Dövizin Boğazını Sıktık
Teeee 22 Ağustos 2022 tarihinden bugüne bir USD TRL grafiği aldım. 22 Ağustos 2022 tarihinde USD TRL C/18.0650 imiş.
Bilhassa Ekim 2022 ayında USD TRL C/18.6500 seviyesine kadar çıkmışken, Ekim 2022 ayından bugüne kadar geçen sürede bırakın USD TRL fiyatının yükselmesini enflasyonun çok yüksek seyretmesine rağmen USD TRL’nin fiyatı geriledi.
Belli ki dövizin boğazını sıkmışız.
Yukarıdaki grafikte de dövizin boğazının sıkıldığı ve nefes almasının zorlaştığı görülmektedir.
Finansal Piyasalarda Deprem De Olsa Bizde Dolar Fiyatı Hep Aynı
Finansal piyasalarda hiçbir zaman dövizin fiyatı tek düze gitmez. Haber ve beklentilere göre dövizin fiyatı iniş ve çıkış gösterir. Ancak ülkemizde durum öyle değil. Döviz ne kadar düşse de, ne kadar yükselse de çok geçmeden bir-iki gün içinde tekrar standart fiyatına geliyor: bu aralar USD TRL C/18.60 civarına demir atmış durumda.
Bir sihirli el, dövizin fiyatını hep aynı fiyatta tutuyor.
Bankacılık hayatımda hiçbir dönem dövizin fiyatını bu şekilde görmedim. Dövizin boğazı sıkılıyor ve nefes alamıyor
Dövizin Boğazını Sıkmanın Kime Yararı Var Sizce ?
Aşağıdaki tablo T.C. Ticaret Bakanlığı’nın resmi sitesinden alınan rakamlar.
Hadi inceleyelim;
İhracat mı İthalat mı Rekor Kırıyor ?
İhracat rekor kırıyor dense de asıl tarihi rekoru ithalatın kırdığı bir gerçektir. Tüm zamanların en yüksek ithalatı Ocak-Ekim 2022 dönemi arasında USD.300.553.000.000.- İhracatımız % 15.40 artarken ithalatımız ise % 39.50 artmıştır.
Aynı dönemde ihracat rakamı ise USD.209.450.000.000.-
Hani ihracat rekor kırmıştı? Aslında rekor kırdığı doğrudur ama ithalatın açık ara rekor kırdığından söz etmiyoruz.
Boğazı Sıkılan Dövizin Getirdiği Sonuçlar:
- İhracat yaya kalır, ithalat ise adeta patlar.
- Enflasyonist bir ülkede ihracatçılar ürettiği malları yurt dışına minimum bir kârla satıp, dövizin yükselişinden bir kâr beklentisi içerisinde iken, dövizin ya aynı fiyatta kalması veya döviz kurunun düşmesi ihracatçıya kâr yerine zarar yazacaktır.
- Döviz kurunun aynı veya düşün kalması, ithalatçıya adeta sabit kur garantisi niteliğindedir ki ithalatçının kur riskini minimal duruma getiriliyor.
- Döviz kurunun sabit kalması, faizlerin de enflasyonun bir hayli altında kalmasından dolayı TRL tasarruf olanağını ortadan kaldırıyor ve tasarruf sahiplerini Türk Lirası araçlar dışındaki diğer enstrümanlara; altın, borsa, döviz gibi yatırım araçlarına yöneltmiştir.
- Ucuz ve boğazı sıkılan döviz hiç dönemde aynı yerde kalmamış, en küçük bir gevşemede döviz acımasızca yükselmeye devam eder.
- Dövizi yerinde tutabilmek adına hangi enstrüman kullanılıyor? Ekstra faiz mi veriliyor, arka kapıdan döviz mi satılıyor, kredilerle ilgili farklı düzenlemeler mi yapılıyor? Tüm bunların ekonomimize yarar getireceğini düşünmüyorum. Ya hazinemize ya da piyasaya zarar verecektir.
- Dövizin boğazı sıkılarak ve alınan kararlarla “Liralaşma” politikası ile piyasada bulunan tüm oyuncular ters ve dengesiz pozisyonda yakalanacak dövizin ani yükselmesi halinde ki olasılık dahilindedir, döviz borcu olan piyasa oyuncuları ve dış ticaret tacirlerinin kur farkı zararlarının miktarı oldukça fazla olacaktır.
Boğazı sıkılan döviz ile ilgili kısaca bunları söylemek istiyorum.
Böyle Devam Edersek;
Faizler piyasa gereği olmaksızın aşağı çekildiğinde döviz talebi önündeki engel de kalkar. Piyasa spekülatörleri en basit bir operasyon işlemi ile düşük faizli Türk Lirası kredi çeker ve döviz satın alır.
Enflasyon, faiz ve döviz için söylenecek çok söz var. Ama sadece bir tanesini söylüyorum; ekonomik dengeler bozuldu. Otoritelerin 2023’de enflasyon tek haneye düşer şeklindeki düşüncelerinin bir yorum yapmıyorum. Bir ay sonrasının enflasyon tahminini tutturamayan otoriteler 2023 yılının enflasyonun tek haneye düşeceğini nasıl tahmin edebilirler?
Bekleyip göreceğiz.
Reşat BAĞCIOĞLU
Ticaretle ilgili alım-satım ve danışmanlık taleplerinizi, https://satinalmadergisi.com/ticaritalep/ sayfasından iletebilirsiniz.