4 sayfalık bir ürün kitapçığını okumak, dilini anlamak, işlemlerin sırasını takip etmek yerine en sık karşılaşılan soruların derlemesini yaparak, hangi durumlarda bu sigorta şeklini seçmeniz gerektiği konusunda ışık tutacak, işinizi kolaylaştıracak başlıkları sıralamaya çalıştık.
Birçok pazarlama statejisi atlatmış, müşteri bulmuş ve mal mukabili ödeme şekli ile anlaşmış olduğunuz bir satışta; müşterinizin iflasının olumsuz etkilerini sınırlandırmak ve ödeme alamama riskini azaltmak için seçtiğiniz ihracat faktoring ürününü kullanırken;
Aynı alacak farklı bir sigortaya bağlanmamalıdır.
Ya da farklı bir sigorta poliçesine ait ise faktöring işlemine geçerken o müşteriniz için yaptırdığınız sigorta poliçesinin iptal edilmesi gereklidir. Bunu yeni aldığınız aracınıza iki farklı yerden kasko yaptırmak gibi düşünebilirsiniz. Aracınızla ilgili yaşayacağınız bir problem de hangi şirketten kasko bedeli alacağınız konusu net olmayacak ve her iki şirketten de kasko bedelini alamamanıza neden olacaktır.
Ticaretin vadesi net olmalıdır.
Bir ticaretin vadesini “mal varış” şeklinde anlaştıysanız bu bir vade olmayacaktır. Bu bir ödeme şartı olacaktır. Vadenin olmadığı yer de açık hesaptan bahsedilmeyeceğinden faktoring garantisi alınamayacaktır. Satışta “mal varış +60gün” anlaşmış olmanız ilgili satışın vadesinin mal varış tarihinin yükleme belgesi (konşimento, cmr, airwaybill vb) nin üzerinde teyit edilmesi akabinde oluşacaktır. Örneğin, 19.02.2020 tarihinde Aliağa Limanı’ndan Italya’ya yapacaksınız ve yükleme yaptığınız oluşan konşimentonun üzerindeki tarih de 19.02.2020 olacaktır. Ancak satışınızın vadesine “mal varış” yazdığınız için yine anlaşılan yükleme şekline göre vardığı yere, hangi tarihte vardığı tespit edilerek hesaplanacaktır.
“60 days after invoice” olarak anlaştığınız bir vade ise ticari fatura (commercial invoice)’nın üzerindeki tarihten itibaren 60 gün şeklinde hesaplanmaktadır.
Ticari faturanızın üzerine mutlaka satış vadesini eklemeli ve ticaretin hangi vade ile anlaşılarak gönderilmiş olduğu görülen yerin, ticari faturanız olduğunu unutmayınız.
Müşteriniz ile bir kısmi peşin (advance payment, pre-payment) bir kısmı vadeli (mal mukabili) anlaşmış olabilirsiniz. Bu faktoring yapmamanıza engel değildir. Sadece %50 peşin %50 vadeli anlaştığınız bu ticarette yüklemenizin %50’si garanti kapsamına alınacak ve garanti fonskiyonlarının (finansman, garanti, tahsilat )tamamının %50’sinden yararlanıp yine bu oranda komisyon riskine giriyor olacaksınız.
Anlaştığınız müşteri ile mutlaka sözleşme yapınız.
Borçlar Kanunun 1. Maddesine göre; Sözleşme, tarafların iradelerini karşılıklı ve birbirine uygun olarak açıklamalarıyla kurulur. Ticaretinize konu olan satışın tüm şartlarını içeren, karşılıklı şartları kabul edilmiş ve en önemlisi hukuki olarak tarafları bağlayan bir anlaşmadır. Müşterinizle yıllardır süre gelen ticari ilişkiniz bazen bir işlem nedeniyle zora girebilir ya da alıcının ya da satıcının yaşadığı mali sorun, ülkesindeki siyasi kriz bir anda sizi de olumsuz etkileyebilir.
Yaşayacağınız olası her türlü sorunun hukuki olarak başvurulacağı yer satış sözleşmeniz olacaktır. Tabi sözleşme hazırlarken;
- tarafların belirlenmesi
- karşılıklı şartların ve taleplerin belirlenmesi
- ürün kalite, özellik, üretim şartları
- ödeme şartları, vade, ödeme yeri ve zamanı, banka detayları vb
- ICC kuralları çerçevesinde, Incoterms versiyonu, teslim yeri, sigorta vb ayrıntıları ile
- indirim ve reklamasyon konuları
- talep edilen dokümanlar
- ihtilafların çözümünde uygulanacak yöntemler
- hukuki süreç hakkında bilgi
- sözleşme maddelerine aykırı durumlarda uygulanacaklar
- ülke mevzuatları, sektörel uygulamalar ve karşılaşılabilecek diğer nedenler
- günümüz konularından biri olan mücbir sebep, doğal afetler ve siyasi krizler gibi durumlar nedeniyle ticaretin ifa edilememesi, ödeme yapılamaması durumunda uygulanacak kurallar
konularının sözleşmeye eklenmesi zorunlu olacaktır.
Alıcınız ile sözleşme yapmanız hangi sigorta yönetimi kullandığınız gözetmeksizin sizi hem ülke içerisinde, hem de uluslararası platformda (ülkelerin üyesi oldukları kurumlar, Birleşmiş Milletler – UN, Uluslararası Ticaret Odası –ICC gibi) koruyacaktır.
Sözleşme konusu özellikle değinmek istediğim bir konuydu. Ticaretin daha başlamadan bağlayıcı bir şekilde korunması, faktoring işlemi yaparken de sizi anlaştığınız şartların çerçevesinde koruyacaktır. Oluşabilecek bir ihtilaf sürecinde, ihtilafın doğduğu gün garanti süreci duracağından ihtilafın sözleşmenize istinaden belirtilen şartlarda erken çözülmesini ve garanti sürecinin sağlam bir şekilde devam etmesini sağlayacaktır.
Gelecek hafta İhracat Faktoringi Hakkında Bilmediklerimiz ama bilmemiz gereken konulara devam edeceğim.
Sevdiklerinizle birlikte Sağlıklı Günler dilerim.
