Yıllık izin süresine rastlayan evlenme, doğum, ölüm gibi sebeplerle verilen mazeret izinleri yıllık ücretli izin günlerinden sayılır mı?
4857 sayılı İş Kanunu’nun 53 üncü maddesine göre, “İşyerinde işe başladığı günden itibaren, deneme süresi de içinde olmak üzere, en az bir yıl çalışmış olan işçilere yıllık ücretli izin verilir. Yıllık ücretli izin hakkından vazgeçilemez”. Aynı Kanunun 56 ncı maddesinin dördüncü fıkrasına göre de “İşveren tarafından yıl içinde verilmiş bulunan diğer ücretli ve ücretsiz izinler veya dinlenme ve hastalık izinleri yıllık izne mahsup edilemez”.
4857 sayılı Kanunun Ek 2 nci maddesinde ise, “İşçiye; evlenmesi veya evlat edinmesi ya da ana veya babasının, eşinin, kardeşinin, çocuğunun ölümü hâlinde üç gün, eşinin doğum yapması hâlinde ise beş gün ücretli izin verilir. İşçilerin en az yüzde yetmiş oranında engelli ya da süreğen hastalığı olan çocuğunun tedavisinde, hastalık raporuna dayalı olarak ve çalışan ebeveynden sadece biri tarafından kullanılması kaydıyla, bir yıl içinde toptan veya bölümler halinde, on güne kadar ücretli izin verilir” denilmektedir.
Bu madde hükmü kapsamında verilen ücretli mazeret izinleri olaya bağlı izinlerdir. Başka bir anlatımla mazerete dayanan olayın gerçekleşmesi halinde doğan izin türleridir. Dolayısıyla işçinin yıllık ücretli iznini kullandığı esnasında, evlenmesi veya ana, baba, kardeş, eş ya da çocuğunun ölümü halinde, üç günlük mazeret izin hakkı baki olup, yıllık ücretli izin günlerinden sayılmaz. Yani işçi yıllık iznini kullanırken başına böyle bir durum gelirse, olaya bağlı olan mazeret izinlerini talep ederek kullanabilir. Yine yıllık ücretli iznini kullandığı sırada, işçinin eşinin doğum yapması hâlinde de beş gün ücretli izin hakkı vardır. Bu iznini talep ederek kullanabilir ve yıllık izin süresinden sayılmaz. Bununla birlikte mazeret izin hakkı Kanunda iş günü olarak değil, gün olarak düzenlendiği için hafta tatiline rastlayan günler izin süresinden sayılır. Mazeret izinleri doğum, ölüm ve evlenme olayının gerçekleşmesi halinde, derhal talep edilip kullanılması gereken izinlerdir. Olay gerçekleştikten günler sonra bu tür izinlerin talep edilmesi, maddenin düzenlenme amacıyla bağdaşmaz. Örneğin işçinin evlendikten 20 gün geçtikten sonra bu iznini talep etmesi doğru olmaz.
Sonuç itibariyle, yıllık ücretli izin günlerine rastlayan evlenme, ölüm, doğum, doğal afetler, seminer ve diğer sebeplerle, işçiye verilmesi gereken izinler, yıllık ücretli izin günlerinden sayılmaz.
