İtirazen Şikayet Konusu; İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, başvuru konusu ihalenin personel çalıştırılmasına dayalı olmayan bir hizmet alımı ihalesi olduğu, bu nedenle ihaleye katılan isteklilerin teklif fiyatlarında sözleşme genel giderlerinin hesaplanması gerektiği, söz konusu giderler teklif fiyatlarından düşüldükten sonra kalan tutarın asgari işçilik maliyetini karşılaması gerektiği, ancak ihale üzerinde bırakılan istekli Asil Kurumsal Hizmetler İnşaat San. ve Tic. Ltd. Şti., ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi istekli Sead Temizlik Yemek Üretim İnşaat Peyzaj Otomotiv Bilişim Spor Hizmetleri San. ve Tic. Ltd. Şti., Cpr Kurumsal Hizmetler Tic. Ltd. Şti. ve Acar Kurumsal Yönetim Hizmetleri Tic. Ltd. Şti.ye ait tekliflerin asgari işçilik maliyetinin altında kaldığı, bu nedenle anılan isteklilerin tekliflerinin değerlendirme dışı bırakılması gerektiği iddialarına yer verilmiştir.

04.05.2023 tarihli ve 2023/UH.I-715  sayılı Kamu İhale Kurulu kararına göre;

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Kamu İhale Kurumu” başlıklı 53’üncü maddesinde “…j) Kurumun gelirleri aşağıda belirtilmiştir: 1) (Değişik: 30/7/2003-4964/32 md.) Bu Kanun kapsamında yapılan ihalelere ilişkin düzenlenecek sözleşmelerden, bedeli yüzmilyar Türk Lirasını (Birmilyondörtyüzellialtıbinikiyüziki Tük Lirasını) aşanlar için yükleniciden tahsil edilecek sözleşme bedelinin onbinde beşi (İdareler ve noterler bu tutarın yüklenici tarafından Kurum hesaplarına yatırıldığını sözleşmelerin imzalanması aşamasında aramak zorundadır.)” hükmü,

Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımlarında teklif fiyata dahil olacak giderler” başlıklı 78.1.1’inci maddesinde “Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı; ihale konusu işte çalıştırılacak personel sayısının ihale dokümanında belirlendiği, bu personelin çalışma saatlerinin tamamının idare için kullanıldığı, yaklaşık maliyetinin en az %70’lik kısmının asgari işçilik maliyeti ile varsa ayni yemek ve yol giderleri dahil işçilik giderinden oluştuğu ve niteliği gereği süreklilik arz eden hizmet alımlarını ifade eder.” açıklaması,

Anılan Tebliğ’in 78.29’uncu maddesinde “Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihalelerinde, sözleşme gideri ve genel giderler dahil toplam asgari işçilik maliyetinin altında işçilik bedeli sunan isteklilerin teklifleri, ihale dokümanına aykırı teklif sunulduğu gerekçesiyle değerlendirme dışı bırakılır.” açıklaması,

Anılan Tebliğ’in 78.30’uncu maddesinde “Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihalelerinde isteklilerin teklif bedelleri varsa yüklenici karı ile aşağıdaki bileşenlerden oluşur:

1. a) Asgari İşçilik Maliyeti: İhale tarihinde yürürlükte bulunan brüt asgari ücret veya idari şartnamede brüt asgari ücretin yüzde (%) fazlası olarak belirlenen ücret (ulusal bayram ve genel tatil günleri ile fazla çalışma saatlerine ilişkin ücretler dahil), nakdi yemek ve yol bedeli gibi prime esas kazancın hesabında esas alınan işçiliğe bağlı diğer ödemeler ve işveren sigorta primlerinin toplam tutarı asgari işçilik maliyetini oluşturur.
2. b) İşçilikle Bağlantılı Ayni Giderler: İdari şartnamede işçi sayısıyla bağlantı olarak teklife dahil edilmesi öngörülen ayni giderler teklif bileşeni kabul edilir.
3. c) Hizmetin Yürütülmesine Yardımcı Unsurlar: İhale konusu hizmet işinin yürütülmesinde yardımcı nitelikte olan ve idari şartnamede belirtilen unsurlar teklif bileşeni kabul edilir.

ç) Sözleşme Giderleri ve Genel Giderler: İhale ve sözleşmeye ilişkin damga vergileri, Kamu İhale Kurumu payı ve noter masrafları gibi sözleşme giderleri ile amortisman, ihale konusu işte kullanılacak giyim gideri, oryantasyon (ihale konusu işe uyum) eğitimi gideri, 20/6/2012 tarihli ve 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu uyarınca işyeri hekimliği ve iş güvenliği uzmanı ücreti ile çalışanlara verilecek eğitim gideri, silahlı atış eğitim gideri, özel güvenlik mali sorumluluk sigortası gideri, yaka kartı, önemli bir bileşen olarak değerlendirilmeyen ilaçlama gideri, toplu ulaşım kartı bedeli ve bu nitelikteki genel giderleri karşılamak üzere, birim fiyat teklif cetvelinde yer alan her bir işçilik birim fiyatı üzerinden; işçi sayısı üzerinden teklif alınması idarece uygun görülmeyen iş kalemi/kalemleri için ise çalıştırılacak her bir personelin işçilik maliyeti üzerinden, % 4 oranında hesaplanan sözleşme giderleri ve genel giderler teklif bileşeni olarak kabul edilir.” açıklaması,

Anılan Tebliğ’in 79.3.5. maddesinde “Personel çalıştırılmasına dayalı olmayan hizmet alımlarına ilişkin yapılan aşırı düşük teklif açıklamasında, sözleşme giderleri ve genel giderlerin % 4 oranında hesaplanması söz konusu olmayacak, sözleşme giderleri ilgili mevzuatına göre hesaplanmak suretiyle açıklama yapılacaktır.” açıklaması yer almaktadır.

İdari Şartname’nin “İhale konusu işe/alıma ilişkin bilgiler” başlıklı 2. maddesinde “2.1. İhale konusu işin/alımın;

1. a) Adı: EĞİTMEN HİZMETİ ALIMI

…

8. e) Miktarı: Kısmi zamanlı olmak üzere toplam 8.652 Ders saati hizmeti alımıdır.
9. f) İşin yapılacağı/malın teslim edileceği yer: Çanakkale Belediyesi Sosyal Destek Hizmetleri Müdürlüğüne bağlı Çocuk Kültür Evi ve Altın Yıllar Yaşam Merkezi.” düzenlemesi,

Anılan Şartname’nin “Teklif fiyata dahil olan diğer giderler” başlıklı 25. maddesinde “25.1. Sözleşmenin uygulanması sırasında, ilgili mevzuat gereğince ödenecek ulaşım, sigorta, vergi, resim ve harç giderleri teklif fiyatına dahildir.

25.2. 25.1. maddesinde yer alan gider kalemlerinde artış olması ya da benzeri yeni gider kalemlerinin oluşması hallerinde, teklif edilen fiyatın bu tür artış ya da farkları karşılayacak payı içerdiği kabul edilir. Yüklenici, bu artış ve farkları ileri sürerek herhangi bir hak talebinde bulunamaz.

25.3. Teklif fiyata dahil olan diğer giderler aşağıda belirtilmiştir:

25.3.1. Sözleşmenin uygulanması sırasında ilgili mevzuat gereğince ödenecek her türlü vergi (KDV Hariç), resim, harç, sigorta ile Çalıştırılacak eğitmenler ile ilgili doğabilecek tüm mükellefiyetler, ücret, vergi, SGK primi gibi tüm yasal haklar ve ayrıca doğabilecek bütün hukuki, idari, mali, cezai mesuliyetler vb., teknik şartnamede belirtilen tüm giderler ve diğer sözleşme giderleri teklif fiyata dahil edilecektir. 25.4. Sözleşme konusu işin bedelinin ödenmesi aşamasında doğacak Katma Değer Vergisi (KDV), ilgili mevzuatı çerçevesinde İdare tarafından yükleniciye ayrıca ödenir.” düzenlemesi,

Teknik Şartname’nin “İhalenin konusu” başlıklı 1’inci maddesinde “1.1.Çanakkale Belediyesi Sosyal Destek Hizmetleri Müdürlüğüne bağlı Sosyal Hizmet Birimi, Sosyal Yardım birimi, Çocuk Kültür Evi, Atam Kreş ve Gündüz Bakım Evi (Cevatpaşa-Barbaros Şubeleri), Altın Yıllar Yaşam Merkezi, Sosyal Yaşam Evleri (Esenler Barbaros, Troya) bünyesinde çeşitli branşlarda düzenlenecek atölyeler için 2023 yılı ders saati eğitim hizmeti alım işidir.” düzenlemesi,

Anılan Şartname’nin “İhalenin süresi ve yeri” başlıklı 2’nci maddesinde “3.1. 31/03/2023 tarihinde işe başlanır ve 31/12/2023 tarihine kadar iş yapılır…” düzenlemesi,

Anılan Şartname’nin “İhale konusu işin gerçekleştirilmesi için dersler ve çalıştırılacak eğitmenin tanımları, nitelikleri” başlıklı 4’üncü maddesinde “4.1. Ders saati hizmeti karşılığında kısmi zamanlı eğitmenler çalıştırılacaktır.

”düzenlemesi,

Anılan Şartname’nin “Teklif fiyata dahil diğer giderler” başlıklı 6‘ncı maddesinde “…6.2.Ders saati hizmeti karşılığında kısmi zamanlı eğitmenler çalıştırılacaktır.

6.3.Brüt ders saati ücreti; brüt asgari ücretin derse göre %180 veya %400 fazlasının kısmi süreli çalışma için hesaplanan saatlik ücretidir. Atölye çalışmalarındaki eğitmenlere çalıştıkları saat üzerinden ücretlendirme yapılacak olup sözleşme süresince eğitmenleri haftada en fazla 30 (otuz) saat çalıştırılacaktır.

…

”düzenlemesi yer almaktadır.

Birim Fiyat Teklif Cetveli ise aşağıdaki gibidir:

Çanakkale Belediyesi Sosyal Destek Hizmetleri Müdürlüğü tarafından 17.03.2023 tarihinde e-ihale olarak gerçekleştirilen başvuru konusu ihaleye 7 isteklinin katıldığı, 22.03.2023 onay tarihli ihale komisyonu kararında geçerli tekliflerin tamamının idare tarafından hesaplanan sınır değerin üzerinde olduğu dolayısıyla aşırı düşük teklifin bulunmadığı ve ihale üzerinde bırakılan istekli olarak en düşük teklif sahibi Asil Kurumsal Hizmetler İnşaat San. ve Tic. Ltd. Şti.nin, ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi olarak Sead Temz. Yemek Ürt. İnş. Peyzaj Oto. Bilişm Spor Hizt. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin belirlendiği görülmüştür.

İtirazen şikâyete konu ihalenin personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı niteliğinde olmayan hizmet alımı niteliğinde Çanakkale Belediyesi birimlerinde 2023 yılında eğitim vermek üzere kısmi süreli personel hizmeti alımı işi olduğu, ihale dokümanında ihale konusu işte brüt asgari ücretin %180 fazlası ile 8460 saat ve brüt asgari ücretin %400 fazlası ile 192 saat personel çalıştırılacağı düzenlenmiştir.

Ayrıca, ihale konusu işin yaklaşık maliyetinin 1.490.786,25 TL ve idarece hesaplanan sınır değer tutarının 977.645,00 TL olduğu, idarenin yaklaşık maliyet hesabı incelendiğinde, KİK İşçilik Hesaplama Modülü kullanılarak yaklaşık maliyetin hesaplandığı, buna göre asgari ücretin %180 fazlası için saatlik asgari ücretin, %4 oranındaki sözleşme ve genel giderler hariç 152,57 TL olarak belirlendiği, %400 fazlası için saatlik asgari ücretin, %4 oranındaki sözleşme ve genel giderler hariç 272,44 TL olarak belirlendiği, belirlenen tutarların ders saatleri ile çarpılması sonucunda elde edilen 1.343.050,68 TL tutara sözleşme ve genel gider karşılığı (53.722,03 TL) ile yüklenici kârı (94.013,55 TL) eklenerek toplam yaklaşık maliyetin hesaplandığı tespit edilmiştir.

İhale işlem dosyası üzerinde yapılan incelemede, idare tarafından asgari ücretin %180 fazlası olan 8460 saatlik çalışma için KİK İşçilik Hesaplama Modülü kullanılarak saatlik asgari ücretin sözleşme ve genel giderler hariç 152,57 TL olarak hesaplandığı, bu kapsamda söz konusu tutarın 8460 saat ile çarpılması sonucunda 1.290.742,20 TL tutarına erişildiği, aynı şekilde asgari ücretin %400 fazlası olan 192 saatlik çalışma için saatlik asgari ücretin sözleşme ve genel giderler hariç 272,44 TL olarak hesaplandığı, söz konusu tutarın 192 saat ile çarpılması sonucunda 52.308,48 TL tutarına erişildiği, dolayısıyla ihalede teklif edilmesi gerekli asgari işçilik maliyeti tutarının 1.343.050,68 TL olması gerektiği anlaşılmıştır.

Bu kapsamda, ihale üzerinde bırakılan istekli Asil Kurumsal Hizmetler İnşaat San. ve Tic. Ltd. Şti.ye ait birim fiyat teklif cetveli incelendiğinde, anılan istekli tarafından 8460 saatlik çalıştırılacak personel için teklif edilen saatlik asgari ücretin 150,80 TL, 192 saatlik çalıştırılacak personel için teklif edilen saatlik asgari ücretin 270,00 TL birim fiyat öngörüldüğü ve bahse konu ihaleye 1.327.608,00 TL tutarında teklif sunulduğu,

Ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi istekli Sead Temz. Yemek Ürt. İnş. Peyzaj Oto. Bilişm Spor Hizt. San. ve Tic. Ltd. Şti.ye ait birim fiyat teklif cetveli incelendiğinde, anılan istekli tarafından 8460 saatlik çalıştırılacak personel için teklif edilen saatlik asgari ücretin 154,48 TL, 192 saatlik çalıştırılacak personel için teklif edilen saatlik asgari ücretin 194,49 TL birim fiyat öngörüldüğü ve bahse konu ihaleye 1.344.242,08 TL tutarında teklif sunulduğu,

Cpr Kurumsal Hizmetler Tic. Ltd. Şti.ye ait birim fiyat teklif cetveli incelendiğinde, anılan istekli tarafından 8460 saatlik çalıştırılacak personel için teklif edilen saatlik asgari ücretin 154,97 TL, 192 saatlik çalıştırılacak personel için teklif edilen saatlik asgari ücretin 274,44 TL birim fiyat öngörüldüğü ve bahse konu ihaleye 1.363.738,68 TL tutarında teklif sunulduğu,

Acar Kurumsal Yönetim Hizmetleri Tic. Ltd. Şti.ye ait birim fiyat teklif cetveli incelendiğinde, anılan istekli tarafından 8460 saatlik çalıştırılacak personel için teklif edilen saatlik asgari ücretin 154,97 TL, 192 saatlik çalıştırılacak personel için teklif edilen saatlik asgari ücretin 274,44 TL birim fiyat öngörüldüğü ve bahse konu ihaleye 1.363.738,68 TL tutarında teklif sunulduğu görülmüştür.

Kamu İhale Genel Tebliği’nin yukarıda yer verilen açıklamaları gereğince inceleme konusu ihalenin  personel çalıştırılmasına dayalı olmayan hizmet alımı   niteliğinde olduğu ve sözleşme giderlerinin ilgili mevzuatına göre hesaplanmak suretiyle tekliflerin değerlendirileceği anlaşılmıştır.

Sözleşme giderlerinin hesaplanmasında 488 sayılı Damga Vergisi Kanunu’nun “Akitlerle ilgili kâğıtlar” başlıklı bölümünde “A. Belli parayı ihtiva eden kâğıtlar: 1. Mukavelenameler, taahhütnameler ve temliknameler” için sözleşme bedelinin binde 9,48 oranında damga vergisi alınacağı, “II. Kararlar ve mazbatalar” başlıklı bölümünde “2. İhale Kanunlarına tabi olan veya olmayan resmi daire ve kamu tüzel kişiliğini haiz kurumların her türlü ihale kararları” için sözleşme bedelinin binde 5,69 oranında karar pulu ücreti alınacağı ve 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu gereğince ödenmesi gereken Kamu İhale Kurumu payı oranının %0,05 olduğu hüküm altına alınmıştır.

Bu çerçevede ilgili mevzuat uyarınca, başvuru konusu ihale açısından sözleşme damga vergisi, sözleşme karar pulu ücreti ve Kamu İhale Kurumu payı olmak üzere isteklilerin teklif fiyatının % 1,567’sine tekabül eden tutarda sözleşme giderlerinin hesaplanması gerektiği anlaşılmıştır.

Yapılan incelemede; ihale üzerinde bırakılan istekli Asil Kurumsal Hizmetler İnşaat San. ve Tic. Ltd. Şti.ye ait teklifin (1.327.608,00 TL) % 1,567’sine tekabül eden 20.803,62 TL tutarında sözleşme giderleri hesaplanmasının gerektiği tespit edilmiştir. Söz konusu ihalede teklif edilmesi gereken sözleşme ve genel giderler hariç asgari işçilik tutarı olan 1.343.050,68 TL’lik tutara 20.803,62 TL sözleşme giderlerinin ilave edilmesi sonucunda hesaplanan asgari teklif tutarının 1.363.854,30 TL olduğu ve anılan isteklinin teklifinin (1.327.608,00 TL) bu tutarı sağlamadığı,

Ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi istekli Sead Temz. Yemek Ürt. İnş. Peyzaj Oto. Bilişm Spor Hizt. San. ve Tic. Ltd. Şti.ye ait teklifin (1.344.242,88 TL) % 1,567’sine tekabül eden 21.064,29 TL tutarında sözleşme giderleri hesaplanmasının gerektiği tespit edilmiştir. Söz konusu ihalede teklif edilmesi gereken sözleşme ve genel giderler hariç asgari işçilik tutarı olan 1.343.050,68 TL’lik tutara 21.064,29 TL sözleşme giderlerinin ilave edilmesi sonucunda hesaplanan asgari teklif tutarının 1.364.114,97 TL olduğu ve anılan isteklinin teklifinin (1.344.242,88 TL) bu tutarı sağlamadığı,

Cpr Kurumsal Hizmetler Tic. Ltd. Şti.ye ait teklifin (1.363.738,68 TL) % 1,567’sine tekabül eden 21.369,79 TL tutarında sözleşme giderleri hesaplanmasının gerektiği tespit edilmiştir. Söz konusu ihalede teklif edilmesi gereken sözleşme ve genel giderler hariç asgari işçilik tutarı olan 1.343.050,68 TL’lik tutara 21.369,79 TL sözleşme giderlerinin ilave edilmesi sonucunda hesaplanan asgari teklif tutarının 1.364.420,47 TL olduğu ve anılan isteklinin teklifinin (1.363.738,68 TL) bu tutarı sağlamadığı,

Acar Kurumsal Yönetim Hizmetleri Tic. Ltd. Şti.ye ait teklifin (1.363.738,68 TL) % 1,567’sine tekabül eden 21.369,79 TL tutarında sözleşme giderleri hesaplanmasının gerektiği tespit edilmiştir. Söz konusu ihalede teklif edilmesi gereken sözleşme ve genel giderler hariç asgari işçilik tutarı olan 1.343.050,68 TL’lik tutara 21.369,79 TL sözleşme giderlerinin ilave edilmesi sonucunda hesaplanan asgari teklif tutarının 1.364.420,47 TL olduğu ve anılan isteklinin teklifinin (1.363.738,68 TL) bu tutarı sağlamadığı tespit edilmiştir.

Yapılan tespit ve incelemeler neticesinde; İhale üzerinde bırakılan istekli Asil Kurumsal Hizmetler İnşaat San. ve Tic. Ltd. Şti., Ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi istekli Sead Temz. Yemek Ürt. İnş. Peyzaj Oto. Bilişm Spor Hizt. San. ve Tic. Ltd. Şti., Cpr Kurumsal Hizmetler Tic. Ltd. Şti. ve Acar Kurumsal Yönetim Hizmetleri Tic. Ltd. Şti. tarafından sunulan tekliflerin, ihale konusu işte çalıştırılacak personele ödeneceği kabul edilen sözleşme ve genel giderler dâhil asgari işçilik maliyetini karşılamadığı anlaşıldığından başvuru sahibinin bu husustaki iddiası yerinde görülmüştür.

Mehmet ATASEVER

S.B. Strateji Geliştirme E. Bşk.

KİK E.  Üyesi