Tüm iş ve strateji kitapları başarıya odaklanır. Derslerde başarılar anlatılır, başarılar üzerine örnek olaylar analiz edilir ve başarılardan dersler çıkarılır. Başarılı olmak için gereken stratejiler, faaliyetler ve düşünsel süreçler üzerinde durulur. Hikayenin içinde hep başarı vurgusu vardır. Tüm bu yapılanlar pratikte doğru ve gerçek olmakla beraber aynı zamanda “başarısızlıkların” da hikayenin içinde olması gerekir. Nitekim hiçbir kitap, plan, örnek olay, yönetici, danışman veya uygulama mutlak başarı vermez ve/veya veremez. Nitekim uygulamada çok başarılı işletmeler bile stratejik hatalar yapılabilmektedir. Yapılan hatalar, yanlış uygulamalar ve yanlış kararlar işletmelere korkunç hatalar yaptırmakta ve işletmeler bedelini yok olarak ödemekte veya birinciliklerini yeni yetme işletmelere kaptırabilmektedirler.

Stratejik başarısızlık; işletmelerin kaos, belirsizlik ve değişim/dönüşüm ile şekillenen çevrede karar almada ve uygulamada hata yapması ile sonuçlanan bir eylemdir. İşletme karar alırken geçmişin veri ve deneyimlerinden yararlanırken hata yapabilmekte ve bu durum stratejik başarısızlığı üretmektedir. İşletme hangi stratejiyi hangi faaliyette uygulayacağına yönelik karar alırken ve uygulamaya geçirirken bir ya da birkaçını tercih etmekte ancak bazı zamanlar tercih etmedikleri daha iyi sonuçlar verebilecek hale geldiğinde ise stratejik başarısızlık oluşmaktadır. Bu duruma yönelik birçok örnek verilebilir. Sözgelimi, Kodak işletmesi tüketici ihtiyaçlarının değişimini yeterince okuyamadı ve/veya tercihini başka seçeneklere kaydıramadı. Bu durum onun hızlı bir şekilde iflasa sürüklenmesi ile sonuçlandı. Bir başka örnek ise doksanlı yılların sonunda dünyanın en çok satan telefon markası olan Nokia’nın yenilikçi bir bakış açısını sadece çeşitlendirme üzerine inşa etmesi ile yaşadığı kayıplar stratejik başarısızlığı örnektir. İşte işletmenin stratejik başarısızlıklarını okuması için ve ondan faydalanarak sadece pozitifliklerin değil de negatifliklerinde dikkate alınması için yapılması gerekenler şu şekilde ifade edilebilir.

• Başarısızlık realitesinin kabulü: İşletme başarısızlık yaşayabileceğini ve yaşadığını kabul etmelidir. Çünkü başarısızlıktan başarı üretebilecek bir gizil güç olacaktır.
• Öğrenme ve yenilenme: İşletme yaşadığı başarısızlıktan yeni fikirler öğrenebilecektir. Öğrendiği her yeni fikir geçmişteki yanlış okumaları, tahminleri ve uygulamaları öğrenme ve kendini yenileme fırsatı sağlayacaktır.
• Hataların etkin yönetimi: İşletmenin stratejik başarısızlık sonucunda ortaya çıkan hataları doğallığı ve yanlışlığı üzerinden incelemesi gerekir. Bu inceleme sonucunda hataların etkin bir şekilde yönetilmesi gerçekleşir.

Kaynak ve ayrıntılı okuma önerisi: Aşağıdaki eserl(er) konu ile ilgili kaynak ve bilgilendirmeyi artırmaya yöneliktir.

• Mehmet Kaplan (Edi.) (2021). Strateji Yönetsel Bağlam Çerçevesinde Güncel Okumalar. Konya: Eğitim Kitabevi.