For Life Sertifikası Nedir?
Dilek AŞAN
Fair for Life, tarım, imalat ve ticarette adil ticaret yaklaşımı için geliştirilmiş bir sertifikasyon programıdır. 2006 yılında İsviçre Biyo-Vakfı tarafından IMO Grubu ile iş birliği içinde oluşturulmuştur. Daha sonra organik tarım paydaşlarından belirli bir talebi karşılamak için 2014 yılında Ecocert Grubu tarafından devralınmıştır. Fair for life ve for life olmak üzere iki farklı sertifikasyon programı mevcuttur.
Fair for Life (FFL) ve For Life (FL) , ortak bir zemini paylaşan ve birbirini tamamlayan iki standarttır. Ortak amaçları şu şekildedir:
- İnsan haklarına ve adil çalışma koşullarına saygı duymak
- Ekosistemlere ve biyoçeşitliliğin desteklenmesine, sürdürülebilir tarım uygulamalarına saygı göstermek
- Yerel etkiye saygı duyulmasını ve iyileştirilmesini sağlamak
Her iki programın kendine özgü bir kimliği ve odağı vardır. Fair for life, adil ticaret ve sorumlu tedarik zincirleri için bir ürün sertifikasyon programıdır. Öte yandan For life, kurumsal sosyal sorumluluklarını göstermek isteyen şirketlere yönelik bir sertifika programıdır. FL ürün sertifikası bir seçenektir ve belirli koşullar altında verilebilmektedir. Bu programda, tedarik zinciri süreçlerinin tamamı kontrol altındadır; etiketleme ve bileşim kuralları daha katıdır.
For Life Sertifikası Hangi Sektörlere Verilmektedir?
FFL ve FL programları çeşitli sektörleri ve ürünleri kapsamaktadır. Bu nedenle, firmaların hammadde ve ürünleri çeşitlilik gösterse de sertifikasyon için uygun olabilir. Fair for Life standardı ürünlerin sertifikalandırılmasına izin verirken, For Life standardı esas olarak şirket sertifikasyonu için tasarlanmıştır. Her iki durumda da, başvuru sahipleri aşağıdakilerin üretimi, işlenmesi veya ticareti süreçlerinde dahil olmalıdır:
- Doğal ürünler (tarım, yabani toplama, su ürünleri, hayvancılık, arıcılık vb.)
- El sanatları
Yukarıda belirtilen sektörlerden (yağlar, şifalı bitkiler, baharatlar, meyve ve sebzeler, pamuk, bal vb.) gelen geniş bir ürün yelpazesi için ürün sertifikası mevcuttur. Aşağıdaki bitmiş ürün grupları sertifikalandırılabilir:
- Gıda Ürünleri
- Kozmetik ve güzellik ürünleri
- Tekstil
- Zanaat ürünleri
- Deterjanlar ve ev parfümleri gibi doğal içeriklerden oluşan diğer ürünler
Bazı özel sektörler (endüstriyel tekstil, su ürünleri vb.) için bazı kısıtlamalar ve ek koşullar geçerli olabilmektedir. For life sertifikası almak isteyen firmalar, sertifikasyon programıyla ilgili detayları bir danışmanlık şirketinden destek alarak öğrenebilirler.
For Life Sertifikası Nasıl Alınır?
For life sertifikası almak için izlenmesi gereken adımlar şu şekildedir:
- Başvuru: Başvuru formunda firmalardan şu konularda bilgi istenmektedir:
- Temel organizasyon / firma bilgileri
- Sertifikasyon geçmişi
- Faaliyet türü, faaliyet dönemleri ve tedarik zincirindeki konum
- Belgelendirilmek istenen ürünler
- Operasyonel yönetim yapısı
- Sözleşme imzalanması: Başvuru formuna istinaden sertifikasyon kuruluşu tarafından bir sözleşme hazırlanmaktadır. firma kar teklifi imzalayarak şunları taahhüt eder:
- Fair for Life veya For Life programı gerekliliklerine uymak
- Sertifikasyon kuruluşu tarafından planlanan yıllık denetimleri kabul etmek ve tüm sahalara, tesislere, verilere, süreçlere, prosedürlere ve personele erişim sağlamak
- Kuruluşun gerekli gördüğü ek denetimleri ve diğer soruşturmaları kabul etmek
- Gerektiğinde, sertifika için gerekli verileri sağlamak ve güncellemek
- Denetim: Sertifikasyon kuruluşu, başvuru sahibi firmalardan öncelikle bazı dokümanlar talep etmektedir. Bu dokümanlar üzerinden yapılan değerlendirmeler uygunsa diğer aşamaya (yerinde denetim) geçilmektedir. Açılış toplantısıyla başlayan bu denetim, yönetimle birlikte belgeli inceleme aşamasıyla devam etmektedir. Yerinde ziyaretler ve görüşmelerden sonra kapanış toplantısıyla denetimler sonlandırılmaktadır.
- Düzeltici önlemlerin planlanması: Firmalar, denetim tamamlandıktan sonra, kapanış toplantısı sırasında veya denetimden sonra ilk denetim raporu almaktadır. Uygunsuzluklara göre, kapanış toplantısında (veya denetimden sonraki 1 hafta içinde) uygunsuzlukları düzeltmek için tanımlanmış düzeltici faaliyetlerde bulunma taahhüdü verilmelidir. Ardından, belirli bir zaman dilimine göre, sertifikasyon gerekliliklerine karşılık gelen tüm uygunsuzluklar için düzeltici faaliyetlerin uygulanmasının kanıtı sunulmalıdır. Uygunsuzlukların giderildiğini doğrulamak için gereken ek değerlendirme görevlerine bağlı olarak, gerekirse sertifikasyon kuruluşunun ek bir belge değerlendirmesi ve/veya ek bir yerinde denetim yapması gerekebilir.
- Sertifikasyon: Sertifikasyon kuruluşu, dosyanın eksiksizliğini doğrulamakta ve bir sertifikasyon kararı yayınlamaktadır. Sertifikasyon kararı şu konulara dayanmaktadır: Önerilen düzeltici eylem planını içeren denetim raporu, uygulanan düzeltici eylemlerin kanıtı ve diğer ilgili belgeler. Tüm adımlar başarıyla tamamlandıktan sonra firmalar Fair for life veya for life sertifikası alabilmektedir.
For Life Sertifikası Neden Önemli?
For life sertifikası firmalara şu konulardan avantajlar ve fırsatlar sunmaktadır:
- For life sertifikası programı, hem şirket hem de tedarikçi düzeyinde sosyal ve çevresel riskleri yönetmek için bir araç nitelindedir.
- Firmalara, paydaşlarına olan bağlılığı vurgulama yeteneği sunmaktadır.
- For life bağımsız bir üçüncü taraf sertifikasıdır.
- Temel referans standartlarına (ISO 26000, ILO sözleşmeleri, IFOAM’ın sosyal kriterleri vb.) dayalı uluslararası kabul görmüş bir programdır.
- Sürekli iyileştirme yaklaşımı ve kurumsal sosyal sorumluluk açısından genel performansı değerlendirme imkanı sunmaktadır.
- Tedarik zincirinin her aktörü For life standardına göre ve koşullar altında kontrol edilmişse, For life taahhüdü ürünlerde logo kullanımı ile vurgulanabilmektedir.
For life firmaların piyasada farklılaşması için çok önemli bir fırsattır. Şirketler bu sertifika ile piyadaki rekabet gücünü ve pazardaki imajını önemli ölçüde artırabilmektedir.