Endüstriyel fırınlarda işin içinde hem makine imalatı hem de yüksek ısı girdiğinden boya konusu çok hassastır. Endüstriyel boyama, imalatın son, satışın ise ilk basamağını oluşturan, ürünün kalitesini ve piyasa değerini artıran önemli bir alandır.
- Boya konusunda genelde endüstriyel rapid boya kullanılır. Mat, yarı mat veya parlak olarak kullanılan boya müşterinin isteğine göre şekillenir. Her müşterinin kendi markasını ön plana çıkaran renk tercihleri vardır.
- Ancak makinanın gaz hattı, pnömatik hattı, hidrolik kısmı, korkuluk, platform benzeri kısımlarında mutlaka uluslararası standartların gereği yerine getirilmelidir.
- Boya tercihinde özellikle sertifika ve MSDS formları olan, hızlı kuruyan, malzemeye iyi yapışan, kapatıcılığı yüksek kaliteli boyalar tercih edilmelidir.
- Fırının yüksek ısıya maruz kalan kısımlarında ısıya dayanıklı boya kullanılır. Burada gri veya siyah dışında alternatif renk yoktur ve ısıya dayanıklı boya astar olmaksızın yüzeye direkt uygulanabilir. Bu boyalar kürlemeden sonra ısıyı gördükçe yüzeye daha iyi yapışır.
- Makine imal edilirken çelik kısmında özellikle kumlanmış ve astar boyalı çelik kullanılırsa boya daha kaliteli netice verir.
- Boya öncesi kaynak çapaklarının temizliği, yüzeydeki yağ ve kirin temizlenmesi önemlidir. Ancak tinerle temizlik yapmak yerine insan sağlığına daha az zarar veren kimyasallarla yapmak isabetli olur.
- Yüzeyde eski boya varsa, kabarmış veya gevşemiş boyalar tamamen kazınarak uzaklaştırılmalıdır. Boyanın gelmemesi gereken yerler maskeleme bantlarıyla kapatılmalıdır.
- Boya kullanmadan önce iyice karıştırılmalı ve mümkünse sadece pistole ile uygulanmalıdır. Tavsiye edilen püskürtme basıncı 26-28 saniyede (DIN 4 Cup) ile 55-60 p.s.i basınçtır. Tüm aletler boya bitiminde rapid tinerle temizlenmelidir.
- Uygulama esnasında yüzey sıcaklığının +5°C ile +30°C arasında olmasına özen gösterilmelidir.
- Eğer makine dış ortamda kullanılacaksa epoksi boya kullanılmalıdır.
- Boya yapılırken yüzey temizliğinden sonra önce astar sonra son kat uygulanmalıdır. Rapid tinerle pistole püskürtme kıvamını sağlamak için %10-15 kadar inceltilebilir.
- Gerekli yerlerde çelik macun kullanımı ve zımparalanması gerekebilir.
- Rulo ile veya boya tabancası ile boyanarak yüzeyde müşterinin istediği mikron düzeyinde boyama yapılması, yüzeyin tamamında eşit düzeyde mikron kalınlığına ulaşılması gerekir.
- Boya yapan ustanın iş güvenliği ekipmanlarını doğru ve yerinde kullanması, boya kabini içinde güvenli boya yapılması ve boyanın fırınlanması ve kurutulması önemlidir. Zira boyacıların çoğu ileriki yaşlarda meslek hastalıklarına maruz kalabilmektedirler.
- Boya yapılacak malzemelerin etrafında boya tozlarının gidebileceği ve üzerine yapışabileceği ekipmanların uzaklaştırılması, yanıcı ve yakıcı maddelere dikkat edilmesi ve iyi havalandırılması önemlidir.
- Boyaların uygun koşullarda yangına karşı önlem alınmış iyi havalandırılmış depolarda saklanması gerekir.
- İyi havalandırılan ve serin bir ortamda, ağzı açılmamış orijinal ambalajında 2 yıldan fazla kullanılmayan boyalar uygun atık firmalarına teslim edilmelidir.
Boya ustası bulmak ve yetiştirmek zordur. Ustalık ayrı bir kabiliyet, titiz bir çalışma, dikkat ve deneyim gerektirir.
Katkılarından dolayı teşekkür ederim. Ayrıntılı bilgiler linklerden okunabilir.
https://www.kansaialtan.com.tr/konvansiyonel-havali-sprey-uygulamalari
https://kanatboya.com.tr/makina.html
Cavit SOY