Bir insan neden ve nasıl tükenir? Tükenmişlik sendromu nedir? Sürdürülebilir bir enerjik yaşam mümkün müdür?
Bu sendromu en çok hizmet sektöründe ve sürekli aciliyet isteyen işlerde çalışan kişilerde görüyoruz. Bu kişilerin bir özelliği de sorumluluk duygularının yüksek olmasıdır. Sorumluluk duyguları yüksek olduğu için kimseye hayır diyemezler ve ben yapamam başarısızlığına tahammül edemezler.
İşte tükenmişlik sendromu yaşayanların hikâyesi;
Saat çalmadan 10 dk önce uyanmak için nelerimi vermezdim? En nefret ettiğim uyanma şekli alarmla olanı. Uykumu kandığım için doğal olarak uyanmayalı uzun zaman oldu.
Sanki yorgunluktan ölüyorum. Ruhum kalkmak istiyor, ama vücudum direniyor. Bazen de tam tersi oluyor.
Zihnim çok dolu. İşteki sorunlar, evdeki ihtiyaçlar hiç bitmiyor. Kendimi en huzurlu hissettiğim anlar TV karşısında koltuğa uzandığım zamanlar oldu.
Duygularım karmakarışık. Mutlu olmayı ve gerçekten, içten samimi olarak gülmeyi özledim. Stresle baş etmeyi biliyorum aslında öğrenmiştim ama uygulayamıyorum artık.
Adeta üst üste sağlı solu yumruk yemiş boksör gibiyim, dağıldım ve yere yığıldım sanki. Serseri mayın gibi ordan oraya savruluyorum. Birisi damarıma bassa dağıtacağım ortalığı..
Kendini kapana kıstırılmış fare gibi hissediyorum. Yusuf gibi dipsiz, derin bir kuyuya atıldığımı düşüyorum. Beni de yoldan geçen bir kervan alıp sahiplenir mi acaba?
“Ben yapamam, ben beceremem, bu iş beni aşıyor, bittim tükendim artık’ diye düşünmekten kendimi alamıyorum. Halbuki geçmişte ne kadar büyük ve acil işlerin üstesinden gelmiştim.
Bence bütün bu duyguların kaynağı rutin bir yaşam sürmek ve konfor alanından çıkmamakta direnmek.
Yeniden doğmak için rutinin dışına çıkmak gerekiyor. Sürekli belirli bir rutin içinde yaşamak yorar insanı. Bıkkınlık, usanma, umutsuzluk ve bitkinlik verir.
Yeni bir arkadaş ve çevresi, yeni bir dua rutini güne başlarken ve günün sonunda, yeni bir alışkanlık ve hobi edinme, daha sakin bir hayat, kalabalıklar içinde sadece etrafı ve insanları gözlemleyerek gezinme, doğayı dinleyerek bir yürüyüş yapma, kısa ve günübirlik yakın çevre gezileri iyi gelebilir diye düşünüyorum.
Hedefi olmayan gemiye hiçbir rüzgâr fayda etmez ya o yüzden hayata dair yeni hedefler, yeni gayeler edinmek lazım.
Uzaklarda aramaya gerek yok, bazen burnunun dibindekini, en yakınındakini görmek gerekir. Bazen en yakınımızdadır aslında taa uzaklarda aradığımız mutluluk.
Bazen de orijinal değişiklikler ve faaliyetler sokmak lazım hayatımıza.
Mesela bir gün kendi çocuğunuzu da yanınıza alıp oyuncakçıya gidin, kız ve erkek çocuklara uygun değişik onlarca oyuncaklar alın. Sonra aracınızla mahallenizde veya köyünüzde yola çıkın. Yol boyunca rastladığınız çocukların başını okşayıp birer oyuncak vererek oyuncakları tüketin. Bakın nasıl da oyuncaklar tükenirken sizin tükenmişlik sendromunuz sonlanıyor, içiniz huzurla doluyor. Tabi bu size sadece bir günü kurtarıyor. Etkisinin de 3 gün sürdüğünü kabul edersek 4 gün eder. Bu tip olayları kurumsal hale getirebilirseniz bir ömür boyu. Artık bu sizin hayal gücünüze bağlı.
Nietzsche’nin güzel bir sözüyle bitirelim yazımızı: ‘Öldürmeyen darbeler güçlendirir.’
Cavit SOY
