Dönüşüm Dalgaları
M.Efsun Yüksel Tunç
Eğitmen ve Yönetim Danışmanı
Yaşam ve Yönetici Koçu
efsun@indus.com.tr
Günümüzün hızla değişen tedarik zinciri dünyasında, satın alma uzmanları yalnızca fiyat ve kalite odaklı kararlar alan birimler olmaktan çok daha fazlasını ifade ediyor. Bugün satın alma, stratejik düşünme, risk yönetimi, sürdürülebilirlik, tedarikçi ilişkileri ve dijital dönüşüm gibi çok boyutlu alanlarda aktif sorumluluk üstlenen bir yapı hâline geldi.
Bu dönüşüm, yalnızca kurumsal düzeyde değil, bireysel düzeyde de derin ve çok katmanlı bir değişim sürecini gerekli kılıyor. Tıpkı kelebeğin kozasından çıkışı gibi: görünmeyen fakat yapılandırıcı, sancılı ama dönüştürücü.
Satın almada dönüşüm artık bir seçenek değil, bir zorunluluk. Harvard Business Review’ın 2023 yılı raporuna göre, satın alma departmanları artık yalnızca operasyonel değil, stratejik kararların merkezinde yer alıyor. Bu değişim, satın alma uzmanlarının rollerini yeniden tanımlamalarını zorunlu kılıyor: sadece tedarik eden değil, aynı zamanda strateji ortağı, risk öngörücüsü, inovasyon destekçisi ve sürdürülebilirlik savunucusu olmak.
Bu bağlamda, bireysel yetkinliklerin gelişimi en az kurumsal süreçler kadar önem kazanıyor. Dönüşüm artık dışsal bir görev tanımından çok, içsel bir zihniyet değişimi olarak karşımıza çıkıyor.
Duygusal esneklik ve belirsizlikle yaşamak artık normaliz oldu. Tedarik zincirleri, özellikle pandemi sonrası dönemde büyük bir türbülansa girdi. Tedarik sürelerinin uzaması, ham madde krizleri, lojistik darboğazları ve politik riskler, satın alma uzmanlarını adeta “kozanın içinde” düşünmeye zorladı.
Bu noktada, duygusal esneklik ve belirsizlikle baş edebilme becerisi, satın alma profesyonelleri için temel bir yetkinliğe dönüştü. Columbia Business School’un bir araştırmasına göre, değişim döneminde kendi iç süreçlerini yöneten profesyonellerin karar alma kalitesi %35 oranında artıyor. Bu veri, bireysel dönüşümün yalnızca kişisel değil, kurumsal faydaya da katkı sunduğunun altını çiziyor.
Tedarikçi ilişkilerinde yeni bir zihniyet, iş birliği odağı daha çok konuşulur oldu. Geçmişte tedarikçi ilişkileri çoğunlukla fiyat odaklı yürütülürken, bugün uzun vadeli güven, açık iletişim ve ortak değer yaratımı kavramları öne çıkıyor. Bu yeni yaklaşım, satın alma uzmanlarından sadece teknik değil, aynı zamanda sosyal ve duygusal beceriler de talep ediyor.
Procter & Gamble’ın 2022 yılında yayınladığı bir vaka analizinde, satın alma ekibinde yürütülen zihinsel dönüşüm programının, 1 yıl içinde tedarikçi memnuniyetinde %20’lik bir artış sağladığı belirtiliyor. Bu da gösteriyor ki kozadan çıkan profesyoneller yalnızca kendi kariyerlerini değil, ilişkiler ağını da dönüştürüyor.
Dijitalleşme ile değil, dijital zekâyla uyum daha kıymetli hale geldi. Dijital satın alma sistemleri, otomasyon araçları, yapay zekâ destekli analizler artık sektörde sıradan birer unsur haline geldi. Ancak satın alma profesyonelinin dönüşümünü asıl belirleyen şey, bu araçlarla nasıl çalıştığı, ne zaman devreye aldığı, veriyi nasıl stratejiye çevirdiği oluyor.
Bu noktada bireyin içsel dönüşümü yani dijital zekâsı, klasik teknik bilginin önüne geçiyor. Yani kozadan çıkmak, artık sadece yeni sistemleri öğrenmek değil; daha farklı düşünmeyi, hızlı uyum sağlamayı ve sezgileri veriyle dengelemeyi de kapsıyor.
Kozadan çıkmanın kurumsal karşılığı, değer katmak oldu. Tüm bu bireysel dönüşümler, kurumsal faydaya nasıl dönüşür sorusu daha çok sorulur oldu. World Economic Forum’un 2025 raporuna göre, bir şirketin değişen dünyaya adaptasyonu büyük ölçüde içerdeki çalışanların dönüşüm hızına bağlı. Satın alma birimi bu açıdan kilit rol oynar çünkü şirketin dış dünyayla ilk teması burada gerçekleşir.
- Daha analitik düşünen
- Daha hızlı karar alan
- İlişki yönetiminde çevik davranan
- Teknolojiyi stratejik araç olarak kullanan profesyoneller, organizasyonların rekabet avantajını artırıyor.
Satın alma profesyonelleri için artık kozadan çıkma zamanı. Bu, sadece bireysel bir gelişim süreci değil, aynı zamanda sektörün yeniden şekillendiği bir döneme katkı sunma fırsatı. Ve dönüşüm, yalnızca bilgiyle değil, bu bilgiyi içselleştirme ve davranışa dönüştürme kapasitesiyle mümkündür. “Görünmeyeni dönüştürenler, görünür geleceği inşa eder.” Satın alma dünyasında bu gelecek, bugün kendi kozamızdan çıkmaya cesaret edersek mümkün olacak.
M.Efsun Yüksel Tunç
Eğitmen ve Yönetim Danışmanı
Yaşam ve Yönetici Koçu
efsun@indus.com.tr
https://www.linkedin.com/in/efsunyukseltunc/
Instagram @indusefsun