Sahte Deniz Konşimentosuna Ödeme Yapan Bankalar – Bölüm 2
Reşat BAĞCIOĞLU
Deniz Konşimentosu Önemi
Deniz konşimentosunu nasıl sorgularsan sorgula, hangi banka veya dış ticaret kuruluşuna sorarsanız sorun, deniz konşimentosu için söylenecek tek sözleri varsa o da şöyledir:
Deniz konşimentosu dış ticaret evrakları arasındaki en önemli belge olup adeta malların mülkiyetini temsil eden tapu senedi niteliğindedir.
Gerçi tapu senedi gibi bir belge diyoruz ama işin mantığına bakıldığında malların mülkiyetini gösteren bir senettir. Daha da ötesinde ne söylenir ki deniz konşimentosu için.
Değerli evraktır ve üzerindeki haklar ciro yoluyla bir başkasına devredilebilir ifadesini tekrar etmekte bir sakınca görmüyorum.
Önemi Büyük Olan Deniz Konşimentosu ile Neler Yapılmaz Ki?
Ne desem bilmem ki, deniz konşimentosu için;
- Değerli evrak
- Taşınan malların tapusu
- Çok önemli bir belge
- Dış ticaret belgeleri arasındaki en önemli belge
Deniliyorsa, kimler neler düşünmez ki bu belge için. İlk etapta bayram tatilinden dönen ve züğürt kalan benim sevimli “tilki” kim bilir neler düşünecek. Hainlik düşüneceği ve kurnazca planlar yapıp bu deniz konşimentosunu elde etmenin yolunu arayacak.
Konu Akreditifli Ödeme İse Konşimento Tam Da Biçilmiş Kaftandır
İşte konumuz bu; konşimentonun öneminden bahsettik, malın tapusu dedik, akreditif tekniğini de benim tilkiciğim iyi bildiğine göre, sahte konşimento üretmede bir sıkıntı görmüyorum. Sevgili tilkiciğim sahte konşimento üretip, akreditifte talep edilen diğer belgeleri de hazırlayıp teyid bankasına verdiğinde ne olmaz ki?
Diyeceksiniz ki akreditifte istenen diğer evraklarında mı sahtesi üretilecek? Biraz pratik düşünceli olalım bence. Benim tilkiciğim konşimentonun sahtesini üretebildiğine göre diğer evrakların sahtesini üretemez mi? İsterseniz üretsin, siz de gözlerinizle görün. Sahte konşimentonun yanında sahte evrakların lafı mı olur?
Eee Daha Sonrası?
Her evrağın sahtesini yaptıktan sonra tilkiciğim bu evrakları teyid bankasına verecek ve akreditif bedelini alacak.
Yok canım sahte belge ile akreditif bedeli alınır mı dediğinizi duyar gibi oluyorum. Düşünmek serbesttir. Siz öyle düşünün.
Sahte belgelerle akreditif bedeli alınırken teyid bankası nereden anlayacak bir deniz konşimentosunun sahte olduğunu? Bankalar evrakların jandarması veya kriminal laboratuvarı mıdır? Tilki gibi kurnaz ihracatçılar veya benim tilkiciğim sahte konşimento ile bankadan parasını aldı.
Yani;
Sahte konşimento, olmayan bir yüklemeye ait sahte belge.
Güzel bir kazanç.
Sahte Konşimento ile Akreditif Bedelini Ödeyen Banka Suçludur
Başka fikri olan var mı?
Sahte konşimento ile ödeme yapan banka suçludur diyeceğimi sandınız ise yanıldınız. Bankanın suçu günahı nedir ki bu işte?
İşin realitesine baktığımızda Reşat Bağcıoğlu’nun tilkileri sahte konşimento üretti ve bankayı dolandırdı. Asıl suçlu tilki olması gerekirken siz kalkmışsınız sahte konşimento ile akreditif bedelini ödeyen bankayı suçluyorsunuz.
Peki bu işte Reşat Bağcıoğlu’nun hiç suçu yok mudur?
Bravo size, Reşat Bağcıoğlu’ndan başka adam bulamadınız mı suçlayacak? Reşat Bağcıoğlu açık sözlü olarak bu makaleyi yazdığından dolayı onu suçlu ilan ettiniz, tilkileri ise başı boş geziyor.
Bir Bilene Soralım İsterseniz: UCP 600
Sahte deniz konşimento karşılığında akreditif bedelini ödeyen banka personelinin muhtemelen uykuları kaçsa da, bu onun yeterli donanıma sahip olmadığının göstergesidir.
Uniform Customs and Practice for Documentary Credits 2007 revision Brochure no 600 kitabının 34 maddesi bakın ne diyor;
Madde 34
Belgelerin Geçerliliğine İlişkin Sorumluluk Üstlenilmemesi
Bir banka belgelerin şekli, yeterliliği, doğruluğu, gerçek/sahte olup olmadığı veya herhangi bir belgenin hukuki etkisi/sonucu veya bir belgede şarta bağlanan veya o belgeye sonradan eklenen genel veya özel şartlar dolayısıyla hiçbir yükümlülük veya sorumluluk üstlenmediği gibi herhangi bir belgenin temsil ettiği malların, hizmetlerin veya yapılan diğer işlerin mevcut olup olmadığı veya tanımı, miktarı, ağırlığı, kalitesi, durumu, ambalajı, teslimatı ve değerine veya malları gönderenin, taşımacının, navlun komisyoncusunun, alıcının veya malları sigorta edenin veya diğer herhangi bir kişinin iyi niyetine veya eylemine veya ihmallerine, mali durumlarına, icraatına veya ticari itibarına ilişkin olarak hiçbir yükümlülük veya sorumluluk üstlenmez.
Demem odur ki sahte belge ile ödeme yapan bankaların suçu ve günahı yoktur. Tabii bu demek değildir ki bankalar gereken özeni göstermeyecek ve iyi niyetten yoksun olacak diye. Bankalar gereken özeni ve dikkati elbette gösterecekler.
Bankaların arkasında UCP 600 var, ama benim tilkiciklerimin arkasında kimse yok, suçüstü yakalandıklarında sığınacakları hiçbir yer kalmaz.
Reşat BAĞCIOĞLU
ICC Uluslararası Ticaret Odaları
Türkiye Milli Komitesi
Türkiye Bankacılık Komite Başkanlığı Üyesi
