik uygulamalar ve iş networkleri ile bu sorunu aşabilirler. Tedarik zinciri yönetimi sürecinde işbirlikleri ve inovatif yaklaşımlar bu şekilde gerçekleştirilebilir. Bulut tabanlı iş uygulamaları ile tedarik zinciri yönetimi sürecini daha hızlı ve görünür kılabilirsiniz.
P2P (Procure to Pay) Sistemler
Postmodern ERP sistemleri olarak da belirtilen P2P sistemler (e-teklif, katalog yönetimi, cari hesap yönetimi, e-fatura hizmetlerini içeren) alıcı ve tedarikçiler arasındaki sipariş – fatura döngüsünü çok daha hızlı bir biçimde gerçekleştirebilmelerine olanak tanımaktadır. 2015 yılı itibari ile satınalma ve tedarik zinciri yazılımları arasında %11,6 ile en yüksek oranda büyüme gerçekleştiren segmenttir. Dünya genelinde yıllık cirosu 500 milyon doların altındaki şirketlerde P2P çözümlerinin penetrasyon oranı %10’un altındadır. P2P çözümleri sunan firmaların fiyatlama modellerini ve fonksiyonel özelliklerini daha küçük ölçekte işletmeler arasında yaygınlık kazanmaları açısından güncellemeleri gerektiği belirtilmektedir.
2- Bağlanın
Bağlantılı olma durumu bilgiye ulaşma, ulaşılabilir olma, iş yapış şekillerinin kolaylaşması gibi bir çok noktada bireylere ve dolayısıyla bu platformlarda iş ilişkilerini yürüten işletmelere büyük avantajlar sağlamaktadır.
Sosyal ağ siteleri üzerinden kişisel bağlantı kurma ile en yüksek seviyede gerçekleşen bu durum yeni dönemde B2B ilişkilerde de sıklıkla gerçekleşecek. Ülkemizde BuyerNetwork.net ile hem satınalma yöneticileri hem de tedarikçilerle bağlantı kurabilirsiniz.
Uluslararası bir araştırma şirketi tarafından yılın her çeyreğinde gerçekleştirilen bir araştırmaya göre dünya nüfusu 7.4 milyar iken, 3.42 milyar internet kullanıcısı ve 2.31 milyar sosyal ağ sitesi kullanıcısı bulunmaktadır. Bir önceki yıla göre internet kullanıcısı sayısı yaklaşık %10 (332 milyon kişi), sosyal ağ sitesi kullanıcısı ise yine yaklaşık %10 (219 milyon kişi) artış göstermiştir. Tüm internet kullanıcıları içerisinde mobil cihazlar üzerinden sosyal ağ sitesi kullanımı ise %27 (1.97 milyar kişi) ’dir. Bu sonuçlar ele alındığında tüm internet kullanıcılarının %46’sının bir sosyal ağ sitesini kullanarak diğer kullanıcılar ile bağlantılı olduğu ortaya çıkmaktadır. Mobil cihazların giderek daha konforlu ve kolay bir kullanım sunması da sosyal ağ siteleri ile olan etkileşimin günün her saati sürmesi anlamını taşımaktadır.
BuyerNetwork.net İş Dünyası Platformu ile Bağlanın
– Satınalma ve tedarik zinciri yöneticileri ile tedarikçilerin ortak bir ağ üzerinde iletişim sağlaması,
– Uzmanlar arasında bağlantı kurulabilmesini sağlamak,
– Tedarikçi ürün ve hizmetleri (operasyonları) hakkında bilgi toplama,
– Sektörel gelişmelerin rahatlıkla takip edilmesi,
-Tedarikçilerle işbirliği fırsatlarını değerlendirme gibi amaçlarla kurulan Türkiye’nin B2B İş Platformu BuyerNetwork.net ile hem satınalma yöneticileri ile hem de tedarikçiler ile işbirlikleri gerçekleştirebilir, satınalma süreçlerinizi daha kolay bir biçimde yürütebilirsiniz.
3- Sadece Otomasyona Değil, İnovasyona da Önem Verin
Dijitalleşme temel satınalma ve tzy süreçlerini otomatize ederek değer eklemeyen birçok faaliyeti ortadan kaldırmaktadır. Dijitalleşmenin asıl sunduğu değer ise daha farklı yeni iş yapış biçimlerini gerçekleştirilebilir kılması. Örneğin; uçtan uca tedarik zinciri görünürlüğü geçmişte hayal iken artık ortak platformlarda bir arada çalışan satınalma yöneticileri ve tedarikçiler sistem üzerinde malzeme, ürün ve üretim parçalarını izleyebiliyor, anlık rapor alabiliyorlar. Oyunun kuralları bu şekilde değişiyor diyebiliriz.
4- Veri Yönetimi Katma Değer Ekleyecek Faaliyetlerin Başında Geliyor
Her kanaldan veri yağmuruna tutulduğumuz bu dönemde satınalma ve tedarik zinciri süreçlerinde kullanabileceğimiz verilerin sağlanması ve karar almada kullanılması hayati önem taşıyor. Tedarikçi performans bilgilerinin düzenli tutulması, tedarikçi havuzunda yer alan henüz çalışılmamış tedarikçilerin sektörel performans bilgileri (BuyerNetwork.net üzerinde bu uygulamayı inceleyebilirsiniz)
Bununla birlikte harcama gruplarınızdaki tutarları coğrafi, tedarikçi bazında ya da kategori bazında denetleyebilmek, tedarikçinin tedarikçisinden başlayarak ürün hareketlerine ilişkin veriye ulaşabilmek de yeni dönemde veri yönetimi konusunda inceleme altına alınması gereken konulardan bazıları olarak öne çıkıyor.
5- Süreçleri Basitleştirin
Karmaşıklık işletmelerin düşmanıdır. Buradan hareketle süreçlerinizi basitleştirme ve yalınlaştırma konusunda tüm alternatifleri değerlendirmenizde fayda var. Teknolojiyi kullanmalı, dijitalleşmenin tedarik zinciriniz için sunduğu etkili yöntemleri değerlendirmelisiniz.
6- Harekete Geçin
Tedarik zincirinizi rekabet edebilir seviyede tutmak ve işletmenizi her zaman bir adım ilerde tutabilmenin çeşitli yolları var. Fakat en önemlisi bir an önce harekete geçmek ve tedarik zincirini modernize edecek kararları vermek. Bu konuda ülkemizde öncü işletmeler mevcut iken birçok işletme geleneksel yöntemlerle yoluna devam ediyor. Buyer Network ve Satınalma Dergisi olarak tüm işletmelerimize satınalma ve tedarik zinciri alanında mesleki ve sektörel bilgi kaynağı olma misyonumuzu yerine getirirken sizleri de harekete geçmeye davet ediyoruz.
Arş. Gör. Adil ÜNAL
İstanbul Üniversitesi
aunal@istanbul.edu.tr
adil.unal@buyernetwork.net