İhracatın Finansmanı Neden Önemlidir ?
Ülkemiz için ihracat kadar ihracatın finansmanı da önemlidir. İhracat yapabilmek adına uygun finansmanın ihracatçılara sunulması gereklidir ki global piyasalarda ihracatçımızın fiyatları uygun hale gelebilsin diye.
İhracat yapmak üzere ne kadar çaba sarf edersek edelim, uygun finansmanın ihracatçılara can simidi olacağı açıktır. Ülkemizin enflasyonist bir ortamda olduğunu düşündüğümüzde, ihracatçının maliyetleri her geçen gün artış sağlayacak ve ihracatçılarımız ise yüksek maliyetli kredilerle imalat yapmaya kalktığında küresel piyasalarda pazar bulması zorlaşacaktır.
Maliyeti düşük finansman ihracatçıya daima can suyu olacak, global piyasalarda nispeten daha rekabetçi olabilecektir.
İhracatın Finansmanı Kredisini Hangi Kuruluşlar Kullandırır ?
İhracat yapmak amacıyla kullandırılacak kredi;
- Bankaların kendi kaynaklarından,
- Türk Eximbank kaynağından
- Yurt dışı kaynaklı (Prefinansman Kredileri)
temin edilir.
İhracatçıların gerçek dostu ve Türk ihraç ürünlerinin yurt dışına satılmasında önemli destekler sağlayan ülkemizin gerçek gururu Türk Eximbank’ın ihracata yönelik oldukça fazla destekleri vardır.
İhracatçımız Türk Eximbank’ın desteklerinden yararlanamıyorsa, Türk Eximbank’ı yeterince tanımıyor demektir.
Yerinde bir tespit. İhracatçımız Türk Eximbank’ın ihracatçılara sunduğu desteklerin tam anlamı ile farkında olsa, her fırsatta Türk Eximbank’ın desteklerinden yararlanmaya çalışır.
İhracatçının dostu Türk Eximbank’ın kapısını şimdiye dek çalmamış ve çalışmamış ihracatçılardan edindiğim bilgileri kısa özetleyecek olursam;
- Dış ticaret tacirlerimizin Türk Eximbank’ı ve faaliyetlerinin ne olduğunu tam bilmediklerini,
- Türk Eximbank’ın ürünlerinin (kredi, istihbarat, ihracat kredi sigortası vs) oldukça hatalı bilindiğini,
- Kulaktan dolma bilgilerle ve/veya farklı finans kurumlarının dört ayağı yere basmayan gerçeği yansıtmayan bilgileri dış ticaret tacirlerimize enjekte etmeleri,
- Dış Ticaret tacirlerimizin Türk Eximbank katı kurallar içinde olduğunu bahisle negatif görüş içinde oldukları ancak Türk Eximbank bu görüşün tam tersi ülkemizin Türk Menşeili ürünlerine ait ihracat rakamlarının arttırılması için ülkemizde hiçbir bankanın rekabet edemeyeceği kredi fiyatlaması, ihracatçılara son derece pozitif yaklaşması, ihracatçıların risklerini minimize etmeleri için bir takım kurallar getirmelerinin doğru anlaşılmadığı,
- Türk Eximbank’ın kredi olanaklarından yararlanmak için; ya aracı bankalar aracılığı ile ya da dış ticaret firmaları bizzat Türk Eximbank’a başvurabilme olanağına sahipler. Türk Eximbank ihracat ve ülkemize döviz girdisi sağlayan kurum ve kuruluşlara kapılarını sonuna kadar açmaktadır. Ancak üzülerek söylemek gerekirse azımsanmayacak sayıda ihracat yapan firmalar, Türk Eximbank’a sadece aracı bankalar üzerinden başvurulabileceğini sanıyorlar. Bu doğru bilgi değildir. Konuya açıklık getirmek amacıyla Türk Eximbank’ın misyonunu kısaca şöyle açıklayabilirim;
İhracatçılarımız Türk Eximbank’ı Yeterince Tanıyorlar mı ?
Bence tam tanımıyorlar. O halde anlatalım;
Türk Eximbank’ın İhracatçılara Katkısı
En önemlisi düşük maliyetli ve ticari bankalara kıyasla daha uzun vadeli kredi verme özelliği ile ihracattın finansmanını sağlamada Türk Eximbank’ın yeri doldurulamaz. Başta İhracat Kredi Sigortası olmak üzere Türk ihracatçısının elini her alanda güçlü kılan Türk Eximbank uzun vadeli krediler ile ihracatçıya kaynak sağlamaktadır.
İhracatın Finansmanının Özellikleri Nedir ?
Bankaların kullandırdıkları çeşitli amaçlı ihtiyaç kredilerinden farklı olarak, geçen haftaki yazımda da belirttiğim üzere;
- Kredinin kullanım tarihinden sonra ihracat yapıldığı, krediyi kullandıran kuruluşa belgelendirilecektir.
- Kredi KKDF ve BSMV muafiyeti sağlar. Oysa normal ihtiyaç kredilerinde söz konusu muafiyetler yoktur.
- İhracatın finansmanı kredisini kullanan kredi borçlusu ihracatçının sadece ana para + faiz + masraflar kadar borç yükümlüğü olmayıp, aynı zamanda kullanılan kredi tutarı + faiz + masraflar toplamı kadar ihracat yaptığı belgelendirilmelidir. İhracatçının kredi borç ve masrafları kadar parayı kredi kullandıran kuruluşa geri ödeyeceği gibi, ihracat yaptığını belgeleyen taahhüt borcu da söz konusudur.
- İhracatın finansmanı kredisini kullanan ihracatçının, diğer kredilerden farklı olarak iki farklı borcun altına girer.
- İhracatın finansmanı olarak kullanılan kredinin vade sonunda krediyi kullandıran kuruluşa geri ödemesi borcun bir tanesidir. Diğer borç da ihracat taahhüt borcu olup devlete karşı yükümlülük içindedir. Krediyi kullandıran ilgili finans kuruluşları ihracat taahhüt borcunun tamamlanmadığının sonucunu T.C. Hazine ve Maliye Bakanlığı’na bildirmekle yükümlüdür.
- İhracat taahhüt yükümlülüklerinin neler olduklarını TCMB genelgeleri ile duyurmaktadır.
Dahası
İhracatın finansmanına katkısı ve Türk Eximbank denildiğinde söyleyeceklerimiz bu kadarla sınırlı kalmayacaktır. Haftaya devam edeceğim.
Reşat BAĞCIOĞLU
ICC Uluslararası Ticaret Odaları
Türkiye Milli Komitesi
Türkiye Bankacılık Komite Başkanlığı Üyesi