Liderlikte Sezgiler ve Veriler
M.Efsun YÜKSEL TUNÇ
İş dünyasında karar almak, sadece doğru bilgiye sahip olmakla değil, o bilgiyi nasıl yorumladığımızla da ilgilidir. Günümüz liderleri, veri temelli karar alma ile sezgisel öngörüler arasında bir denge kurmak zorunda. Peki, bir lider olarak hangi durumlarda verilere güvenmeli, hangi durumlarda sezgilerimize kulak vermeliyiz?
Her şeyin ölçülebildiği, analiz edilebildiği ve büyük veri setleriyle desteklendiği bir çağda liderlerin sezgilerine ne kadar güvenmesi gerektiği sıkça tartışılıyor. Ancak liderlik sadece rakamlardan ibaret değildir. Çoğu zaman, en büyük sıçramalarımızı yapmamızı sağlayan şey içgüdülerimizdir. Öte yandan, sezgilerimizi destekleyecek sağlam veriler olmadan büyük riskler almak da hatalara yol açabilir. Bunları yazarken aklıma gelen örnekler Indus’un sıçrama zamanlarında sezgiye mi yoksa veriye mi daha çok baktığım oluyor. Denge önemli, büyük başarıların ardında ikisini kol kola gördüğümü söyleyebilirim.
Bu noktada, veri ve sezginin çatışmak yerine birbirini desteklemesi gerektiğini söyleyebiliriz. Etkili liderlik, verileri anlamlandırmak için sezgiyi, sezgileri doğrulamak için de veriyi kullanma sanatıdır.
Veriler, ölçülebilir gerçekleri ortaya koyar. İş dünyasında başarılı olmak isteyen liderler için, objektif verilere dayalı kararlar almak kritik öneme sahiptir. Peki, verilerin güçlü olduğu alanlar nelerdir?
✔ Ölçülebilir Performans Göstergeleri (KPIs): Şirketlerin büyüme oranları, müşteri memnuniyeti skorları, satış verileri gibi metrikler liderlerin daha sağlam kararlar almasına yardımcı olur.
✔ Trend Analizleri: Pazarın yönünü doğru okumak için geçmiş verilere bakmak önemlidir. Büyük resmi görmek için verileri analiz etmek kritik bir adımdır.
✔ Risk Analizi ve Öngörülebilirlik: Veriler, riskleri minimize etmek ve en uygun stratejiyi belirlemek için güçlü bir araçtır. Örneğin, finansal kararlar alırken veriye dayalı analizler, daha güvenli ve stratejik hamleler yapmayı sağlar.
Ancak burada kritik bir nokta var: Veriler geçmişi anlatır. Geleceği tahmin etmek için tek başına yeterli olmayabilir. İşte tam da burada sezgiler devreye girer.
Sezgiler, deneyim, gözlem ve bilinçdışında işlenen bilgilerin birleşiminden doğar. Bir lider olarak, yıllar içinde edindiğimiz deneyimler, farkında olmadan topladığımız bilgiler ve içgüdülerimiz, bazen verilerin gösteremediği şeyleri görmemizi sağlar.
✔ Belirsizlik Anlarında Hızlı Karar Vermek: Veriler her zaman tam olmayabilir ya da bir kriz anında elimizde yeterli analiz süresi bulunmayabilir. Böyle zamanlarda liderin sezgileri yön gösterir.
✔ İnsan Faktörünü Anlamak: Rakamlar, çalışan bağlılığını ya da müşteri sadakatini tam olarak açıklayamaz. İnsan ilişkileri ve liderlik, sezgisel kararların en kritik olduğu alanlardan biridir.
✔ Yaratıcı ve Yenilikçi Kararlar: Sezgiler, ezber bozan, risk alan ve yenilikçi kararların temelini oluşturur. Bazen pazar verileri “bu iş olmaz” derken, bir liderin sezgileri “bunu deneyelim” diyerek büyük başarılar getirebilir.
Örneğin, Steve Jobs, verilerin iPhone’un başarılı olamayacağını söylediği bir dönemde sezgilerine güvenerek bu vizyoner ürünü ortaya koydu. Sonuç? Teknoloji dünyasında bir devrim…
Peki, liderler olarak sezgilerimizi ve verileri nasıl dengede tutabiliriz? İşte birkaç temel öneri:
- Verileri Sezgilerle Harmanlayalım: Sayılar ve tablolar bize geçmişi anlatır, ancak büyük kararları alırken deneyim ve sezgilerimizi de devreye sokalım.
- Verileri Doğru Okuyalım ve Anlamlandıralım: Her veri doğru yönlendirmez. Doğru sorular sormak, bağlamı anlamak ve veriyi derinlemesine analiz etmek önemli.
- Sezgilerimizi Test Edelim: İçgüdülerimiz bize “bu doğru yol” diyorsa, küçük bir pilot uygulama ile bunu test edelim. Böylece sezgisel bir kararı doğrulayan veriler oluşturabiliriz.
- Deneyime Dayalı Sezgilerimizi Güçlendirelim: Sezgiler doğuştan gelmez, geliştirilebilir. Deneyim kazandıkça, daha iyi sezgisel kararlar alabiliriz.
- Hızlı Kararlarda Sezgilere, Uzun Vadede Verilere Güvenelim: Anlık ve çevik kararlar için sezgilerimizi, uzun vadeli stratejiler için verileri ön planda tutalım.
Güçlü liderler, verileri anlamlandıran sezgilere ve sezgileri doğrulayan verilere sahip olanlardır. Ne yalnızca verilere saplanıp kalmalıyız ne de tamamen içgüdülerimize güvenerek hareket etmeliyiz. Büyük kararlar, veri temelli sezgisel liderlik ile alınır.
Siz karar alırken daha çok neye güveniyorsunuz? Verilere mi, sezgilerinize mi?
M.Efsun YÜKSEL TUNÇ
Eğitmen ve Yönetim Danışmanı
Yaşam ve Yönetici Koçu
efsun@indus.com.tr
https://www.linkedin.com/in/efsunyukseltunc/
Instagram @indusefsun
#liderlik #kararalmak #sezgiselveveri #sezgiselliderlik #verianalizi #stratejikliderlik #işdünyası #liderlikbecerileri #kararvermek #işhayatı #veriodaklıkararlar #deneyimveyenilik #çeviklik #yenilikçidüşünce #stratejigeliştirmek
