“Sadece teknoloji sayesinde kendinizi yaratmanızın ve ifade etmenizin kolaylaşması, bunu iyi yaptığınız anlamına gelmez.”
Teknolojik değişimler, insanlık sürecinde, insanların hayatlarını etkilemektedir. Özellikle küreselleşme ile dünyanın bir yerinde ortaya çıkan teknolojik yenilik, dünyanın geri kalan bölgelerini etkilemektedir. Mal, hizmet ve bilgi üreten işletmeler, bunlara ayak uyduramadıkları ve doğru kararları hayata geçiremedikleri zaman, birçok problemler yaşarlar. Yeni üretim teknolojilerinin hızla ortaya çıkması, işletmeleri rekabette geri düşürmektedir. Bununla birlikte, değişim ve müşteri ihtiyaçlarına hızla cevap verme zorunluluğu, değişimi önceden görmeyi ve bunlara hızla uyum sağlamayı gerektirmektedir.
Teknoloji denildiğinde, herkesin anladığı; teknolojinin fiziksel (hardware) donanımdır. Teknolojinin ayrıca bir kuramsal (software) boyutu da mevcuttur. Fiziksel boyut teknolojik aletleri, kuramsal boyut, öğrenme ve yönetim şekillerini kapsamaktadır. Teknolojik fiziksel boyut, araç olarak düşünülebilir. Buna örnek robotlardır. Ancak, bir aracı etkin kullanmak için gerekli olan bir teknik bilgiden mevcuttur. Robotları etkin biçimde kullanmak için; programlama bilen, yetenekli insan kaynaklarına gerek vardır. Bu husus, teknolojinin kuramsal boyutuna önem verilmesi gerektiğini gösterir.
Teknolojik gelişme, uluslararası işletmecilikle kazanılabilir. Teknoloji nakli, sadece her gün kullanılan ürün ve hizmetler ile değil, aynı zamanda üretim, çağdaş yönetim, pazarlama ve lojistik uygulamaları ile de gerçekleşebilir. İletişim ve bilgi teknolojisi gelişmeleri ile teknolojinin yararları, dünyada paylaşılır. Teknolojik yan ürünler, araştırma ve geliştirme giderlerinden tasarruf sağlar.
Ekonomik ve sosyal kalkınmanın, temel itici güçlerinden biri standardizasyondur. Gelişmiş ülkelerin başarısı; her alanda yaptıkları bilinçli ve yoğun standardizasyon faaliyetlerine bağlıdır.
ISO’nun tanımı kapsamında standardizasyon kavramı ile bağlantılı aşağıdaki konuların vurgulandığı görülmektedir:
- Standardizasyonda; ekonomik alanda, bilimsel araştırma, deney ve uygulama yöntemi ya da sosyal amaçlı bir çalışma yapılması esastır.
- Bu çalışma, tüketici, üretici gibi tarafların; toplumsal ve ekonomik yararını sağlamalıdır.
- Kurallar koyma ve uygulama yapma çalışmalarında, her kesimin katkı ve iş birliği olmalıdır.
Standardizasyon ülkelerin gelişmelerine katkı yapan temel araçlardan biridir. Standartlar, insan sağlık ve güvenliğinin, üst seviyeye çıkarılmasında, yaşam kalitesinin artmasında, ticaretin gelişmesinde ve tüketicinin korunmasında katkı sağlamaktadır.
Standardizasyon, ekonomik ve sosyal amaçlı kuruluşların yararlanabileceği dinamik bir unsurdur. İşletmelerin, pazarlama alanında standardizasyon önemli bir yere sahiptir. Pazarlamada etkin olan standartlar, ekonomide ve sosyal alanda, gittikçe yaygın duruma gelmektedir. Standartlar, ürün ve hizmet ticaretinde, ortak bir Dünya dili olmuştur.
Tüketicilerin zevk ve tercihlerindeki farklılık, taleplerdeki farklılıklar; iletişim, teknoloji, reklamcılık ve ulaştırma konusundaki gelişmelerin sonucu olarak azalmaktadır. Ürün standardizasyon konusu, kolay olan bir tercih hâlini almıştır. Standardizasyonda bir neden ise ulus devlet ekonomilerini entegre etmek, vatandaşlarının refahını yükseltmek konusundaki girişimlerdir. Avrupa ortak pazarı, bu girişimlerin en önemli örneklerinden biri olmuştur. Avrupa ortak pazarı, uluslararası işletmelere, benzer özellik ve şartnameye sahip ürünler pazarlamak konusunda, fırsat ve olanaklar sağlamaktadır.
Dr. Öğr. Üyesi Gözde MERT
Nişantaşı Üniversitesi İktisadi, İdari ve Sosyal Bilimler Fakültesi
İşletme Bölüm Başkanı & Gözde Araştırma Şirketi Kurucusu
Detaylı bilgiler için aşağıdaki eseri okuyabilirsiniz:
Mert, G. (2019). Uluslararası İşletmecilik Teori, Kavram ve Örnek Olaylar, Nobel Akademik Yayıncılık, Ankara.
